بسیارى از اهل کتاب پس از آنکه حق براى آنان روشن شد به سبب حسدى که از وجودشان شعله کشیده، دوست دارند که شما را پس از ایمانتان به کفر بازگردانند. هم اکنون [از ستیز و جدال با آنان] درگذرید، و [از آنان] روى بگردانید، تا خدا فرمانش را [به جنگ یا جزیه] اعلام کند؛ یقینا خدا بر هر کارى تواناست. (۱۰۹) و نماز را برپا دارید، و زکات بپردازید، و آنچه از کار نیک براى خود پیش فرستید آن را نزد خدا خواهید یافت. مسلما خدا به آنچه انجام مىدهید، بیناست. (۱۱۰) و گفتند: هرگز کسى وارد بهشت نمىشود مگر آنکه یهودى یا نصرانى باشد، این دروغها و اباطیل آنان است؛ بگو: اگر راستگویید دلیل و برهان خود را بیاورید. (۱۱۱) آرى، کسانى که همه وجود خود را تسلیم خدا کنند در حالى که نیکوکارند، براى آنان نزد پروردگارشان پاداشى شایسته و مناسب است، نه بیمى بر آنان است و نه اندوهگین مىشوند. (۱۱۲)
بسیارى از اهل کتاب پس از آنکه حق براى آنان روشن شد به سبب حسدى که از وجودشان شعله کشیده، دوست دارند که شما را پس از ایمانتان به کفر بازگردانند. هم اکنون [از ستیز و جدال با آنان] درگذرید، و [از آنان] روى بگردانید، تا خدا فرمانش را [به جنگ یا جزیه] اعلام کند؛ یقینا خدا بر هر کارى تواناست. (۱۰۹) و نماز را برپا دارید، و زکات بپردازید، و آنچه از کار نیک براى خود پیش فرستید آن را نزد خدا خواهید یافت. مسلما خدا به آنچه انجام مىدهید، بیناست. (۱۱۰) و گفتند: هرگز کسى وارد بهشت نمىشود مگر آنکه یهودى یا نصرانى باشد، این دروغها و اباطیل آنان است؛ بگو: اگر راستگویید دلیل و برهان خود را بیاورید. (۱۱۱) آرى، کسانى که همه وجود خود را تسلیم خدا کنند در حالى که نیکوکارند، براى آنان نزد پروردگارشان پاداشى شایسته و مناسب است، نه بیمى بر آنان است و نه اندوهگین مىشوند. (۱۱۲)
تنها دلیلی که بر مدعای یهود و نصاری بر اینکه خودشان را از همه برتر می دانند و حقانیت خودشان را برای خودشان مسلم میدانند این است که در آیات قبل مدعی هستند که ما برتر هستیم و در این آیه نیز دلیل خود مدعی می باشند یعنی ادعایی دارند ولی دلیلی نیست لذا نه آن حرفشان ، حرف درستی می باشد و نه این دلیل آنها دلیل درستی است.
بیان مدعای باطل یهودیان
لذا دلیل مدعایی آنها هم تواتر زمان حضرت موسی علی نبینا و آله و علیه السلام و حضرت عیسی علی نبینا و آله و علیه السلام است که می گویند چون ما از الان تا آن زمان به پیوست و دنبال هم ، تورات و انجیل بوده اند و آیین موسی و عیسی برای ما بوده.
رد ادعای باطل یهود
اما این ادعا مورد قبول نیست چون همین ادعایی هم که بر حقانیت خود می کنند و دلیلی که اقامه می کنند مخدوش می باشد و تواتری نیست یعنی تواتر آنها موضوعا منتفی است زیرا طبق بررسی هایی که شد و مرحوم طیب اصفهانی در کلمه الطیب صفحه ۲۲۹ الی۲۴۹ تحقیق بسیار مفصلی انجام داده اند و بیان فرموده اند که این تواتر به چندین نفر قطع می شود .
رد تواتر تورات و انجیل
حال خود تورات را که مدرک برای آنها از حضرت موسی می باشد که منتهی به یک نفر می شود و آثار کذب هم در او بسیار روشن و واضح است و همچنین حال اناجیل که همه ی این موضوعات را مرحوم طیب بیان فرموده است که اینها هیچ کدام سندیت تورات و انجیل را نمی توانند درست کنند بلکه بالعکس آنچه که در دست می باشد تورات و انجیلی که خدشه ای بر آن وارد نشده باشد متاسفانه در دست آنها وجود ندارد که بخواهند ادعا کنند که زمان حضرت موسی تا زمان حضرت عیسی الی زماننا هذا یا تا زمان رسول اکرم صلوات الله علیه تواتر دارد و خدشه ای بر آن وارد نشده تا بگویند ما قوم برتریم.
بیان خداوند در رد ادعای یهود
لذا خداوند متعال فرمود :«قُلْ هاتُوا بُرْهانَکُمْ إِنْ کُنْتُمْ صادِقِینَ»۲ یعنی بدانید هیچ دلیلی نخواهید داشت و برهانی نمی توانید اقامه کنید لذا امر ،امر تعجیزی می باشد که آنها نمی توانند بعد هم میگویند ما جهنم نمی رویم چون خصائص اعتقادی یهود و نصاری این است که میگویند خداوند ما را جهنم نمی برد و میگویند :«وَ قالُوا لَنْ تَمَسَّنَا النَّارُ إِلاَّ أَیَّاماً مَعْدُودَهً»۳ که اینگونه ادعا دارند .
دلیل یهود بر عدم عذاب خود
البته می گویند حضرت عیسی علی نبینا و آله و علیه السلام بجای ما آتش جهنم را حس کرده و خداوند ما را دیگر جهنم نمی برد لذا اینگونه برای خود ادعا دارند «فدانا من لعنه الناموس» یعنی اینکه حضرت عیسی علیه السلام لعنت ناموس یعنی آنچه از طرف تورات به آنها نفرین و لعن می شده که ناموس آنها تورات بوده ، حضرت عیسی رفته و عذاب را کشیده است لذا ما دیگر به جهنم نمی رویم و آن حضرت به جای ما رفته و عذاب کشیده است.
ضعف مسلمین در خواندن قرآن
خواهش بنده از برادران این است که روزی یک ساعت با قرآن کار کنید ،چرا بلد نیستید قرآن را زیبا و درست بخوانید؟! یک ترتیل و قرائت زیبا را دوستان همت کنند لذا این خیلی ضعف می باشد برای شخص مسلمان که قرآن را آنطور که باید و شاید نخواند ،دوستان اهمیت بدهید چون خیلی مهم است و روز قیامت از این مسئله بازخواست می شویم .
عدم پذیرفته شدن عذر
چرا ما باید به گونه ای عمل کنیم که روخوانی قرآن را به صورت ترتیل ،صوت و قرائت مورد قبول را نتوانیم و من فکر نمی کنم عذری از این جهت پذیرفته شود .
عجین شدن قرآن با وجود ما
صبح به صبح ده دقیقه قرآن گوش دهید ،از رادیو ، تلویزیون و گوشی و بالاخره صوت موجود می باشد و گوش بدهید یا اگر ماشین دارید داخل ماشین چند دقیقه گوش دهید هنگام رفت و آمد ،کم کم وجود شما عجین می شود با صوت ، قرائت و لحن قرآنی و کم نمی آورید.
ضعف روحانیون در تلاوت قرآن
در جوامع خودمان که نگاه میکنیم جوانان خیلی پیش هستند اما بعضی روحانیون کم می آورند ، برای من و شما که طلبه هستیم زشت است که قرآن را صحیح نخوانیم و قرائت را بلد نباشیم لکن نمیگویم قرائت صددرصد شحات انور،غلوش یا منشاوی را بخوانید بلکه قرائتی که به دل خودتان بچسبد یا ترتیلی که همان روخوانی قرآن است باید داشته باشیم .
بیان مهجوریت قرآن
البته علت این مسئله بیشتر مهجوریت قرآن است و دنبال قرآن نیستیم و معمولا از قرآن دور می باشیم لذا در یک خانه ای رفتم قرآن آوردند ،قرآنی بزرگ و عالی که غلاف هم داشت ،وقتی از غلاف بیرون کشیدند کرم های کوچکی که به آن لار می گویند داخل آن بود چون کاغذ بود دور تا دور قرآن را لار گرفته بود .
حکایت تهمت دزدی به طلبه
من نمیدانم قصه آخوند ها را یادتان می آید که گفتم رفته بود در یک خانه ای بعد گفته بودند این پول ها را دزدید و رفت ،گفتند یک آخوند در یک محلی رفت بعد یک آقایی گفت امشب به خانه ما بیاید و خیلی احترام و عزت گذاشتند و شام و پذیرایی تدارک دیدند بعد یک دسته پول روی طاقچه گذاشته بود بعدا که رفته بودند دیدند آن پول ها نیست ،خیلی به شخص طلبه ایمان داشتند ولی دیدند واقعا پول ها نیست و شخص میزبان هم خجالت میکشید که به آقای طلبه بگوید پول ها نیست خیلی ناراحت شدند و از آخوند هم زده شدند .
رفع تهمت طلبه و بیان مهجوریت قرآن
گذشت و سال بعد دوباره آقای طلبه دوباره ماه مبارک رمضان یا ماه محرم به آنجا آمد برای تبلیغ داخل محله این شخص هم از نظر حفظ ظاهر باید این آقا را دعوت می کرد بالاخره در جو مسجد و محل میخواست خودی نشان دهد ،دوباره آقای طلبه را دعوت کرد و وقتی آمد زن میزبان طاقت نیاورد و بالاخره آمد و گفت آقا شما پارسال که به اینجا آمده بودید شما پول های ما را دزدیدید و ما ناراحت هستیم ،شخص طلبه به آنها گفت یعنی شما اینهمه از قرآن به دور هستید که راحت تهمت میزنید ؟! گفتند چطور؟! نگاه کرد دید قرآن از پارسال روی طاقچه می باشد ، رفت قرآن را آورد و گفت این پول ها را گذاشته بودید پای پنجره روی طاقچه باد شروع به وزیدن نمود لذا من این پول ها را زیر قران گذاشتم که باد آن را نبرد ،یعنی شما آنقدر از قرآن دور هستید که یک سال قرآن را باز نکردید ؟!این ضعف همه ی ما می باشد .
استفاده جوامع بشری از قرآن کریم
یهود و نصاری به تورات و و انجیلی که دستخوش همه ی قدرت طلبان و شیطان صفت ها شده اما مدعی هستند و برای خودشان هنوز و تا این زمان افتخار می کنند اما قرآنی که معجزه پیامبر ما می باشد و بین کتبی که خداوند فرستاده از هر جهتی مانند قرآن نداریم و بسیار مورد توجه حتی غیر مسلمانان می باشد از لحاظ دستورات ریز و کلان موجود آن در جوامع بشری و یکی از بزرگترین مراکز تحقیقاتی برای قران در تلاویو می باشد که استفاده میکنند از مطالب قرآن آنوقت ما از قرآن باید آنقدر دور باشیم که یک سال در یک خانه سراغ قرآن نرفتند که پول را ندیدند ، این خیلی ضعف است و ما باید توجه داشته باشیم به این مطلب بنابراین ما باید مواظب باشیم که از قران به دور نباشیم بالاخره حتی المقدور و در حد توان و فهم خود به سمت قرآن برویم .
بیان آیه صد و دوازده سوره بقره
لذا خداوند می فرماید :«بَلى مَنْ أَسْلَمَ وَجْهَهُ لِلَّـهِ وَ هُوَ مُحْسِنٌ فَلَهُ أَجْرُهُ عِنْدَ رَبِّهِ وَ لا خَوْفٌ عَلَیْهِمْ وَ لا هُمْ یَحْزَنُونَ» ۴
تفسیر واژه «بَلى»
در این آیه شریفه ملاک نجات چیست ؟ آنچه که در این آیه با کلمه «بَلى» که استدراک می باشد بر آنچه که بیان خواهد شد و اضراب است بر آنچه که در ماقبل گفته شده یعنی اعتقادات یهود و نصاری را ابطال می کند و مستدرک می باشد برای آنچه که بیان می کند .
اهمیت توجه به خداوند
لذا «بَلى مَنْ أَسْلَمَ وَجْهَهُ لِلَّـهِ»۵ یعنی کسی که توجهش و نگاهش و به قول عرب ها اقبالش به الله می باشد و جمله «أَسْلَمَ وَجْهَهُ لِلَّـهِ» یعنی همه وجود خودش به سمت خداوند است ،خیلی در قرآن از این تعبیرات داریم و حتی فرمود :«فَاذْکُرُونِی أَذْکُرْکُمْ وَ اشْکُرُوا لِی وَ لا تَکْفُرُونِ»۶
نسبت توجه انسان به خداوند و بالعکس
روزی آقا شیخ مصطفی یا یکی از دوستان این بحث میکردند که انسان دوست دارد به او توجه کنند ،انسان مخلوق خالق می باشد و خالق هم همین مطلب را می فرماید:«فَاذْکُرُونِی أَذْکُرْکُمْ» که ما ان را رعایت نمی کنیم اما اگر کسی :«بَلى مَنْ أَسْلَمَ وَجْهَهُ لِلَّـهِ » یعنی همه توجهش تسلیم ذات احدیت شود آنوقت :«فَلَهُ أَجْرُهُ عِنْدَ رَبِّهِ» .
سه اثر متذکر در آیه شریفه
سه اثر را در این آیه متذکر می شود ،مناط بهشتی شدن انسان بر توجه به خداوند می باشد و احسان که «وَ هُوَ مُحْسِنٌ فَلَهُ» که می فرمایند یعنی انسان را هم انجام دهیم لذا سه مناط و ملاک داریم برای اینکه بتوانیم صددرصد بهشتی شویم «اول توجه به خداوند ،دوم احسان و نیکوکاری و سوم اینکه هیچ احسان و نیکوکاری بالاتر از اطاعت اوامر و نواهی خداوند نیست»
آثار توجه به خداوند
آثار این عمل چیست؟ اولا آثار توجه به خداوند ،توجه خداوند به انسان می باشد و این بزرگترین اثر این توجه است ثانیا احسان انسان مومن که به او محسن گویند و در قرآن آیات مختلفی محسنین را با توصیفات خاصی خداوند تبارک و تعالی فرموده است .
ورود انسان محسن به بهشت
اینکه اثاری بر ان بار شود اولا داخل بهشت می شوند که انها می گفتند:«وَ قالُوا لَنْ یَدْخُلَ الْجَنَّهَ إِلاَّ مَنْ کانَ هُوداً أَوْ نَصارى»۷ اما در این ایه می فرماید:«:«بَلى مَنْ أَسْلَمَ وَجْهَهُ لِلَّـهِ وَ هُوَ مُحْسِنٌ» پس اولین اثر این است که انسان محسن داخل در جنت می شود و به نعم الهی واصل می شود .
آثار احسان و نیکوکاری
دوم اینکه قرآن بشارت می دهد انسان را به اینکه ترس از عذاب ، عقبات مرگ و قیامت نداشته باشد و سوم اینکه بشارت می دهد به اینکه غم و اندوه نسبت به فوت نعم و خلق نقم به او نخواهد رسید لذا در این آیه می فرماید :«فَلَهُ أَجْرُهُ عِنْدَ رَبِّهِ وَ لا خَوْفٌ عَلَیْهِمْ وَ لا هُمْ یَحْزَنُونَ» که این سه اثر بسیار مهم برای کسی است که محسن می باشد .
معنای لغوی احسان
احسان به معنای لغوی یعنی هر کاری که انسان به دست و ید خودش نسبت به دیگران انجام دهد آنوقت نسبت به ذات احدیت آنچه که انسان مبادرت کند و مباشرت داشته باشد در اطاعت و بندگی کردن ؛ اطاعت و بندگی کردن در این است که اوامر الهی را اعم از واجبات و مستحبات را امتثال کند و نواهی خداوند را اعم از محرمات و مکروهات را مرتکب نشود و نزدیک نشود ،به عبارت دیگر تقوا پیشه کند ،تقوایی که توصیف شد در ذیل آیه بیست و یکم به سی و هشت صفتی که امیرالمومنین علیه‌السلام در خطبه همام با آن تفصیل عالی بیان فرموده است .
اجر انسان مومن محسن
البته بحث احسان را که مطرح کردیم ، کلیه انسان ها یا محسن و یا غیر محسن هستند ،چه مومن و چه غیر مومن باشند لذا انسان مومن محسن همه آثار مثبت برای او می باشد ،توجه خداوند و اینکه خوفی از عذاب مرگ ، برزخ و قیامت ندارد و هیچ اندوهی در دل او راه ندارد به این دلیل که کاری نکرده بخواهد بترسد .
نحوه آثار انسان مومن عصیان کار
اما کسی که محسن می باشد لکن کافر است و مومن نیست آیا با کافر عصیان کار یکی می باشند ؟ همانطوری که مومن عصیان کار با مومن محسن با هم فرق می کند در این مورد نیز همینطور می باشد یعنی مومن عصیان کار مکافات خیلی دارد در دنیا ، عقبات مرگ و سکرات موت ، در عالم برزخ و قبر ، در حساب و کتاب و نهایتا در حشر و قیامتش که همه ی اینها مکافات دارد لذا مومن است ولی عصیان کار می باشد ،باید آن آثاری که از کارهای بد خود انجام می دهد تحمل کند .
آثار احسان انسان کافر
کافر محسن هم این مسئله را دارد که خداوند به او توجهات و تفضلاتی می کند و موجب می شود خداوند در عذاب به او هم تخفیف بدهد و عذاب او را سبک بگیرد بنابراین شخصی که کافر است یعنی ایمان ندارد ولی عمل او احسان می باشد ،احسان به اطاعت خداوند نیست بلکه انسان احسان به خلق خداوند می کند ،این احسان خلق خداوند آثاری برای او به دنبال دارد که موجب تخفیف در عذاب او می شود.
نحوه پذیرش اعمال نزد خداوند
گرچه پذیرش عمل و احسان نزد خداوند فقط به ایمان است ، یعنی خداوند فقط از انسان مومن قبول می کند لذا فرمود :«إِنَّما یَتَقَبَّلُ اللَّهُ مِنَ الْمُتَّقِینَ»۷ یعنی آنچه که منحصر می باشد در قبولی فقط از متقین است و عمل فقط از متقین قبول می شود و مورد پذیرش حضرت حق قرار می گیرد.
اثر احسان حاتم طائی
اما اگر کسی در دنیا احسان داشته باشد آن هم آثار خودش را دارد مثلا حاتم طائی انسان محسن سخاوتمند و بسیار سخی بوده وقتی که در آن جنگ طائف بوده که وقتی اسرا را می آورند خدمت رسول اکرم دختر حاتم بین آنها بوده که این اسرا را پیامبر به جهت آن سخاوتمندی حاتم و چون دحترش بین اسرا بوده آنها را آزاد میکنند و حضرت می فرمایند این اثر همان عمل او بوده .
زندگی طلبگی و اهمیت به احسان
لذا این را حتما و خصوصا ما طلبه ها باید داشته باشیم که یک مقدار در زندگی خود احسان به معنای حداقلی احسان و کرامت را داشته باشیم ،اینکه معروف شدیم ما طلاب به اینکه یک ریال پس نمی دهیم ظلم به ما می باشد چون اکثر طلاب سخاوتمند می باشند یعنی اگر داشته باشند اهل جود و کرم هستند .
حکمت اطعام و پذیرایی در جلسات
در بحث عزاداری برای امام حسین علیه السلام آن چیزی که مردم جذب میشوند به این عزاداری ها ،اطعام است به بیان دیگر یکی از چیزهایی که واقعا موثر در شکوفا شدن و باشکوه شدن جلسات اباعبدالله و جلسات مودت به اهل بیت مانند موالید و حتی نگاه کنید در جلسات وعظ و خطابه و تعلیم احکام و … اگر چایی و پذیرایی باشد ،مردم بهتر می آیند لکن نباید ما بگوییم چرا ؟! بلکه اینها باید باشند چون بعضی اشخاص بهانه ای میخواهند تا کشیده شوند .
کنترل نفس در سیره علما
مرحوم آیت الله محمد باقر درچه ای رحمه الله علیه می فرمایند من میخواستم اوایل طلبگی نماز شب را بخوانم و نفسم را مهار کنم بر اینکه نصف شب بیدار شوم و نماز شب بخوانم ، خیار خیلی دوست داشتم آنوقت خیار خوردن خودم را منحصر نمودم به نصف شب پس نفسم را میگفتم نصف شب خیار میخورم لذا نصف شب بیدار می شدم ، وضو میگرفتم اول خیار میل میکردم تا این نفس کنترل شود بعد نماز شب می خواندم و حاج آقا مرتضی می فرمودند نماز شب در خانه ما عمومی شده بود و یک ساعت قبل اذان صبح عادی بود و همه بیدار می شدند برای اقامه نماز شب و آهسته برویم یا بیاییم که کسی نفهمد نبود که این خیلی عالی است .
رزمندگان و اقامه نماز شب
در جبهه ما حس می کردیم که یک ساعت قبل از اذان صبح مثلا یک پیرمردی بود که نمیدانم زنده می باشد یا فوت شده اهل نجف آباد بود و دو ساعت قبل از اذان صبح بیدار میشد و شربت خاکشیر درست می کرد و سنگر به سنگر می آورد ،نفر به نفر افراد را بیدار میکرد که یک لیوان خاکشیر به آنها بدهد به چه علت این عمل را انجام میداد ؟ برای اینکه همگی جوان بودند و محتلم می شدند لذا زود افراد را بیدار میکرد ،حمام و امکانات هم کم بود جبهه لذا فرصتی باشد که بتوانند خودشان را تطهیر کنند و آنهایی هم که مشکلی نداشتند نیز بیدار شوند و نماز شب بخوانند که این خیلی نکته بسیار مهمی است .
اقامه عمومی نماز شب در جبهه
اصلا در خیلی از مکان ها عمومی بود مثلا در لشکر امام حسین علیه السلام و گردان های پیاده که بودیم این نصف شب بیدار شدن عمومی بود و همه بیدار می شدند ،در سالن نمازخانه هم می رفتید همه به نماز شب ایستاده بودند و چراغ ها هم روشن می شد لذا دیگر عادی بود و تسبیح به دست و دست دیگر رو به بالا نماز شب اقامه می کردند .
سیره رزمندگان در اقامه نماز شب
بعضا هم بودند که خیلی می خواستند در نماز خود گریه کنند یا حالی برای خودشان داشته باشند به سوی صحرا و بیابان می رفتند حتی بعضا چاله ای حفر می کردند به سمت قبله مثل قبر منتهی قبر را به گونه ای حفر می کنند که صورت مرده و میت به سمت قبله باشد اما این افراد به حالت محتضر قبر را حفر می کردند تا بتوانند نماز را سمت قبله بخوانند و در این چاله ها تضرع می کردند و استغفار می کردند و مناجات و گریه می کردند اینگونه بوده اند و این اعمال خیلی عادی بود .
اخلاص و خلوص نیت رزمندگان
و الا در جنگ و جبهه امکاناتی نداشتیم که بخواهیم در برابر دشمن بجنگیم ،آنچه که بود خلوص بود که رزمندگان داشتند و اخلاصی که آنها در برابر خداوند اعمال می کردند و خداوند خودش را نشان می داد به ما که با دست خالی می رفتیم و با پیروزی برمیگشتیم در برابر دشمنی که سر تا پا مسلح به انواع و اقسام تسلیحات پیشرفته اعم از دوربرد و نزدیک و نفری اما ما پیروز می شدیم .
ایجاد رعب در دل دشمنان
گاهی اوقات به گونه ای میشد که واقعی زمین گیر می شدند نبود مگر اینکه خداوند در دل آنها رعب قرار میداد که با وجود همه مهمات در سنگرها پنهان می شدند از ترس رزمندگان و خیلی اوقات می شد که از مهمات خودشان را رزمندگان استفاده می کردند و آنها را از پا در می آوردند .
چگونگی جذب مردم برای جلسات
لذا این نکته ، خیلی نکته ظریفی است که ما باید کاری انجام دهیم که توجه خداوند را داشته باشیم لذا در جلساتی که برای قرآن و اهل بیت و برای دین قرار می دهیم بذل و بخشش اگر در آن باشد ،مقداری سخاوتمندی باشد برای جذب آنها بهتر می باشد .
