به نام خدا که رحمتش بىاندازه استو مهربانىاش همیشگى. (۱) تو چه مىدانى شب قدر چیست؟ (۲) شب قدر، بهتر از هزار ماه است. (۳) فرشتگان و روح در آن شب به اذن پروردگارشان براى [تقدیر و تنظیم] هر کارى نازل مىشوند. (۴) این شب تا برآمدن سپیدهدم [سراسر] سلام و رحمت است. (۵)
این ایام مصادفاست با ایام و لیالی قدر که پانزده قول در مورد شب قدر معروف می باشد و مشهور ترین این اقوال شب های ۱۹،۲۱و ۲۳ ماه مبارک رمضان است .
ولی شب بیست و سوم را می گویند از همه احتمالات قوی تر است که شب قدر باشد شاید بخاطر استحباب قرائت هزار مرتبه سوره قدر در شب بیست و سوم می باشد .
طرح دو نکته
دو نکته باید بحث شود اولا بحث خوده شب قدر و بحث ظرف نزول قران و أیضا مباحثی است که در خود سوره قدر مطرح شده و ثانیا وجود امیر المومنین علیه السلام و شخصیت بزرگ حضرت علی ابن ابی طالب علیهم السلام که این شاید مورد توجه به اون شخصی که باید شأنیت داشته باشد ، نیست اما خلاصه اش در فضائل و مناقب امیر المومنین علیه السلام بر اینکه امروز هم مصادف است با ضربت خوردن آن حضرت و در نهایت پس فردا هم مصادف است با شهادت آن بزرگوار در این شب یک منقبتی فقط بنده اشاره می کنم .
فضائل اختصاصی
منقبتی که امیر المومنین علیه السلام دارند در کل وجود عالم که نمونه است و فضائلی دارند که حضرت رسول اکرم صلوات الله علیه و اله که اشرف مخلوقات هستند ندارند .
پرورش یافته پیامبر
نمونه اش اینکه خوده پیامبر صلوات الله علیه و اله مربی حضرت امیر المومنین علیه السلام بوده یعنی آن شخصی که تربیت نموده اند حضرت علی علیه السلام را در کودکی و ان حضرت را پرورش دادند نبی مکرم صلی الله علیه و اله و سلم است که آن حضرت را در سن شش سالگی به منزل خود آوردند .
سرپرستی امام علیه السلام
بنابر آنچه که روایت شده که حضرت ابوطالب علیه السلام از اوضاع مالی خوبی برخوردار نبوده اند و به اصطلاح عیال وار بوده اند لذا حضرت حمزه علیه السلام و پیامبر صلوات الله علیه و اله حرکت می کنند به این عنوان که هر کدام یکی از فرزندان حضرت ابوطالب علیه السلام را به سرپرستی بگیرند و عهده دار خرج و مخارج آن فرزند بشوند تا به حضرت ابوطالب علیه السلام فشار مالی کمتری برسد و لذا کفیل حضرت امیر علیه السلام خود پیامبر صلوات الله علیه و اله می شوند که این یک منقبتی است کسی که اشرف مخلوقات عالم مربی او باشد ،باید خیلی ادم حسابی تر از همه باشد .
دامادی پیامبر صلوات الله علیه و آله
دیگر منقبت این است که ایشان داماد پیامبر صلوات الله علیه و اله هستند و عله الوجود عالم حضرت صدیقه طاهره سلام الله علیها میشود همسر امیر المومنین علیه السلام و این فضیلت را کسی رد نمی کند .
مولود کعبه
اما آنچه که واقعا همه ی انسان ها را متحیّر می کند ولادت علی علیه السلام در خانه ی کعبه است لکن اگر دقت کنید در طول تاریخ کعبه از زمان حضرت ادم ابوالبشر که آن را بنا گذاشته و بعد حضرت ابراهیم علی نبینا و اله و علیه السلام آن را تجدید بنا کرد هیچ اتفاق خاصی در کعبه نیفتاد .
محل طواف پیامبران
یک مدتی ان را مکان مقدسی می دانستند و بت ها را در ان خانه ی شریف قرار می دادند ولی اتفاق خاصی نبوده و بعد اسلام هم اتفاق خاصی هم در این مکان نیفتاده الا تولد امیر المومنین علیه السلام ، در واقع آنچه که از این کلام بر می اید ،امیرالمونین علیه السلام وجودش آنقدر شرافت دارد که انبیاء باید بیایند محل تولد برایش بسازند ، تجدید بنا کنند و تکریم کنند این مکان را شرافت بر آن قائل بشوند
ولادت در کعبه
تا روزی که بنا بر روایت معروف عباس ابن عبدالمطلب بیان می کند که می گوید :در موازات کعبه نشسته بودیم با چند تن از بزرگان دیدیم که همسر حضرت ابوطالب علیه السلام ،فاطمه بنت أسد صلوات الله علیها تشریف آوردند و رفتند دور خانه کعبه برای طواف و دیدیم که دیوار خانه با صدای بسیار شکننده ای کنار رفت و شکافی ایجاد شد و حضرت فاطمه بنت اسد سلام الله علیها وارد خانه شد و دیوار به حالت اول برگشت ،و همه ی مردم حاضربودند دویدند و گفتند چه خبر شد ؟ خواستند درب خانه را باز کنند ولی درب باز نشد بدین ترتیب مسلم شد که معجزه ای در کار است لذا منتظر ماندند تا ببینند چه می شود.
لحظه موعود
سه روز بعد دیدند که دیوار دو مرتبه از همان جای اولیه شکست و کنار رفت و حضرت فاطمه بنت أسد سلام الله علیها از خانه ی کعبه بیرون آمدند اما داخل شدنش تنها بود و حمل داشت و خارج شدنش با مولود کعبه بود در حالی که یک حوله بهشتی درخشان به دور مولود پیچیده شده بود و خارج شدند .
ملاقات دو نور
و نکته جالب و حائز اهمیتش این است که وقتی بیرون امدند از خانه کعبه اولین کسی که با آن حضرت برخورد می کند شوهرشان حضرت ابو طالب علیه السلام بوده که میبیند حضرت فاطمه سلام الله علیها در حال گریه هستند ،دلجویی از ایشان می کنند که چرا گریه می کنند لذاحضرت سلام الله علیها فرمودند :فرزندم سه روز است که متولد شده اما چشمانشان را باز نکرده اند در همین لحظات پیامبر صلوات الله علیه و اله که در سفر تجاری بوده اند وقتی به مکه می رسند به ایشان خبر می رسد که همچین واقعه ای پیش امده و ایشان سریعا خودشان را به بیت الله الحرام می رساند و لذا در همین لحظه که حضرت ابوطالب علیه السلام مولود کعبه را روی دست خود گرفته بودند و نگاه می کردند که مولود چشمشان را باز نکرده اند و مادرشان بسیار ناراحت هستند که نکند بچه نابینا است پیامبر صلوات الله علیه و اله می رسند و جویای احوال می شوند که حضرت ابوطالب علیه السلام بلافاصله مولود را به دستان پیامبر صلوات الله علیه می سپارند و وقتی مولود بر روی دستان پیامبر صلوات الله علیه قرار میگیرد چشمشان را باز و به چهره ی پیامبر صلوات الله علیه نگاه می کنند و سلام می دهند «السلام علیک یا رسول الله » و شروع می کنند به قرائت آیات قرآن که معروف است سوره ی مبارکه انسان را تلاوت می کنند که اینها همه اش نکات جالبی دارد که مولودی که تازه متولد شده زبان باز می کند و سلام به پیامبر صلوات الله علیه و آله میدهد آنهم «السلام علیک یا رسول الله »بعد شروع می کند به قرائت قرآنی که به حسب ظاهر بر پیامبر صلوات الله علیه و آله نازل نشده پس این مولود یک مولود استثنایی می باشد .
افتخار شیعیان
محل متولد شدن امیرالمومنین علیه السلام مکانی است که همه ی پیامبران بر آن طواف کرده اند و همه ی مسلمین و فرق دوست و دشمن آن مکان را طواف می کنند و به سمت ان مکان نماز می گذارند و قبله گاه همه ی مسلمین است و لذا افتخار ما شیعیان این است که همچنین مولایی داریم و چنین کسی پیشوا ،امام و مولای ما می باشد و متاسفانه ما شیعیان بعضاً توجه نداریم به اینکه ایشان چه مقامی دارند .
فضیلت کعبه
فضیلت خانه خدا و شرافت خانه ی خدا به علی ابن ابی طالب علیه السلام است همه به دور او طواف می کنند دوست و دشمن ،محب و آنهایی که حتی بغض ایشان را دارند اما حسب الامر تشریع الهی انها باید طواف کنند و نماز به سمتش بخوانند و تا قیامت هم همین امر ادامه دارد ،کدام یک از انبیاء این مقام را داشته اند ؟هیچ کدام
وارث أنبیاء
انبیاء هر آنچه که معجزه داشته اند در وجود امیرالمؤمنین علیه السلام است و وارث همه ی انبیاء می باشند و انبیاء اگر چیزی دارند از اهل بیت علیهم السلام دارند ،لذا اگر سلیمان زبان حیوانات را می فهمید و بلد بود این معجزه را از اهل بیت علیهم السلام دارد و درس گرفته است ،این مقام والای علی ابن ابی طالب علیه السلام است .
شب قدر،شب شهادت
بعد هم در هنگام نماز و در شبی که محتمل است شب قدر باشد در مسجد کوفه در حال سجده مورد ضربت شمشیر قرار بگیرد توسط شقی ترین انسان ها و به شهادت برسد اینها همه فضائلیست که اگر ما دقت داشته باشیم به قول یکی از اساتید پایش باید رقصید که مولای ما انقدر فضائلش بالاست و مورد تکریم همه ی انبیاء قرار گرفته و همه آنها او را مورد توجه قرار داده اند و لذا ما مفتخر هستیم .
زینت اهل بیت علیهم السلام
آنچه که مهم است و من توصیه می کنم این است با توجه به روایت امام صادق علیه السلام که فرمودند : «کونوا لنا زینا و لا تکونو علینا شینا »۱ اینکه ما فکر می کنیم می توانیم قرآن تفسیر کنیم ،می توانیم مبلغ اهل بیت علیهم السلام باشیم می توانیم مبلغ امام زمان عجل الله باشیم اینها را از ذهنمان بیرون کنیم لذا آن حضرات انقدر خودشان قدرت و توان دارند که از پس تاریکی پرده ها و ابرهای سیاه عالم آنچه که موثر است در عالم به عالم می رسانند خورشید وجود انها به گونه ایست که انرژی لازمه ی بشر را به بشر می رساند و لو در پس پرده های غیبتشان و لکن ما اگر بتوانیم زینت اهل بیت علیهم السلام باشیم وظیفه خود را انجام داده ایم و در مقابل ما نباید عار و ننگ اهل بیت علیهم السلام باشیم یعنی کاری کنیم که شأن آن حضرات نباشد این مهم است .
توصیه کلی
لذا این توصیه کلی را داشتم به خودم و همه ی عزیزانی که می شنوند این حرف ها را و ان شاءالله همیشه به دنبال این باشیم که در شیعه بودنمان و در محبت اهل بیت علیهم السلام کوتاهی نکنیم و انچه که از ما خواسته شده است مودّت است ،مودّت هم ابراز بر دوستی آنهاست به ظاهر و عَلم و شعار ،یعنی ما به ظاهر نشان دهیم که دوستدار ائمه معصومین علیهم السلام هستیم و این نکته ای بود که در روز نوزدهم ماه مبارک رمضان تناسب داشت که متذکر شویم .
برنامه ی رستگاری
نکته دوم در بحث قرآن است که قران اون چیزی است که دستور العمل برای بشر است تا قیامت در ریز کلام یعنی در حتی مسائل سیاسی اجتماعی کلان دستور داریم و در ریز ریز مسائل زندگی بشر هم دستور است چه کسی آنها را میفهمد و میتواند برای بشر بگوید ؟اهل بیت علیهم السلام
ماه مبارک رمضان و شب قدر
در سوره مبارکه بقره می فرمایند :« شَهْرُ رَمَضَانَ الَّذِیٓ أُنْزِلَ فِیهِ الْقُرْآنُ »۲ و در سوره قدر می فرمایند «بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَٰنِ الرَّحِیمِ إِنَّآ أَنْزَلْنَاهُ فِی لَیْلَهِ الْقَدْرِ»۳ این دو آیه را کنار هم بگذاریم یعنی اینکه شب قدر در ماه رمضان است و همچنین ظرف نزول قران می باشد پس اینکه شب در در ماه مبارک رمضان قرار دارد از حتمیات و مسلمات است .
قول مشهور
انچه که معروف و مشهور است این سه شب است و در این سه شب ، شب بیست و سوم از همه احتمالات و اقوال قوی تر است که یکی از قرائنش که عرض شد این است که در شب بیست و سوم خواندن هزار مرتبه سوره قدر مستحب است و لذا این هزار مرتبه یک نشانه هست زیرا فرموده اند «لَیْلَهُ الْقَدْرِ خَیْرٌ مِنْ أَلْفِ شَهْرٍ» یعنی شب قدر از هزار ماه برتر است که این کلمه هزار یک نشانه است همراه با آن روایتی هم که فرموده است در شب قدر بیست و سوم هزار مرتبه سوره قدر تلاوت شود و لذا معروف و محتمل است از آنچه در اخبار و روایت آمده مهم ترین این سه شب ، شب بیست و سوم است .
قول ضعیف
پس آنچه که مسلم است از شب قدر ،این است که قولی که میگویند شب قدر در غیر ماه مبارک رمضان است رد می شود و در ماه مبارک رمضان محتمل ترینش ،شب بیست و سوم است .
آثار سوره قدر و حفظ جان
زمانی که ما جبهه بودیم ،شب های عملیات من عادت کرده بودم که سوره قدر را مرتب میخواندم ،ما جبهه و جنگ بودیم یک زمانی مهندس رزمی بودیم و من خاکریز می‌زدم و لودر چی بودم
خاکریز زن یعنی در حدود چهار ،پنج متری ارتفاع زمین لودر باید مینشست و خاکریز می‌زد و در تیررس مستقیم کلیه مهمات ها و تجهیزات عراقی قرار میگرفت لذا از کسی که کلاشینکف داشت میتوانست او را بزند تا تانک و زره پوش ،همه در دسترس بودند و من ترس آنچنانی در ذهنم نیست چون اگر ترسی داشتیم نمیرفتیم ولی برای حفظ جانمان سوره قدر را مکررا را میخواندم لذا آثار خیلی زیادی دارد برای سلامتی و در جایی لودر را زدند و لودر تکه تکه شد حتی دسته های آن ترکش خورد و کنده شد ولی ما ترکش نخوردیم و در شیمیایی های بسیار شدیدی بودم لذا با خواندن سوره قدر نجات پیدا کردیم ولی بقیه هم رزم ها شهید یا جانباز شدند .
سوره قدر برابر با کل قران
از لحاظ عددی هم می گویند سوره قدر سی کلمه دارد که ما این را قبول نداریم و سوره قدر کلماتش بیشتر است لذا کلمات به هم چسبیده را بعضا یک کلمه حساب کرده اند لکن تعداد حروف سوره قدر غیر از بسم الله صد و چهارده حرف می باشد در کتابت و بدون احتساب تشدید ها که به تعداد سوره های قران است .
ارزش قرائت سوره قدر در نماز
روایت داریم از حضرت صادق آل محمد صلوات الله علیهم اجمعین که فرموده اند :« هر کس سوره قدر را در یکی از نماز های واجبش قرائت کند منادی ندا میدهد ،ای بنده ی خدا ،خداوند گناهان گذشته تو را آمرزیده پس اعمالت را از سر بگیر »۴
آمرزش گناهان
امام رضا علیه السلام فرموده اند : «هر مومنی که هنگام وضو گرفتن سوره قدر را بخواند از گناهانش خارج می شود مانند آنروزی که از مادر متولد شده است »۵
نور چشمان
امام صادق علیه السلام فرموده اند :«هر کس سوره قدر را بر آبی بخواند و از آن بنوشد خداوند نوری در چشمان او قرارخواهد داد».۶
دفع شیاطین
امام صادق علیه السلام فرموده اند :«هر کس سوره قدر را هنگام خواب یازده مرتبه تلاوت کند ،خداوند یازده فرشته را مامور میکند تا او را از شر هر شیطانی حفظ کنند »۷
شفاعت کننده
امام صادق علیه السلام فرموده اند :« هر کس سوره قدر را شفیع خود قرار دهد و از درگاه خداوند درخواستی نماید ،خداوند شفاعت آن سوره را از برای این شخص پذیرفته و درخواستش را اجابت می کند »
حفظ سلامتی مسافر
یکی از سوره هایی که برای سلامتی و حفظ مسافر مستحب است خوانده شود و جزء دعای مسافر محسوب می شود سوره قدر است و شنیدیم که اگر سوره قدر را به آبی سی مرتبه بخوانند و از آن آب وضو بگیرد و بقیه ی آب را برای مصارف روز مرّه ی خود استفاده کند تمام مشکلات مادی و معنوی او در زندگی اش مرتفع می شود.
