ترکیب آیه سی و هشتم  سوره بقره

قلنا

• فعل و فاعل، جمله مستأنفه است و محلّى از اعراب ندارد؛

اهبطوا

• فعل و فاعل؛

منها

• جار و مجرور و متعلّق به آن و مفعول به واسطه، براى او این جمله انشائیّه، محلا منصوب است، چون مقول قول و مفعول به است براى‏ قلنا؛

جمیعا

• حال است براى واو فاعل‏ اهبطوا؛

فاء

• استینافیه

امّا

• ادات شرط

یأتینّکم‏

• فعل با مفعول به

منّى‏

• جار و مجرور و متعلّق به‏ یأتى‏؛

هدى‏

• فاعل‏ یأتى‏ و این جمله محلا مجزوم و شرط است براى‏ امّا

فاء

• جواب است براى‏ امّاى‏ شرطیّه

من‏

• اسم شرط

تبع‏

• فعل،
• ضمیر هو در آن مستتر و راجع است به‏ من‏ شرطیّه
• این جمله محلا مجزوم است
• چون شرط است براى‏ من‏ شرطیّه
• و مجموع‏ امّا با شرط و جواب، چون مستأنفه است محلّى از اعراب ندارد

هداى‏

• مضاف و مضاف الیه و مفعول به است براى‏ تبع‏؛

فاء

• جواب شرط

لا

• شبیه به لیس است در معنا و عمل؛

خوف‏

• اسم آن

علیهم‏

• جار و مجرور
• و متعلّق به عامل مقدّر
• که محلا منصوب و خبر است براى‏ لا
• و این جمله محلا مجزوم و جواب است براى‏ من‏ شرطیّه

واو

• عاطفه‏

لا

• زایده مؤکّده براى‏ لاى‏ اوّلى‏ هم‏ مبتدا

یحزنون‏

• فعل و فاعل و خبر براى‏ هم‏
• و این جمله محلا مجزوم است،
• چون معطوف است بر جواب شرط.