تجزیه آیه اول  سوره حمد

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیمِ

‏‏به نام خداوند رحمتگر مهربان

بِ :

حرف جر ، مبنی ، عامل ، مختص اسم

إِسْمِ :

اسم ثلاثی مجرد ، مفرد ، مذکر ، ناسالم (معتل) ، از ماده (س م ه) یا (س م و) ، معرفه به اضافه، معرب، جامد، منصرف، متصرف

اللَّهِ :

ال) :

زائده لازمه، مبنی، غیرعامل، مختص اسم .

لاه) : 

اسم ثلاثی مجرد، مفرد، مذکر، (معتل) از ماده (و ل ه) یا (أ ل ه)، معرفه (علم)، معرب، جامد، منصرف، متصرف

الرَّحْمَنِ :     

ال) : 

حرف تعریف (در صورتیکه علم باشد)، مبنی، غیر عامل، مختص اسم

موصول اسمی (در صورتیکه صفت مشبهه یا صیغه مبالغه باشد)، مبنی، غیر عامل، مختص اسم

رحمن) :

اسم ثلاثی مزید، مفرد، مذکر، سالم از ریشه (ر ح م) معرفه، اختلاف علما ابن مالک، معرفه به علم و جامد و سایر علما صفت مشبه و مشتق، منصرف، متصرف

الرَّحِیمِ :

 ال) : 

تعریف و مبنی، مختص اسم، غیر عامل

رحیم) :

اسم ثلاثی مزید، مفرد، مذکر، سالم از ماده (ر ح م)، معرفه، مشتق (صیغه مبالغه یا صفت مشبهه)، منصرف، متصرف