...فهرست مطالب

تفسیر سوره مبارکه بقره آیه ۱ تا ۵ جلسه ۱۶

حجت الاسلام و المسلمین حاج شیخ یدالله رضوانی

۴۱ جلسه شرح ویژگیهای مُتَّقین

—————-http://bayanbox.ir/view/7348000871258179768/hadith-line.png—————-

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحیمِ‏

الم (۱)ذلِکَ الْکِتابُ لا رَیْبَ فیهِ هُدىً لِلْمُتَّقینَ (۲)  الَّذینَ یُؤْمِنُونَ بِالْغَیْبِ وَ یُقیمُونَ الصَّلاهَ وَ مِمَّا رَزَقْناهُمْ یُنْفِقُونَ (۳) وَ الَّذینَ یُؤْمِنُونَ بِما أُنْزِلَ إِلَیْکَ وَ ما أُنْزِلَ مِنْ قَبْلِکَ وَ بِالْآخِرَهِ هُمْ یُوقِنُونَ (۴) أُولئِکَ عَلى‏ هُدىً مِنْ رَبِّهِمْ وَ أُولئِکَ هُمُ الْمُفْلِحُونَ (۵)

به نام خداوند بخشنده بخشایشگر

الم (بزرگ است خداوندى که این کتاب عظیم را، از حروف ساده الفبا به وجود آورده). (۱) آن کتاب با عظمتى است که شک در آن راه ندارد؛ و مایه هدایت پرهیزکاران است. (۲) (پرهیزکاران) کسانى هستند که به غیب [آنچه از حس پوشیده و پنهان است‏] ایمان مى‏آورند؛ و نماز را برپا مى‏دارند؛ و از تمام نعمتها و مواهبى که به آنان روزى داده‏ایم، انفاق مى‏کنند. (۳) و آنان که به آنچه بر تو نازل شده، و آنچه پیش از تو (بر پیامبران پیشین) نازل گردیده، ایمان مى‏آورند؛ و به رستاخیز یقین دارند. (۴)آنان بر طریق هدایت پروردگارشانند؛ و آنان رستگارانند. (۵)

http://bayanbox.ir/view/5122040553263843431/poster4.jpg

تفسیر سوره مبارکه بقره – آیه سوم و چهارم

حجت الاسلام و المسلمین حاج شیخ یدالله رضوانی

—————————————–

«أَعُوذُ بِاللَّهِ السَّمِیعِ الْعَلِیمِ مِنَ الشَّیْطَانِ اللَّعینِ الرَّجِیمِ بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحیم‏ الْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ الْعالَمینَ وَ صَلَّی اللهُ عَلَی سَیِّدِنَا مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ الطَّاهِرینَ وَ اللَّعنَهُ الدَّائِمَهُ عَلَی أعْدائِهِمْ مِنَ الآنِ إلِی قِیامِ یَومِ الدِّینِ».

مقدمه

در سوره‌ی مبارکه‌ی بقره، آیه «الَّذینَ یُؤْمِنُونَ بِالْغَیْبِ وَ یُقیمُونَ الصَّلاهَ وَ مِمَّا رَزَقْناهُمْ یُنْفِقُونَ»[۱] در «یُقیمُونَ الصَّلاهَ»، کلمه‌ی «یُقیمُونَ» را تا یک حدّی از نظر ماده و صیغه‌های مستعمله‌ی مختلفه‌ی در قرآن و روایات دنبال کردیم، توانستیم ثمرات و فوایدی را از آن بگوییم.

اقامه کردن نماز، یکی از صفات متّقین

خلّص مطلب و چکیده‌ی آنچه که در بحث «یُقیمُونَ» گفته شده است، این است که کلمه‌ی اقامه از طرف متّقین متصوّر است که در معنای اقامه کردن صلاه و «یُقیمُونَ» روشن است. یعنی به پا داشتن، زنده کردن، اقامه کردن صلاه. یکی از صفات متّقین شمرده شده است که آن‌ها نماز را به پا می‌دارند، نماز را اقامه می‌کنند که با همه‌ی آنچه که پیرامون کلمه‌ی «قَومَ» و قیام و صیغ مختلف آن بررسی کردیم، قوام بخشی، حیات بخشی و به پا داشتن و استوار کردن نماز برای متّقین توصیف شده است.

اطلاق شرعی صلاه بر ارکان نماز

کلمه‌ی «الصَّلاهَ» متعلّق به اقامه و قیام و «یُقیمُونَ» است. آنچه که از کلمه‌ی صلاه در اذهان عموم شما وجود دارد، این است که مربوط به ارکان محسوسه است. ارکان محسوسه‌ای که از طرف خداوند تبارک و تعالی برای همه‌ی مسلمین فرض و واجب شده است و خداوند نمازهای یومیّه، نوافل یومیّه و نمازهای مختلفی را بالفرض یا بالندب برای ما تشریع فرموده است که آن‌ها را انجام بدهیم که آنچه در مورد آن به ذهن‌ها تبادر می‌کند، همین ارکان محسوسه است در ذهن همه‌ی ما هم وجود دارد که این اصطلاح متشرّعه و شرعی صلاه است.

معنای صلاه در لغت

صلاه در لغت به معنای دعا است. از کلمات لسان العرب در این رابطه نکات جالبی را عرض می‌کنم تا از استعمالات کلمات صلوات و صلاه در آیات بیشتر استفاده بکنیم.

ترتیب ارکان مخصوصه‌ی نماز

ارکان مخصوصه همان ارکان نماز را می‌گوییم. آنچه که در ذهن ما از کلمه‌ی صلاه متبادر می‌شود، ارکان مخصوصه است. ارکان محسوسه یعنی: تکبیره الاحرام گفتن، قبل از تکبیر، اذان و اقامه گفتن، نیّت داشتن، بعد از تکبیره الاحرام حمد را خواندن، سوره‌ی بعد از حمد را خواندن، رکوع کردن، سجده کردن و در نهایت سلام دادن. به همه‌ی این‌ها ارکان مخصوصه می‌گویند.

فضیلت اقامه‌ی نماز در مسجد برای مجاور مسجد

تفاوت بین مسئلت از خدا و دعا

دعا به معنای دعوت

دعا به معنای خداخواهی

نتیجه‌ متفاوت استفاده‌ی از کلمه‌ی مسئلت و دعا

معنای دعا در داعی به سمت خدا بودن

تقدّم خدا خواهی بر سؤال کردن در دعا

رابطه‌ی عشق به خدا و داعی الله بودن

پاکی لازمه‌ی ایجاد معرفت

عشق الهی و داعی به سمت او بودن

عشق در لغت عرب

ویژگی عشق واقعی

نحوه‌ی ایجاد تناسب بین بنده و خدا

دعا به معنای اعطای رحمت

معنای کلمه‌ی غفران

تفاوت معنایی کلمات عفو و صفح و غفران

معنای صلوات الهی بر پیامبر

صلوات و طلب رحمت برای دیگران

معنای کلمه‌ی رحمت

تفاوت نعم و رحمت الهی برای انسان

دعا یکی از مصادیق رحمت

صلوات به معنای ترحّم کردن

برداشته شدن عذاب الهی به واسطه‌ی رحمت الهی

فضیلت اطعام روزه‌دار

فضیلت صلوات بر پیامبر

صلاه به معنای دعا


[۱]– سوره‌ی بقره، آیه ۳٫

[۲]– لسان العرب، ج ‏۱۴، ص ۴۶۴٫

[۳]– سوره‌ی غافر، آیه ۶۰٫

[۴]– الإحتجاج على أهل اللجاج (للطبرسی)، ج‏ ۲، ص ۴۹۳٫

[۵]– سوره‌ی کهف، آیه ۲۸٫

[۶]– سوره‌ی واقعه، آیه ۷۹٫

[۷]– سوره‌ی غافر، آیه ۶۰٫

[۸]– لسان العرب، ج ‏۱۴، ص ۴۶۴٫

[۹]– لسان العرب، ج‏ ۱۴، ص ۴۶۵.

TafsirRezvan_02_1_5_016.mp3