1381/3/9 زکات و عدالت اجتماعي -1 بايگاني سالانه - 1381



«بسم اللّه الرّحمن الرّحيم»
الهي انطقني بالهدي و الهمني التقوي

بينندگان عزيز بحث را در ايام تولد پيامبر صلي الله عليه و آله مي‏بينند و تولد امام صادق (عليه السلام) اين روز عزير را تبريک مي‏گوئيم. اگر خواسته باشيم بدانيم پيغمبر صلي الله عليه و آله چه نقشي داشت آدم يک گشتي در دنيا بزند يک گشتي هم در تاريخ بزند چون در قرآن چند بار فرموده «سيروا في الارض» روي زمين بگرديد حديث داريم يکي از معاني سير در زمين «سيروا في الارض قرآن» در زمينه قرآن نگاه کنيد يعني با تاريخ کتبي با گشت طبيعي کارنامه پيغمبر صلي الله عليه و آله را ببينيم سنگ و چوب پرستي و بت پرستي به خداپرستي جهل به علم تفرقه به وحدت توحش به تمدن. عربي مي‏گفت ما قبل از پيغمبر اسلام همه‏اش نگاهمان به زمين بود شتر و شمشير و سرقت قبليه و فاميلي و عيش و شراب پيغمبر صلي الله عليه و آله آمد چانه مان را گرفت «فلا اقسم بمواقع النجوم» مدار حرکتها «والشمس و ضحها» «والفجر، وليال عشر و السماء رفعها و وضع الميزان» به هر حال پيغمبر صلي الله عليه و آله خيلي به گردن ما حق داشت از غارت به ايثار دعوت کرد.خدايا بالاترين و عميق‏ترين سلام و صلوات خودت را نثار روح پيغمبر اسلام و امام صادق عليه السلام بفرما (الهي آمين)
صدقه نشانه صداقت در ايمان
من مي‏خواهم راجع به زکات صحبت کنم منتهي شما نگوئيد آقاي قرائتي زکات پس زکات مربوط به ما نيست زکات يک معناي عامي دارد که حالا شامل حال همه مي‏شود البته ممکن است چند جمله‏اي از اين بحث تکراري باشد ولي بخش عظيمي از آن هم تکراري نيست در مدرسه که بوديم به ما مي‏گفتند که 100 مقسوم است اين هم مقسوم عليه 5، خارج قسمتش را تعيين کنيد 100 تقسيم بر 5 ما هم مي‏رفتيم شب حل مي‏کرديم مي‏گفتيم خارج قسمتش 20 منتهي اين خارج قسمت را بعد بايد پر کنيم توي خانه در قرآن يک مقسوم داريم يک مقسوم عليه به ما گفته‏اند خارج قسمت را خودت پيدا کن مقسومش اينست «انما الصدقات» صدقات يعني زکات، صدقه از صدق است زکات دادن نشانه اينست که آدم در ايمانش راست مي‏گويد آخر اگر گفتي دين دارم ولي پول ندادي پيداست دروغ مي‏گويي به همين خاطر به مهريه خانم هم مي‏گويند صداق چون داماد به عروس مي‏گويد دوستت دارم مي‏گويد بده ببينم 100 تا سکه اگر ندادي معلوم مي‏شود دروغ مي‏گويي صداق نشانه اينست که داماد به عروس علاقه دارد. «انما الصدقات» مقسوم است و مقسوم عليه آن طولاني است «للفقرا والمساکين والعاملين عليها المؤلفه قلوبهم و في الرقاب والغارمين و في السبيل الله و بين سبيل فريضة من الله» (1) فقرا را مي‏شناسيد چه کساني هستند مساکين، مسکين، مسکن، مسکن يعني خانه مسکين کسي است که از بي پولي مي‏رود توي خانه‏اش و مي‏نشيند مي‏گويد فلاني خانه نشين است مي‏گويد اگر بروم افطاري بايد افطاري بدهم من که ندارم افطاري بدهم نمي‏روم بخورم بروم بيرون بچه‏ام گريه مي‏کند مي‏گويد ميوه مي‏خواهم پول که ندارم پس از خانه بيرون نمي‏روم يعني بخاطر بي پولي توي خانه‏اش نشسته (عاملين) کساني که وقتشان را صرف مي‏کنند جمع مي‏کنند زکات مي‏گيرند تقسيم مي‏کنند يعني دست اندرکاران زکات «مولفه قلوبهم» بعضي‏ها هستند ايمانشان شل است اگر پول به آنها بدهي اينها جذب مي‏شوند بعدي به آنها علم ياد مي‏دهي و ايمان مي‏آورند يعني دانه پاشي.
(رقاب) کساني که توي جبهه اسير شده‏اند بخريد اين اسيرها را آزاد کنيد (غارمين) ورشکسته، ماشين اش افتاده توي دره کشتي اش غرق شده مغازه‏اش سوخته «في سبيل الله» در راه خدا کتابخانه، پل، جهازيه، درمانگاه، هر کاري که خدا دوست دارد «ابن سبيل» هم کسي که توي راه مانده.
آثار زکات در جامعه اسلامي
ماليات را بگيرد و بين اينها تقسيم کنيد حالا خارج قسمتش چه مي‏شود ما اگر از پر درآمدها گرفتيم و به فقرا و مساکين داديم يک نوع تعادل پيدامي شود فقر زدايي عاملين، دست اندرکاران زکات تشويق مي‏شوند. مؤلفه قلوبهم محبوب مي‏شويد رغاب اسيرها را مي‏گيريد آزاد مي‏کنيد غارمين ورشکسته مثل پيچ و مهره‏اي است که روغن مي‏خواهد اگر روغنش بزني باز راه مي‏افتد افرادي که ورشکسته شده‏اند زود اينها را به حرکت در بياوريد. «في سبيل الله» خدمات «ابن سبيل» هم آبرويش دارد مي‏ريزد توي شهر غريب گير کرده آبرويش را بخريد نگذاريد خراب بشود اينها خارج قسمتش است. اگر اين حکم خدا عملي بشود يعني اگر مردم مالياتشان را درست بدهند از پردرآمدها بگيريد بين اين 8 گروه تقسيم کنيد آنوقت نتيجه‏اش اين مي‏شود در جامعه تعادل پيش مي‏آيد نيروهايش تشويق مي‏شوند محبوب مي‏شويد پيش ديگران اسيرهايتان را آزاد مي‏کنيد نيروهاي از کار افتاده تان را به حرکت در مي‏آوريد به افرادي خدمت مي‏کنيد. مسافرين دلگرم مي‏شوند نمي‏گويند آقا برويم سفر يکبار بنزنم تمام مي‏شود. وقتي حرکت مي‏کند بداند که اگر توي راه ماند جمهوري اسلامي بودجه را براي در راه مانده‏ها گذاشته آنوقت اين مي‏شود سيما و چهره يک نظام اسلامي. نظام اسلامي نظامي است که توي آن تعادل باشد يعني توي آن فقير نباشد نيروهايش را تشويق کند بين باقي کشورها محبوب باشد، به همديگر خدمات ارائه بدهند آبروي همديگر را حفظ کنند.
زکات در حکومت اسلامي
«خذ من اموالهم الصدقه وصل عليهم ان لهم» توي اين آيه 13 تا نکته است پاي تلويزيون افراد تحصيلکرده هستند چه کسي جرأت داره به خودش اجازه بدهد يک سطر بنويسد که توي هر کلمه‏اش يک نکته باشد در هنر داشتيد که در هر رشته‏اي سطري بنويسد که توي هر کلمه‏اش يک نکته باشد!؟
(خذ) حق فقرا گرفتني است آقا اسلام زور است؟ بله زور خوب است ظلم بد است بين زور و ظلم فرق است زور خوب است ظلم بد است منتهي در تاريخ هر که زور دارد ظلم مي‏کند اگر ايران زور نداشت حالا ديگر بعثي‏ها و صدام ايران را گرفته بودند آدم وارفته به درد نمي‏خورد 350 تا اعوذ داريم يعني خدايا پناه مي‏برم از اين بدي اولين اعوذ اين است «اعوذ بک من الکسل» پناه مي‏برم از آدم بي حال اولين ننگ است صبح قلقلکش مي‏دهي غروب مي‏خندد انگار ماست خورده شُل است آدم بايد جنب و جوش داشته باشد. (من) يعني بخشي نه همه يک ميليون 200 تومان خمس بده از 40 تا گوسفند يک گوسفند «اموالهم» يعني مالکيت شخصي محترم است ما سه نوع مالکيت داريم مالکيت شخصي مالکيت حکومتي مالکيت شخصي محترم است اسلام غير از مارکسيست است که البته حالا دارند کم‏کم بر مي‏گردند و پشيمان شده‏اند مالکيت شخصي در فطرت است اصلاً توي حيوانات هم هست اگر يک الاغ سر کرد توي آخور و مقداري علف برداشت الاغ ديگري بخواهد آنرا از او بگيرد پس مي‏زند. اگر بچه شير خواري يک قاشق در دستش بگيرد بچه ديگري بخواهد از او بگيرد اجازه نمي‏دهد. وهابي‏ها مي‏گويند «صل» فقط بر پيغمبر مي‏توانيد بگوئيد «صل علي محمد» فقط اينرا مي‏گويند ولي قرآن مي‏گويد اينطور نيست هر کسي زکات داد «صل عليهم» تو پيغمبر بر او درود بفرست و لذا آنها به بعضي دعاهاي ما اشکال مي‏کنند چون در بعضي دعاها داريم «وصل علي فاطمه عليها السلام» آنها مي‏گويند «صل علي فاطمه عليهاالسلام» و «صل علي علي عليه السلام» نگو، بگو «صل علي محمد».
تشويق، عامل رشد نيکي ها
قرآن مي‏گويد حتي آدمهاي عادي که مي‏آيند زکات بدهند به آنها صلوات بفرست تشويق و ستايش مردم لازمست بعضي‏ها حسود هستند مثلاً وقتي مي‏خواهيم از کسي تجليل کنيم مي‏گويد تجليل نمي‏خواهد دارد بايد بدهد بابا با اينکه دارد و به وجوب عمل کرده تو باز هم از او تجليل کن معلم با اينکه حقوق گرفته و وظيفه‏اش است که درس بدهد تو هم وظيفه‏ات است احترام کنيد.
آرامش مردم با سه چيز است 1-ايمان (معنوي) «الا بذکر الله» 2-همسر (اجتماعي) «لتسکنو عليها» 3-به تشويق (مادي) «ان صلاتک سکنو» سکينه يعني آرامش. چه طوري به افراد مضطرب آرامش بدهيم الان ميليونها نفر داراي مرض‏هاي رواني هستند دواي اضطراب قرص نيست ايمان به خدا چون گاهي نارحتيم اين همه زحمت کشيديم هيچکس از ما قدرداني نکرد آقا خدا که فهميد ثوابش هم محفوظ است مردم بفهمند يا نفهمند «الا بذکر الله تطمئن القلوب» اگر انسان با خدا معامله کند ديگر کاري ندارد که کي چي گفت ولي خيلي وقتها افراد مضطرب هستند پشت سر من چه گفتند نظر فلاني راجع به من چي بود آقا به وظيفه ات عمل کن هر که هر چه مي‏خواهد بگويد بگويد.
«ان صلاتک» کاف در اينجا کاف شخصيت است من يکوقت به شما خودنويس مي‏دهم مي‏گويم اين خودنويس را از مغازه لوازم التحرير خريدم يکوقت مي‏گويم اين خودنويس را حضرت امام (ره) به من داد اين دو تا با هم فرق دارند «صلاتک» خصوصي است گاهي وقتها مقام معظم رهبري يا رئيس جمهوري سخنراني مي‏کنند خوب ميليونها هم گوش مي‏دهند گاهي مي‏رود خانه خانواده شهيد و با آن خانواده شهيد خصوصي حرف مي‏زند آن 5 دقيقه خصوصي اثر از 20 سال سخنراني توي آن خانواده بيشتر است نور تماس خصوصي از سخنراني عمومي بيشتر است.
اصلاً مي‏دانيد چرا ترياکي‏ها موفق هستند؟ چون منقل به منقل خانه به خانه مي‏روند هيچوقت يک ترياکي در مجمع عمومي نمي‏گويد جوانان بيائيد ترياک بکشيد منقل به به منقل مي‏رود و لذا سالي 10 تا توليدي دارد ولي شما اين سفارش نماز جمعه و جماعت مي‏کني آخرش هم مي‏بيني 10 نماز جمعه خوان درست نمي‏کني من يک پيشنهادي مي‏کنم افرادي که توي محله برجستگي فرهنگي دارند يعني مردم محله او را بعنوان يک تحصيلکرده مومن مي‏شناسند بروند در خانه‏اش و بگويند ما مردم محل نسبت به تو ايمان داريم چون هم سوادت از همه بيشتر است هم سابقه انقلابي و تقوايي، بچه‏هاي ما تابستان توي محله وِل هستند بيا آنها را جمع کن با آنها کپ بزن بچه ما بداند که‏يک استاد دانشگاه رفيق او است يک دبير تحصيلکرده يک طلبه فاضل رفيق او است اگر دست بچه‏ها توي دست يک آدم سالم باشد از ولگردي و هرزگي نجات پيدا مي‏کنند وگرنه اگر بچه‏ها سه ماه تابستان ول باشند اگر آموزش و پرورش درست بافته باشد پنبه مي‏شود.
تربيت فرزند، وظيفه اصلي والدين
شهيد باهنر مي‏گفت در تابستان تعليم، تعطيل مي‏شود اما تربيت... در تابستان وظيفه پدر و مادرها سنگين است چون در زمستان آموزش و پرورش بار پدر و مادرها را به عهده دارد اما در تابستان که بچه‏ها را ول مي‏کند وظيفه پدر و مادرها بيشتر مي‏شود تابستان بايد يک خورده بيشتر به بچه‏ها رسيد و بهترين راهش هم اينست که پدر و مادر بروند با بچه ورزش کنند «من کان له صبي صبا» هر که بچه دارد خودش هم بچه بشود با بچه‏مان برويم پارک با بچه مان برويم نماز جمعه با بچه مان توپ بازي کنيم اگر بچه ديد که کمبودهايش از طريق پدر و مادر تأمين مي‏شود نياز ندارد با آدمهاي لااُبالي... خداي ناکرده گرفتار آنها بشود. خواهرها و برادرهايي که آشپزي مي‏کنند سکنجبي را مي‏چشند هر وقت ديدند ترشي اش بيشتر است شکرش را زيادتر مي‏کنند الان وظيفه امسال تابستان از وظيفه 10 سال پيش بيشتر است چون 10 سال پيش اينقدر اينترنت و ماهواره نبود اينقدر توطئه نبود. الان چون ترشي اش بيشتر است شما بايد شکرش را بيشتر کنيد يک مقداري هم پول خرج کنيد شما چطور چند هزار پول کفش مي‏دهيد 5 هزار تومان هم خرج مخ بچه ات بگذار. شما پول کفش مي‏دهيد کفش مال پا است آن پول مخ است اصلاً قالي است را بفروش خرج مُخ بچه ات کن قالي ات پشم است بچه ات نسل است نسل از پشم مهمتر است. برادرها مردم عزيز ايران امسال بارندگي به لطف خداوند خوب شد کشاورزهاي عزيز تصميم بگيريد زکات بدهيد چه جوري؟ روحاني که مورد اطمينانتان است 2-بخشدار و فرماندار مورد اطمينان 3-ريش سفيدها و شوراي اسلامي، کميته امداد جهاد کشاورزي همه جمع بشويد ستاد زکات درست کنيد صدا و سيما هم کمک کند و تبليغ کنيد اينهايي که گندمشان خوب است گاو و گوسفندشان خوب است جمع کنند. تا در روستا فقير هست حق نداريد زکات را به روستاي ديگري ببريد خمس را به مراجع داد اما زکات مال فقراست خمس مال دين است دين مال کتاب و تربيت طلبه و عالم است. هر کس از نظر تقوا و ايمان مسائل اسلامي هم بلد است گندمها را پهلوي او جمع کنيد وقتي جمع کرديد يک مقدار هم دولت کمک مي‏کند انشاءالله اگر هم کمک نکرد نکرد ولي ما حکم خدا را عمل مي‏کنيم نبايد بگوئيم اگر تو نماز بخواني من هم مي‏خوانم شما نماز بخوان ولو هيچکس نماز نخواند اگر دولت کمک کرد چه بهتر اگر هم کمک نکرد که...
رضا شاه رفت بازديد از يک پادگان در آشپزخانه به سرباز گفت پسر غذا چيه؟ گفت قربان آبگوشت رضا شاه هم رفت توي آشپزخانه در قابلمه را بلند کرد ديد پلو است گفت پسر اين که پلو است گفت قربان چه بهتر. حالا اگر دولت هم چيزي داد که قربان چه بهتر اگر دولت چيزي نداد همان پردرآمدها بشکرانه اينکه امسال کم آبي نداريم زکات جمع مي‏کنيم زير نظر افراد محبوب متقي مساله دان اينرا بين فقرا تقسيم مي‏کنيم. شکم فقرا سير شود خدا برکت مي‏دهد آقاياني که درآمد خوابانده‏اند توي بانک خمس هم همينطور است «ارحم ترحم» رحم کن تا مورد رحم قرار بگيري.
خدايا! روز تولد پيغمبر (صلي الله عليه و آله) و امام صادق (عليه السلام) را بر همه ما مبارک بدار.
ما را بهترين ياران و پيروان اين دو عزيز قرار بده. (الهي آمين)
ما را مشمول شفاعت اين دو عزيز قرار بده. (الهي آمين)
زيارت اين دو عزيز را با معرفت نصيب ما بفرما. (الهي آمين)
همه مشکلات همه امت اسلامي را برطرف بفرما. (الهي آمين)
«والسلام عليکم و رحمة اللَّه و برکاته»