اخلاق
اخلاق هر انسانى تأثير مستقيم در زندگى او دارد. اين تأثير در محيط خانواده محسوستر و نقشآفرينتر است؛ زيرا مسائل عاطفى در خانواده بر مسائل ديگر غلبه دارد و محيط خانواده بيشتر بر مبناى خصوصيات اخلاقى اعضاى آن شكل مىگيرد، تا عوامل ديگر. اگر اعضاى خانواده از اخلاقى نيكو بهرهمند باشند، محيط خانواده تبديل به بهشتى سرورانگيز مىشود و چنانچه به بداخلاقى خو گرفته باشند، همواره خود را در جهنّمى سوزان گرفتار خواهند ديد. امام على عليه السلام فرمود:
«بِحُسْنِ الْأَخْلاقِ يَطيبُ الْعَيْشُ» «2»با خوشاخلاقى، زندگى نيكو و مطلوب مىگردد.همسرِ بداخلاق و ناسازگار، مايه غم و اندوه و كدورت گرديده، طراوت و شادابى را از آدمى مىربايد. پيامبر گرامى صلى الله عليه و آله در دعا چنين مىگفت: «اللَّهُمَّ انّى اعُوذُبِكَ ... مِنْ زَوْجَةٍ تُشيبُنى قَبْلَ اوانِ مَشيبى» «3»خدايا! به تو پناه مىبرم از همسرى كه قبل از رسيدن پيرى، پيرم كند.زندگى مشترك زناشويى، داراى فراز و نشيبهايى است كه برخورد صحيح با آنها نياز به روحيهاى قوى و اخلاقى پسنديده دارد. زن و مرد اگر از اين مزيّت بهرهاى نداشته باشند، نمىتوانند با تفاهم و همكارى متقابل، بر مشكلات زندگى چيره شده، بار سنگين آن را به مقصد برسانند. چنانچه هر يك از طرفين از اخلاقى نيكو و رفتارى شايسته برخوردار نباشد، طرف ديگر هر چند خوشاخلاق هم باشد، زندگى به كامش تلخ خواهد شد.
از آنجا كه اصلاح صفات ناپسند، در صورت ريشهدار بودن آنها، نياز به تلاش طاقتفرسا و زمانى طولانى دارد، بايد از همان ابتدا به صفات اخلاقى همسر توجّه كرد، تا در سايه انتخاب همسرى خوش اخلاق، زندگى سعادتمندانهاى پىريزى شود.در روايات، ازدواج با افراد بداخلاق منع گرديده است. حسين بن بشّار (يكى از ياران امام هشتم عليه السلام) دخترى داشت و يكى از خويشانش كه اخلاق نيك نداشت، از دختر او خواستگارى كرد. وى نامهاى براى حضرت رضا عليه السلام نوشت كه چنين فردى براى خواستگارى دخترم آمده، آيا جواب مثبت بدهم يا جواب منفى؟حضرت رضا عليه السلام در پاسخ نوشت: «لا تُزَوِّجْهُ انْ كانَ سَيِّىءَ الْخُلْقِ» «1»اگر (خواستگار) بداخلاق است، دخترت را به ازدواج او درنياور.
|