3- اصالت خانوادگى
توجّه به شرافت و اصالت خانوادگى همسر و محيط تربيتى او، يكى ديگر از معيارهاى گزينش همسر شايسته است؛ شخصيت انسان تا حدود زيادى از محيط خانواده و شيوه تربيتى آن تأثير مىپذيرد. اين تأثير به اندازهاى عميق است كه با شناخت اصالت خانوادگى همسر، مىتوان به ايمان، تقوا، پاكدامنى، شرافت و بزرگوارى و بسيارى ديگر از ويژگيهاى اخلاقى او پى برد.
اسلام به دختران و پسرانى كه درصدد ازدواج هستند، توصيه كرده است كه درباره ريشه خانوادگى همسران آينده خود تحقيق لازم و كافى كنند و تا حد امكان با خانوادههاى شريف، بزرگوار و آبرومند پيوند خويشاوندى برقرار نمايند. رسول خدا صلى الله عليه و آله مىفرمايد:
«تَزَوَّجُوا فِى الْحِجْزِ الصَّالِحِ فَانَّ الْعِرْقَ دَسَّاسٌ» «1»
در خانواده اصيل و شايسته ازدواج كنيد، زيرا عرق (نطفه و ژنها) تأثير مىگذارد.
از اين حديث استفاده مىشود كه يكى از حكمتهاى توجّه به اصالت خانوادگى در انتخاب همسر اين است كه بيشتر دخترانى كه در خانوادههاى شريف و آبرومند تربيت مىشوند، همچون پدران و مادرانشان به آداب و رسوم دينى و موازين اخلاقى بيشتر مقيّد خواهند بود و زمينه سعادت و خوشبختى در آنها آمادهتر است، چرا كه تأثير عاملوراثت از ديدگاه اسلامى به عنوان يك عامل زمينهساز در تربيت صحيح و اسلامى مقبول و پذيرفته شده است. از اين رو، اين شرافت و بزرگوارى و اصالت نژاد در دختران تأثير بسزايى مىگذارد.
همان حضرت در سخنى ديگر چنين هشدار مىدهد:
«ايُّهَا النَّاسُ! ايَّاكُمْ وَ خَضْراءَ الدَّمَنِ، قيلَ: يا رَسُولَ اللَّهِ وَ ما خَضْراءُ الدَّمَنِ؟ قالَ: الْمَرْأَةُ الْحَسْناءُ فى مَنْبَتِ السُّوءِ» «1»
اى مردم! از سبزههايى كه در زمينهاى آلوده مىرويد، بپرهيزيد. پرسيدند: اى رسول خدا! [منظور از] سبزههاى روييده در زمينهاى آلوده چيست؟ حضرت پاسخ داد: زن زيبايى است كه در خانوادهاى بد، تربيت شده باشد.
در اين حديث شريف رسول اكرم (ص) جوانان را از ازدواج با دخترانى كه در خانوادههاى پست و فرومايه و به دور از تربيت اسلامى و موازين شرعى تربيت شده و بىبندوبار و خودسر بارآمدهاند، برحذر داشته است، زيرا چنين دخترانى- خواه ناخواه- بعد از ازدواج خصايص خانوادگى خود را در محيط خانوادگى نوپاى خود پياده خواهند كرد. از سوى ديگر، پس از ازدواج انسان ناگزير است با خانواده همسرش رفت و آمد كند و چنانچه خانواده همسر از مزيّت شرافت خانوادگى برخوردار نباشند، معاشرت و رفت و آمد با آنها همواره مايه عذاب شوهر خواهد بود و اين امر زمينه درگيرى و اختلاف ميان زن و شوهر را فراهم خواهد كرد.
بديهى است كه وجود دختران خوب و شايسته را در ميان خانوادههاى غير اصيل و فرومايه نمىتوان انكار كرد، ولى چنين افرادى بندرت يافت مىشوند و به هر حال بقاياى آثار نامطلوب تربيتى خانوادههاى آنان در آنها مىماند و بگونهاى آنان را تحت تأثير قرار مىدهد. از اين رو، شايسته است از ازدواج و پيوند خويشاوندى با خانوادههاى پست و فرومايه همچون افراد فاسق، شرابخوار، معتاد، دزد و شرور و ... پرهيز شود.
|