|
الف- محبّت به كودك
اهميّت محبّت به اندازهاى است كه مىتوان آن را ريشه اصلى شجره اخلاق و فضيلت و مايه اصلى سجاياى انسانى دانست.
رسول گرامى اسلام صلى الله عليه و آله ايمان به خدا و رسول را مستلزم محبّت و مهربانى با كودكان دانسته است. «روزى آن حضرت با جمعى از مسلمانان در نقطهاى نماز مىگزارد؛ موقعى كه به سجده رفت، امام حسين عليه السلام كه در آن زمان كودك خردسالى بود، به پشت پيغمبر سوار شده، پاهاى خود را حركت مىداد و «هى هى» مىكرد. وقتى پيغمبر مىخواست سر از سجده بردارد، او را مىگرفت و تا پايان نماز طفل مكرّر به پشت پيغمبر سوار مىشد. يك نفر يهودى ناظر اين جريان بود. پس از نماز به حضرت عرض كرد: «شما با كودكان خود طورى رفتار مىكنيد كه ما هرگز چنين نمىكنيم». پيغمبر اكرم صلى الله عليه و آله در جوابش فرمود:
«اما لَوْ كُنْتُمْ تُؤْمِنُونَ بِاللَّهِ وَ رَسُولِهِ لَرِحِمْتُمُ الصِّبْيانَ»
اگر شماها به خدا و رسول خدا ايمان مىداشتيد، نسبت به كودكان خود مهربان بوديد.
مهر و محبت پيغمبر نسبت به كودك، مرد يهودى را تحت تأثير قرار داد و صميمانه دين اسلام را پذيرفت. «1»
امام صادق عليه السلام مىفرمايد:
«هَلِ الدّينُ الَّا الْحُبُّ» «2»
آيا حقيقت دين، چيزى جز دوستى و محبّت است؟
محبت يكى از بهترين و مؤثّرترين وسائل و عوامل پرورش صحيح كودكان است، چرا كه مطبوعترين غذاى روان كودك است و همان طور كه كودك به آب و هوا و غذا محتاج است، به محبّت و نوازش نيز نيازمند است.معروف است كه انسان تشنه محبّت است و كودكان نسبت به آن عطش بيشترى دارند و كانون گرم خانواده و آغوش پرمهر و محبّت پدر و مادر مىتواند اين عطش را رفع كند.
اولياى دين محبّت به كودك را به صورتهاى گوناگون سفارش مىكردند و خود نيز در موارد مختلف نسبت به فرزندانشان عملًا ابراز محبّت نموده و افرادى را كه نسبت به اين مهمّ بىتوجّه بودهاند، نكوهش كردهاند، چرا كه محبّت به كودك، مايه رشد شخصيّت انسانى و تأمين كننده نيازمنديهاى روحى و روانى وى مىگردد و آثار فراوانى بر آن مترتّب مىشود؛ چنانكه بىمهرى به آنها آثار روحى، جسمى، فردى و اجتماعى بسيار نامطلوبى بر جاى مىگذارد. رسول گرامى صلى الله عليه و آله مىفرمايد:
«احِبُّوا الصِّبْيانَ وَارْحَمُوهُمْ» «1»
كودكان خود را دوست بداريد و نسبت به آنان مهربان باشيد.
امام صادق عليه السلام فرمود:
«إِنَّ اللَّهَ لَيَرْحَمُ الْعَبْدَ لِشِدَّةِ حُبِّهِ لِوَلَدِهِ» «2»
خداوند به انسان به خاطر شدّت علاقهاش به فرزند، رحم مىكند.
به هر حال، اين محبّت ورزيدن بايد در گفتار و رفتار والدين و مربّيان تربيتى به صورت تبسّم، نوازش، دست بر سر و صورت كودك كشيدن، بوسيدن و در آغوش گرفتن وى تجلّى كند. روش رسول گرامى اسلام صلى الله عليه و آله در خانواده اين بود كه:
«اذا اصْبَحَ مَسَحَ عَلى رُؤُوسِ وُلْدِهِ» «3»
همه روزه صبح دست محبّت به سر فرزندان خود مىكشيد.
از رسول خدا صلى الله عليه و آله نقل شده كه فرمود:
«مَنْ قَبَّلَ وَلَدَهُ كَتَبَ اللَّهُ عَزَّوَجَلَّ لَهُ حَسَنَةً وَ مَنْ فَرَّحَهُ فَرَّحَهُ اللَّهُ يَوْمَ الْقِيامَةِ» «1»
كسى كه فرزند خود را ببوسد، خداوند بزرگ حسنهاى در نامه عملش ثبت مىكند. و آن كس كه فرزند خود را شاد كند، خداوند او را در قيامت شاد مىنمايد.
امام صادق عليه السلام نيز مىفرمايد:
«اكْثِرُوا مِنْ قُبْلَةِ اوْلادِكُمْ فَانَّ لَكُمْ بِكُلِّ قُبْلَةٍ دَرَجَةً» «2»
فرزندان خود را بسيار ببوسيد، زيرا براى شما در هر بوسهاى درجهاى است.
رسول خدا صلى الله عليه و آله حسن و حسين عليهما السلام را بوسيد، شخصى به نام «اقرع بن حابس» عرض كرد: من ده فرزند دارم و هرگز آنها را نبوسيدهام. حضرت در پاسخ وى فرمود.
من چه كنم كه خداوند مهربانى را از تو سلب كرده است. «3»
شخصى نزد رسول خدا صلى الله عليه و آله آمد و عرض كرد: هرگز كودكم را نبوسيدهام، وقتى رفت، حضرت فرمود:
«هذا رَجُلٌ عِنْدَنا انَّهُ مِنْ اهْلِ النَّارِ» «4»
اين مرد به نظر ما اهل دوزخ است.
|