2- شناخت روحيات و مشكلات همسر
لازمه آشنايى با روحيّات ديگران اين است كه انسان بخوبى از حالات روحى خود، آگاهى داشته باشد تا بتواند دركى صحيح از روحيّات ديگران پيدا كند. كسى كه شناخت درستى از خود نداشته باشد، از شناخت ديگران نيز عاجز خواهد بود. امير مؤمنان عليه السلام مى‏فرمايد:
«كَيْفَ يَعْرِفُ غَيْرَهُ مَنْ يَجْهَلُ نَفْسَهُ» «1»
آن كس كه خود را نمى‏شناسد، چگونه ديگرى را بشناسد؟
همچنين فرمود:
«مَنْ جَهِلَ نَفْسَهُ كانَ بِغَيْرِ نَفْسِهِ اجْهَلُ» «2»
كسى كه خود را نشناسد، نسبت به ديگرى جاهلتر است.
گذشته از مشتركات روحى افراد كه تكيه گاهى براى شناخت آنهاست، هر كس‏داراى روحيات و اخلاق خاصّى است كه با شناخت آن، مى‏توان تصوير دقيقترى از شخصيّت او ترسيم كرد؛ از اين رو، شناخت روحيّات همسر، راهگشاى درك اوست.
مرحله ديگر، شناخت مشكلات و گرفتاريهاى همسر است. هر انسانى در زندگى درگير مشكلات متعدّدى است كه فشارهاى روحى بر او وارد مى‏كند و درك او بدون شناخت آنها، ميسّر نيست. هر كدام از زن و مرد براى خود مشكلاتى دارند كه ديگرى بايد آن را درك كند. زن بايد بداند كه همسرش براى تأمين مخارج زندگى با سختيها و گرفتاريهاى فراوان رو به روست و ممكن است بعضى مواقع به علّت فشار زياد زندگى، كنترل رفتار خود را از دست داده، با او بداخلاقى كند؛ مرد نيز بايد مشكلات زن را در اداره امور داخلى منزل در نظر بگيرد و زحمات و كوششهاى او را كوچك نشمارد، چرا كه انجام وظايف خانه، گرچه به نظر ساده مى‏آيد، امّا محتاج حوصله فراوان، كوشش بسيار و تلاشى پيگير است و چه بسا از توان معمولى مرد خارج باشد. توجّه جدّى و دلسوزانه به مشكلات همسر، موجب همدلى و تفاهم بيشتر و درك بهتر يكديگر خواهد شد.