|
درس چهاردهم: آسيبشناسى اخلاق پزشكى (1)
انسانهاى غير معصوم، كم و بيش در معرض آسيبهاى اخلاقى و معنوى قرار دارند كه اگر بهداشت اخلاقى را مراعات نكنند، گرفتار و بيمار خواهند شد. بيمارى اخلاقى به مراتب از بيمارى جسمى زيانبارتر است.پيش از پرداختن به آسيبشناسى اخلاق پزشكى، يادآورى اين نكته ضرورى است كه برخى از رذايل اخلاقى و آفتهاى معنوى، عمومى و همگانى است؛ ولى انسانها به تناسب فرهنگ، شغل، كشور، آداب و رسوم و ديگر متغيرها ممكن است نسبت به برخى از بداخلاقيها آسيبپذير باشند. به طور مثال، يك استاد دانشگاه آن قدر كه در معرض غرور علمى قرار مىگيرد، در خطر دروغ يا فحش قرار نمىگيرد و بر عكس، يك راننده هيچگاه گرفتار غرور علمى يا سرقت ادبى نمىشود.
امام على (ع) درباره آسيبهاى اخلاقى مشاغل و طبقات مختلف اجتماعى مىفرمايد:
خداوند شش گروه را براى شش صفت عذاب مىكند: عرب را براى تعصب نژادى، كدخدايان و ملّاكين را براى تكبّر، فرمانروايان را براى ستمگرى، فقيهان را براى حسد، بازرگانان را براى خيانت و روستاييان را براى نادانى. «1» منظور از حديث اين نيست كه اين گروهها به طور حتم به خصلتهاى ياد شده مبتلا هستند و در نتيجه گرفتار عذاب الهى مىشوند؛ بلكه مراد اين است كه آنان بيش از ديگران در معرض آفتهاى ياد شده قرار مىگيرند و حديث در مقام هشدار و ايجاد حساسيت هر چه بيشتر براى اين طبقات اجتماعى نسبت به آن آفتها است.آسيبهاى اخلاقى كه جامعه پزشكى را بيش از اقشار ديگر تهديد مىكنند، عبارتند از:
|