3. وقار
پزشك مؤمن از طرفى، لازم است در برخورد با بيمار و اطرافيانش بشّاش و گشادهرو باشد و از طرف ديگر، بايد مؤدّب و جدى باشد و از مرز ادب و وقار خارج نشود.
وقار براى جامعه پزشكى نورانيت مىآورد و هيبت و شوكت پزشكان را افزون مىسازد. امير مؤمنان (ع) مىفرمايد:
وَقارُ الرَّجُلِ نُورٌ وَزينَةٌ «2»
وقار انسان، نور و زينت است.نيز مىفرمايد:
بِالْوَقارِ تَكْثُرُ الْهَيْبَةُ «3»
هيبت [انسان] با وقار و سنگينى افزون مىگردد.
عدهاى به حدّى عبوس و گرفتهاند كه نمىتوان با آنها سخنى گفت و گروهى ديگر به قدرى آزاد و بىقيد هستند كه همه چيز را به شوخى مىگيرند و در اثر زيادهروى در مزاح و بذلهگويى و رعايت نكردن ادب و عفّت كلام، ديگران را آزرده خاطر مىسازند و دچار گناه و معصيت مىشوند.پزشك بايد مراقب خود باشد و در برخورد با بيماران، وقار و سنگينى خود را حفظ كند و از مرز اعتدال بيرون نرود و تا حد امكان از مزاح و شوخيهاى نامناسب و به دور از شأن جامعه پزشكى دورى جويد. رسول خدا (ص) به على (ع) فرمود:
يا على از مزاح بپرهيز كه شخصيت تو را از بين مىبرد. «1»
امام على (ع) فرمود:
وَقِّرُوا انْفُسَكُمْ عَنِ الْفُكاهاتِ وَمَضاحِكِ الْحِكاياتِ «2»
وقار خود را حفظ كنيد و از شوخيها و حكايتهاى خندهآور خوددارى ورزيد.
كسى كه به زيادهروى در مزاح و بذلهگويى گرفتار باشد از وقار او كاسته مىشود؛ خنديدن بسيار، وقار انسان را از بين مىبرد؛ چنانكه به خشم آمدن و زود از كوره در رفتن و درشتى كردن، انسان را زبون مىسازد.
مردم به طور معمول از پزشك با وقار و سنگين خوششان مىآيد و از او به احترام و بزرگى ياد مىكنند. حضرت امير (ع) مىفرمايد:
انَّ تَوَقَّرْتَ اكْرِمْتَ «3»
اگر با وقار باشى به تو احترام خواهند كرد.حفظ وقار پزشك مانع از اين نمىشود كه گاهى با بيمار مزاح كند و مسرورش سازد؛ ولى بايد حد اعتدال را رعايت كند و از مرز حق خارج نگردد. رسول خدا (ص) فرمود:
من مزاح مىكنم، ولى سخنى جز حق نمىگويم. «4»
|