|
پيوست برآوردن حوائج مسلمين
ضدّ رذيله مذكور روا كردن حوائج مسلمين و سعى در برآوردن مقاصد و مهمّات آنهاست. و اين از بزرگترين موارد و مصداقهاى خيرخواهى (نصيحت) است، و ثواب بجاآوردن آن بيحد است.
علماخلاقاسلامى ج : 3 ص : 307
رسول خدا صلى اللّه عليه و آله و سلّم فرمود:«من قضى لأخيه المؤمن حاجة، فكأنّما عبد اللّه دهره»«»
«هر كه حاجت برادر مؤمن خويش بر آورد، چنانست كه در همه عمر خود خدا را عبادت كرده است».
و فرمود:«من مشى في حاجة أخيه ساعة من ليل أو نهار، قضاها أو لم يقضها، كان خيرا له من اعتكاف شهرين»
«هر كه در راه حاجت برادر مؤمنش ساعتى از شب يا روز گام بردارد، خواه آن حاجت را برآورد يا نه، براى او از اعتكاف دو ماه بهتر است».
و امام باقر عليه السّلام فرمود: «خداى عز و جل به موسى عليه السّلام وحى كرد: بعضى از بندگان من با حسنهاى به من تقرب جويد و من بهشت را در اختيار او مىگذارم، موسى پرسيد: پروردگارا آن حسنه كدام است؟ فرمود همراه برادر مؤمنش در راه بر آوردن حاجت او گام بردارد، خواه آن حاجت برآورده شود يا نشود».
و فرمود: «هر كه در راه حاجت برادر مسلمان خود گام بردارد، خداوند سايه 75 هزار فرشته را بر او خواهد افكند، و هيچ قدمى برنمىدارد مگر خدا براى او حسنهاى مىنويسد، و سيّئهاى را از او مىزدايد، و درجه او را بلند مىگرداند، و چون از حاجت او فارغ شود خداى عز و جل اجر حج و عمره براى او ثبت مىكند».
و فرمود:«انّ المؤمن لترد عليه الحاجة لأخيه فلا تكون عنده فيهتمّ بها قلبه، فيدخله اللّه تبارك و تعالى بهمّه الجنّة»
«گاهى مؤمن حاجتى از برادرش به او آورده مىشود و نمىتواند روا كند ولى دل او به آن مشغول مىشود و در انديشه آن است، خداى تبارك و تعالى او را به سبب همين انديشه و اهتمام به بهشت مىبرد».
و امام صادق عليه السّلام فرمود: «هر كه حاجتى از برادر مؤمن خود را برآورد خداى تعالى در روز قيامت صد هزار حاجت او را برمىآورد كه نخستين آنها بهشت است، و يكى ديگر اين است كه خويشان و آشنايان و برادران او را داخل بهشت
علماخلاقاسلامى ج : 3 ص : 308
مىكند، بشرط آنكه ناصبى (دشمن اهل بيت) نباشند».
و فرمود:«انّ اللّه تعالى خلق خلقا من خلقه انتجبهم لقضاء حوائج فقراء شيعتنا ليثيبهم على ذلك الجنّة، فإن استطعت أن تكون منهم فكن».
«خداى تعالى از مخلوق خود گروهى را آفريده و آنان را براى بر آوردن حوائج شيعيان فقير ما برگزيده تا براى اين كار بهشت را به ايشان پاداش دهد. پس اگر توانى از آنها باش».
و فرمود:«قضاء حاجة المؤمن خير من عتق ألف رقبة، و خير من حملان ألف فرس في سبيل اللّه»
«برآوردن حاجت مؤمن از آزاد كردن هزار بنده و بار كردن هزار اسب در راه خدا [براى جهاد] بهتر است».
و فرمود:«لقضاء حاجة امرئ مؤمن احبّ إلى اللّه تعالى من عشرين حجّة، كلّ حجة ينفق فيها صاحبها مائة ألف»
«برآوردن حاجت مؤمنى در نزد خدا محبوبتر است از بيست حج كه صاحب آن در هر حجّى صد هزار [دينار يا درهم] خرج كند».
و فرمود: «هر كه اين خانه (كعبه) را طواف كند شش هزار حسنه براى او نوشته مىشود و شش هزار سيّئه از او محو مىگردد و شش هزار درجه بالا مىرود و چون نزديك ملتزم [1] رسد هفت در بهشت بر او گشوده مىشود»، عرض كردم:
فدايت شوم اين همه فضيلت براى طواف است فرمود: «بلى ترا به بهتر از اين خبر دهم: بر آوردن حاجت مسلمانى افضل است از طوافى و طوافى و طوافى تا به ده طواف رسد».
و فرمود:تنافسوا في المعروف لإخوانكم، و كونوا من أهله، فإنّ للجنّة بابا يقال له المعروف، لا يدخله إلا من اصطنع المعروف في الحياة الدّنيا، فإنّ العبد ليمشى في حاجة اخيه المؤمن، فيوكّل اللّه عزّ و جلّ به ملكين، واحدا عن يمينه و آخر عن شماله، يستغفران
__________________________________________________
[1] ملتزم، قسمتى است از ديوار خانه كعبه.
علماخلاقاسلامى ج : 3 ص : 309
له ربّه، و يدعوان بقضاء حاجته»... ثمّ قال: «و اللّه لرسول اللّه صلى اللّه عليه و آله و سلّم أسرّ بقضاء حاجة المؤمن إذا وصلت إليه من صاحب الحاجة»
در نيكى به برادران خود با يكديگر مسابقه گذاريد، و اهل نيكى باشيد، كه بهشت را درى است به نام معروف (نيكى) كه جز كسى كه در زندگى دنيا نيكى كرده داخل آن نمىشود، و چون بنده در راه برآوردن حاجت برادر مؤمن خود گام بردارد خداى عز و جل دو فرشته بر او مىگمارد، يكى در جانب راست و ديگرى در طرف چپ او، كه برايش از پروردگار آمرزش خواهند و براى روا شدن حاجت او دعا كنند»... آنگاه فرمود: «به خدا قسم وقتى مؤمن به حاجتش رسد رسول خدا صلى اللّه عليه و آله و سلّم از خود او خوشحالتر است».
و فرمود:«ما قضى مسلم لمسلم حاجة إلا ناداه اللّه تعالى: علىّ ثوابك، و لا أرضى لك بدون الجنّة»
«هيچ مسلمانى حاجت مسلمانى را روا نمىكند مگر اينكه خداى تعالى به او خطاب مىكند كه: ثواب تو به عهده من است، و به غير از بهشت چيزى را براى تو نمىپسندم».
و فرمود:«أيّما مؤمن أتى أخاه في حاجة فإنّما ذلك رحمة من اللّه ساقها إليه و سبّبها له فان قضى حاجته كان قد قبل الرّحمة بقبولها، و إن ردّه عن حاجته و هو يقدر على قضائها فانّما ردّ عن نفسه رحمة من اللّه عزّ و جلّ ساقها إليه و سبّبها له، و ذخر اللّه تلك الرّحمة إلى يوم القيامة حتّى تكون المردود عن حاجته هو الحاكم فيها، إن شاء صرفها إلى نفسه، و إن شاء صرفها الى غيره»
«هر مؤمنى كه براى حاجتى نزد برادر خود رود رحمتى است كه خدا آن را به سوى او فرستاده و براى او سبب ساخته است، پس اگر آن حاجت را برآورد رحمت را قبول كرده است، و اگر حاجت او را رد كند، با وجود اينكه مىتواند برآورد، رحمتى را كه خداى عز و جل به سوى او فرستاده و براى او سبب ساخته رد كرده است، و خداى عز و جل آن رحمت را تا روز قيامت ذخيره كند تا كسى كه
علماخلاقاسلامى ج : 3 ص : 310
حاجتش رد شده درباره آن حكم كند، اگر خواهد آن را به خود برگرداند و اگر خواهد به ديگرى واگذار كند».
سپس امام به راوى فرمود: «به نظر تو چون روز قيامت شود، اين شخص رحمتى را كه از جانب خدا برايش روا گشته به چه كسى وا مىگذارد؟» راوى گفت:
گمان دارم آن را به خود برمىگرداند، فرمود: «گمان مبر بلكه يقين داشته باش، كه هرگز آن رحمت را از خود نمىگرداند».
و فرمود:«من مشى في حاجة أخيه المؤمن يطلب بذلك ما عند اللّه حتّى تقضى له كتب اللّه عزّ و جلّ له بذلك مثل أجر حجّة و عمرة مبرورتين، و صوم شهرين من أشهر الحرم و اعتكافهما في المسجد الحرام، و من مشى فيها بنيّة و لم تقض، كتب اللّه له بذلك مثل حجّة مبرورة، فارغبوا في الخير»
«هر كه در راه حاجت برادر مؤمنش براى خدا گام بردارد تا آن را بر آورد، خداى عز و جل ثواب حج و عمره مقبول و روزه دو ماه حرام و اعتكاف آن دو ماه در مسجد الحرام را براى او مىنويسد. و هر كس به نيّت روا كردن حاجت برادر خود گام بردارد و آن حاجت بر آورده نشود ثواب يك حج مقبول برايش مىنويسد، پس در كار خير رغبت كنيد».
و فرمود:«لأن أمشى في حاجة أخ لي مسلم أحبّ إلىّ من أن اعتق ألف نسمة، و أحمل في سبيل اللّه على ألف فرس مسرّجه ملجمة»
«اين را كه در راه بر آوردن حاجت برادر مسلمانم گام بردارم دوستتر دارم از اينكه هزار بنده آزاد كنم و هزار اسب زين و لجام كرده در راه خدا (يعنى به جهاد) بفرستم».
و فرمود: «هر كه براى خدا در راه حاجت برادر مسلمانش بكوشد، خداى عز و جل براى او هزار هزار حسنه نويسد، كه به سبب آن خويشان و همسايگان و برادران و آشنايانش آمرزيده شوند، و اگر كسى در دنيا به او نيكى كرده باشد روز قيامت به او گويند: به آتش در آى و هر كه را كه در دنيا به تو نيكى كرده يافتى به اذن خداى عز و جل بيرون آر، مگر اينكه ناصبى باشد».
علماخلاقاسلامى ج : 3 ص : 311
و امام موسى بن جعفر عليهما السّلام فرمود:«إنّ للّه عبادا في الأرض يسعون في حوائج النّاس، هم الامنون يوم القيامة. و من أدخل على مؤمن سرورا، فرّح اللّه قلبه يوم القيامة»«»
«براى خدا در زمين بندگانى است كه در حاجات مردم مىكوشند، اينان در روز قيامت ايمنند. و هر كه مؤمنى را شاد سازد خدا روز قيامت دلش را شاد و خوش گرداند».
و اخبارى كه با اين مضامين رسيده بسيار است، و آنچه ذكر كرديم براى تشويق و ترغيب طالبان برآوردن حوائج مؤمنان كافى است. و از چيزهائى كه بر مدح و شرافت آن دلالت دارد اخبارى است كه در ثواب اطعام و سيراب كردن مؤمن و پوشاندن او وارد شده است، چنانكه خواهد آمد.
علماخلاقاسلامى ج : 3 ص : 312
و از آنهاست:
|