|
ارزشهاى افزوده
بدون ترديد، خصلتهاى والاى انسانى، بسان درختانِ پربارند و همواره در حال رشد و زايش ارزشهاى نو هستند، برخى از ارزشهاى سودمندى كه در پرتو سخاوت، نصيب سخىّ مىگردد، بدين قرار است:
1- قرب الهى: «جواد» از اسماى حُسناى الهى است و آنكه جود و بخشش مىكند، رنگ خدايى گرفته و به او نزديك شده است، امام رضا عليهالسلام مىفرمايد:
«السَّخِىُّ قَريبٌ مِنَ اللَّهِ، قَريبٌ مِنَ الْجَنَّةِ، قَريبٌ مِنَ النَّاسِ ...» «2»
سخاوتمند به خدا، بهشت و مردم، نزديك است.
2- موقعيت اجتماعى: پرداخت حقوق واجب، بذل و بخشش و رسيدگى به مستمندان، به خودى خود، بخشنده را در انظار مردم بزرگ مىكند، محبّتش را در دلها مىنشاند، او را محبوب خاص و عام مىكند و از موقعيت برتر اجتماعى برخوردار مىسازد؛ امام على صلواتاللهعليه مىفرمايد:
«سادَةُ النَّاسِ فِى الدُّنْيَا الْاسْخِياءُ» «3»
در اين سرا، سروران مردم، بخشندگانند.
چنانكه از سوى ديگر، سبب چشمپوشى و ناديده گرفتن عيبهاى سخى مىگردد، همان امام فرمود:
«السَّخاءُ سَتْرُ الْعُيُوبِ» «1»
همچنين موجب فراوان شدن ياوران و تجديد نظر دشمنانش مىشود، همان حضرت فرمود:
«كَثْرَةُ السَّخاءِ تُكْثِرُ الْاوْلِياءَ وَ تَسْتَصْلِحُ الْاعْداءَ» «2»
سخاوت زياد، دوستان را فراوان و دشمنان را به سازش مىكشاند.
3- معدن خوبيها: سخاوت به تعبير رسول خدا صلّىاللهعليهوآله، درختى است كه ريشه در بهشت برين دارد و شاخ و برگش در اين دنيا گسترده است «3» و حضرت على صلواتاللّهعليه نيز آن را معدن خير و بركت خوانده است «4»؛ چرا كه علاوه بر تقويت فضائل اخلاقى در دل سخاوتمند، او را از دنياى فناپذير جدا مىكند و به ابديت آخرت، پيوند مىدهد و در واقع بر مركز زشتيها و بديها قفل نسيان زده، كليد خوبيها را به دست سخى داده است، همچنين جوّى صميمى و انسانى در جامعه ايجاد مىگردد، دلها به هم پيوند مىخورد، كينهتوزيها به دوستى تبديل مىشود، بدگوييها و بددليها فرو مىريزد، صفا و تعاون جايگزين جفا و كارشكنى مىگردد و ... بدين سبب شمارش همه ارزشهاى افزوده سخاوت، كارى سترگ و مشكل خواهد بود، اگر نگوييم محال است!
|