انواع انفاق
در فرهنگ اسلامى، انفاق به دو نوعِ واجب و مستحب تقسيم مىشود.
الف- واجب: چنانكه از واژه واجب برمىآيد، منظور انفاقى است كه بايد انجام بگيرد وگرنه صاحب مال، از نظر شرعى، خلافكار و مستحق مجازات است و آيات و رواياتى كه از عدم انفاق به تندى ياد كرده يا وعده عذاب بدان دادهاند، بيشتر، اين نوع انفاق را مدّ نظر داشتهاند.انفاقهاى واجب را مىتوان به سه نوع تقسيم كرد؛
1- خداوند به طور مستقيم آنها را تعيين كرده؛ مثلِ خمس، زكات، نفقه همسر،فرزند، پدر و مادر و ....
2- آن را به عهده ولى امر نهاده كه در صورت ضرورت و صلاحديد از مردم مطالبه كند، مثل بودجههاى اضطرارى، هزينه جنگى و ....
3- تعيين موارد آن را به عهده عقل نهاده مثل هزينه مال براى نجات جان انسان يا حيوان و مانند آن.
ب- مستحب: انفاق مستحب از كرم و سخاوت فرد، سرچشمه مىگيرد و اندازه معيّنى هم ندارد و هر كس مىتواند به اختيار و ميل خود آن را مصرف كند، اين نوع انفاق، به طور معمول در حيطه اخلاق قرار مىگيرد و اقدام به آن، تقويت بزرگوارى، تهذيب نفس، حسن روابط انسانى و ثواب و پاداش الهى را در پى دارد و هر چه انسان بيشتر به آن اقدام كند، از اجر بيشترى برخوردار خواهد شد.
نمودهاى انفاق مستحبّى فراوان است مانند؛ صدقه، هديه، وليمه، ميهمانى، كارهاى عامالمنفعه، عقيقه، قربانى، تقبّل هزينههاى تبليغاتدينى، ساختن مسجد و حسينيه و ....
|