19- پرهيز از ستايش كالاى خود و نكوهش كالاى ديگران‏
تبليغات به هنگام فروش كالا از نظر اسلام امرى ناپسند است؛ زيرا با تأثيرى كه روى قواى فكرى خريدار مى‏گذارد، او را از تعقّل صحيح و تصميم‏گيرى مبتنى بر انديشه سالم باز مى‏دارد. بديهى است اين كراهت در جايى است كه تبليغات مزبور، حاوى مطلب دروغى نبوده و در آن صرفاً به بيان محسّنات جنس و امتيازات آن بر انواع مشابه اكتفا شود و گرنه در حرمت آن ترديدى وجود ندارد.
از سوى ديگر بدگويى از كالايى كه ديگرى آن را براى فروش عرضه مى‏كند نيز كارى ناپسند است. زيرا موجب پايين آمدن ارزش آن كالا مى‏شود و چه بسا فروشنده را تحت تأثير قرار داده، به قبول قيمت كمتر راضى و متقاعد كند.
نتيجه آن كه هر دو مورد فوق از ترفندهاى دلّالان حرفه‏اى و دغل‏بازان بازارهاى تجارى است، چرا كه از شأن يك مسلمان متعهّد به دور است كه براى نيل به زخارف پست و بى‏ارزش مادّى به چنين اعمال ناشايسته‏اى دست يازد. از رسول خدا صلى الله عليه و آله در اين باره چنين نقل شده:
«مَنْ باعَ وَاشْتَرى‏ فَلْيَحْفَظْ خَمْسَ خِصالٍ وَ الَّا فَلا يَشْتَرِيَنَّ وَ لا يَبيعَنَّ: الرِّبا وَالْحَلْفَ وَ كِتمانَ الْعَيْبِ وَالْحَمْدَ اذا باعَ وَالذَّمَّ اذَا اشْتَرى‏» «1»
كسى كه آهنگ خريد و فروش دارد، بايد پنج ويژگى را در خود حفظ كند و گرنه اقدام به خريد و فروش نكند. آن پنج ويژگى عبارتند از: ربا، سوگند، پوشاندن عيب كالا، ستايش به هنگام فروش و نكوهش به هنگام خريد.