قبول كار پرزحمت و رنج
برخى در اثر تن آسايى و رفاه طلبى، همواره آسانترين و راحتترين كارها را مىجويند و از قبول كارهاى پرزحمت دورى مىگزينند، در حالى كه توجّه ندارند انجام كارهاى پرزحمت انسان را آزمودهتر مىسازد و نتيجه زيادى هم در پى دارد، پيامبر اسلام صلى الله عليه و آله مىفرمايد:
«افْضَلُ الْاعْمالِ احْمَزُها» «2»
بهترين كارها، سختترين آنهاست.
در كارهاى مهمّ و پرزحمت نبايد ترسى به دل راه داد، بلكه بايد با جسارت و جرأت، به آن همّت گماشت. امير مؤمنان عليهالسّلام مىفرمايد:
«اذا هِبْتَ امْراً فَقَعْ فيهِ، فَانَّ شِدَّةَ تَوَقّيهِ اعْظَمُ مِمَّا تَخافُ مِنْهُ» «3»
هر گاه از كارى ترسيدى خود را در آن بيفكن، زيرا حذر كردن تو از آنچه كه از آن مىترسى سختتر است.
ذى القرنين در اين باره الگوى خوبى بر مخاطبان قرآن است؛ زيرا وى زمانى كه در سفر خود به منطقه «بين السدّين» ضرورت وجود «سدّ» را دريافت، با وجود اينكه اين كار بسيار سخت بود و نياز به امكانات، طرّاحى و انديشه دقيق و ظريف بود و زمان
زيادى را نيز مىطلبيد، با كوشش پيگير و جدّى به ساختن آن پرداخت و از اين راه مردمان اين منطقه را از حملات قوم «يأجوج و مأجوج» به اين سرزمين باز داشت:
«فَمَا اسْطاعُوا انْ يَظْهَرُوهُ وَ مَااسْتَطاعُوا لَهُ نَقْباً» «1»
[سر انجام چنان سدّ فولادين و نيرومندى ساخت] كه آنها [طايفه يأجوج و مأجوج] قادر نبودند از آن بالا روند، و نمىتوانستند نقبى در آن ايجاد كنند.
سختى، مقدّمه رفاه و رنج، كليد گنج است و كار پرزحمت آسايش مىآورد:
«انَّ مَعَ الْعُسْرِ يُسْراً» «2»
به يقين با هر سختى آسانى است.
اميد به آينده و عشق به كار و اطمينان به نتايج آن، سختيها را بر انسان آسان مىكند و دشواريهاى راه را هموار مىسازد. چنانكه حضرت على عليهالسلام مىفرمايد:
«طُوبى لِنَفْسٍ ادَّتْ الى رَبِّها فَرْضَها، وَ عَرَكَتْ بِجَنْبِها بُؤْسَها وَ هَجَرَتْ فِى اللَّيْلِ غُمْضَها ...» «3»
خوشا به حال كسى كه مسؤوليتهاى واجب را در پيشگاه پروردگار خويش به انجام مىرساند و در راه او هرگونه تلخى و سختى را به جان مىخرد و خواب شب را وا مىنهد ....
هركس، بويژه افراد «موحّد» بايد در مقابل نوسانات و مشكلاتى كه در هر كار مهمّى پديدار مىشود، مقاومت نمايد و به ضعف و سستى نگرايد امير مؤمنان عليهالسلام مىفرمايد:
«... وَ لا تَكُنْ عِنْدَ النَّعْماءِ بَطِراً وَ لا عِنْدَ الْبَأْساءِ فَشِلًا» «4»
... به هنگام كامروايى و نعمت مغرور مشو و در هنگامه رنج و سختى به سستى و وارفتگى تن مسپار.
|