شباهت علم اخلاق به علم طب‏
و بدان كه: همچنان كه كسى فاقد صفات كمالى است، سعى در تحصيل آن و ازاله ضدش بر او لازم است، همچنين صفت كمالى كه از براى آدمى حاصل است، جهد در محافظت و ابقاء آن واجب است، مانند صحت بدن، چون اگر كسى را مرضى
معراج‏السعادة ج : 2 ص : 65
باشد سعى در دفع آن و تحصيل صحت بايد كند، و اگر صحيح و سالم باشد مراعات حفظ صحت را مى‏بايد نمايد. و از اين جهت است كه فن طب را منقسم به دو قسم كرده‏اند: يك قسم، در حفظ صحت، و ديگرى در دفع مرض. و چون علم اخلاق نيز شبيه به علم طلب است، بلكه طب حقيقى آن است، پس علم اخلاق نيز منقسم به دو قسمت مى‏شود: يكى در كسب فضايل، و ديگرى در دفع رذايل. و به جهت مشابهت اين دو علم، اين علم را «طب روحانى» گويند، همچنان كه طب متعارف را «طب جسمانى» نامند.
و از اين راه بود كه جالينوس طبيب [1] در نامه‏اى كه به خدمت حضرت مسيح - على نبيّنا و آله و عليه السّلام - فرستاد نوشت كه:«من طبيب الابدان إلى طبيب النفوس»
يعنى: «اين نامه‏اى است از طبيب بدنها به سوى طبيب روحها».