|
فصل: سبب تقصير مردم در شكر گزارى
بدان كه: سبب تقصير اكثر مردم در شكر گزارى حضرت بارى - تعالى - يا كمى معرفت ايشان است به اينكه همه نعمتها از خداوند - سبحانه - است. يا كمى معرفتشان به
معراجالسعادة ج : 2 ص : 809
اقسام نعمتها و افراد آنها. يا از جهت جهل ايشان است به حقيقت شكر. و گمانشان به اينكه: حقيقت شكر، گفتن «الحمد للّه» يا «الشّكر للّه» است يا از راه غفلت و بىالتفاتى است كه: به فكر اداى شكر منعم خود نمىافتند. يا بعضى چيزها را به سبب عموم آن از براى هر كس و الفت و عادت به آن، آن را نعمت نمىشمارند. چنانكه مىبينيم كه: اگر از شكر نعمت هوا كه: باعث تنفّس، و زمين كه: محل آرام است غافلاند. و صحّت چشم و گوش خود را نعمت نمىشمارند، و اگر ساعتى راه نفس ايشان قطع شود و بعد به راحت افتند يا چشم يكى از آنها كور شود و بعد بينا گردد بسا باشد كه در مقام شكر آنها برآيند. و اين از غايت نادانى است، زيرا شكر چنين شخصى موقوف بر زوال نعمت و رسيدن به آن است ثانيا. و حال اينكه نعمت دائمى به شكر كردن سزاوارتر است.
و كسى كه تأمّل كند مىداند كه: نعمت خدا در شربت آبى در حالت تشنگى بهتر است از مملكت همه روى زمين.
همچنان كه منقول است كه: «بعضى از علما بر يكى از پادشاهان وارد شد در وقتى كه در دست او كوزه آبى بود و مىخواست بياشامد، پس به آن عالم گفت كه: مرا موعظهاى فرماى.
گفت: اگر اين شربت آب را از تو بازگيرند و به تو ندهند مگر آنكه دربهاى آن همه ملك تو را از تو بگيرند تو چه خواهى كرد؟ گفت: ملك خود را مىدهم.
گفت: پس چگونه شاد مىشوى به ملكى كه قيمت يك جرعه آبى بيش نيست؟».«» و اگر از براى كسى از نعمتهاى خدا هيچ چيز به غير از امنيّت و صحّت و قوّت نباشد هر آينه نعمت بر او عظيم است و از عهده شكر آن بر نمىآيد.
و اگر در سراپاى احوال مردم نظر كنى مىبينى كه از اين سه نعمت، غافل، و فكر ايشان در چيزهاى ديگر است كه وبال ايشان است. بلكه حقيقت آن است كه: اگر از براى كسى به غير از نعمت ايمان، هيچ چيز ديگر نباشد بايد عمر خود را به شكر، صرف نمايد.
و نعمت خدا را بر خود كامل بداند. بلكه عاقل بايد بجز معرفت خداى و ايمان به او شاد نگردد.
و از علما و ارباب معرفت كسانى هستند كه: اگر جميع آنچه در تحت تصرّف همه پادشاهان روى زمين است از حشم و خدم و خزانه و اموال و ممالك مشارق و مغارب به او بدهند به ازاى آنكه يك جزء از صد جزء علم و معرفت او را بگيرند راضى نمىشود.
|