چون برآيد از بدان نيكى و از نيكان بدى
در احاديث وارد شده است كه: «هرگاه خداى - تعالى - سرّ بنده را در دنيا بپوشاند، كرم او از آن بالاتر است كه در آخرت ظاهر گرداند. و اگر در دنيا پرده از آن براندازد، از آن كريمتر است كه دوباره در آخرت آن را ظاهر نمايد».«» و نيز وارد شده است كه: «در روز قيامت بندهاى را بياورند كه گريان باشد. خطاب رسد كه: چرا مىگريى؟ عرض كند: گريه مىكنم بر آنچه در اين روز از عيوب من در نزد آدميان و فرشتگان ظاهر خواهد شد. خداوند عالم مىفرمايد كه: اى بنده من تو را در دنيا رسوا نكردم، و حال آنكه تو مشغول معصيت من بودى و مىخنديدى، چگونه امروز تو را رسوا مىكنم، و حال اينكه معصيت نمىكنى و گريانى».«» مروى است كه: «در فرداى محشر جناب پيغمبر - صلّى اللّه عليه و آله - از داور اكبر مسئلت مىنمايد كه: محاسبه امت او را در حضور فرشتگان و پيغمبران و ساير امّتان نكند، تا عيوب آنها بر ايشان ظاهر گردد، بلكه به حساب ايشان چنان برس كه بجز تو و من، ديگر كسى بر آن مطلع نگردد. خطاب الهى رسد كه: اى حبيب من من به بندگان خود از تو مهربانترم، چون تو روا ندارى كه عيوب ايشان نزد غير تو ظاهر شود، من روا
معراجالسعادة ج : 2 ص : 542
ندارم كه بر تو هم ظاهر گردد و ايشان در پيش تو شرمسار شوند. من خود به تنهائى به محاسبه ايشان پردازم، و چنان كه بجز من احدى بر عيوب ايشان مطلع نگردد».«» پس هرگاه عنايت پروردگار در پوشيدن عيوب بندگان تا به اين حد بوده باشد، پس اى مسكين غافل، و اى مبتلاى به انواع عيوب و رذايل، ترا چه افتاده است كه اين پرده از عيوب بندگان خدا بر مىدارى، و سعى در فاش كردن بديهاى ايشان مىنمائى، و زبان هرزه خود را به مذمّت ايشان مىگشائى؟ از خود غافلى كه به چه عيوب گرفتارى، و به چه اعمال ناشايسته در كارى اندكى ديده بگشاى، و به سراپاى خود نظر كن و صفحه ضمير خبيث خود را مطالعه كن، و چاره از عيوب خود كن.
در كوى و در چهى اى قلتبان«» دست بردار از سبال«» ديگران
اى خنك جانى كه عيب خويش ديد هر كه عيبى گفت آن بر خود خريد
غافلند اين خلق از خود اى پدر لا جرم گويند عيب يكديگر
هر كسى گر عيب خود ديدى ز پيش كى شدى فارغ وى از اصلاح خويشاى جان برادر ساعتى تأمّل كن، كه اگر كسى عيبى را از تو در پيش ديگران فاش كند، حال تو چگونه خواهد بود، حال ديگران را هم بر خود قياس كن. و بدان كه: از اخبار و آثار، واضح و روشن، و از تجربه، عيان و ثابت و مبيّن است، كه: هر كه ديگرى را رسوا كند خود نيز رسوا مىگردد، و هر كه عيب كسى را ظاهر كند عيب او نيز فاش مىگردد.
پس، اى جان من بر خود رحم كن، و اقتدا به پروردگار خود نما، و پرده بر عيوب بندگان افكن، و چشم خود را از ديدن عيوب مردم، كور، و گوش خود را كر، و زبان خود را از گفتن، لال ساز.
|