صفت ششم: مذمت قهر كردن و دورى از برادران دينى‏
و اين، نتيجه عداوت و كينه، يا بخل و حسد است، و از افعال ذميمه مى‏باشد.
حضرت رسول - صلّى اللّه عليه و آله - فرمود: «هر دو نفر مسلمى كه از يكديگر قهر و خشم كنند و از هم دورى جويند و سه روز چنين باشند و با هم صلح و آشتى نكنند، از دايره اسلام بيرون مى‏روند. و هر كدام كه ابتدا به صلح و سخن گفتن كند در روز قيامت زود داخل بهشت خواهد شد».«» و نيز از آن حضرت مروى است كه: «از براى مسلمانان، حلال نيست كه: زيادتر از سه روز از برادر خود دورى و قهر كنند».«» از حضرت امام جعفر صادق - عليه السّلام - مروى است كه: «هيچ دو مردى از روى قهر از يكديگر جدا نمى‏شوند مگر اينكه يكى از آنها مستوجب لعنت مى‏گردد. و بسا
معراج‏السعادة ج : 2 ص : 522
باشد كه هر دو مستوجب شوند. شخصى عرض كرد: آنكه مظلوم است چرا مستوجب مى‏گردد؟ فرمود: به جهت اينكه: او چرا برادر خود را به صلح نمى‏خواند و ابتدا به كلام نمى‏كند. از پدرم شنيدم كه مى‏فرمود: هرگاه دو نفر با هم نزاع كنند و يكى از آنها قهر كند، آنكه مظلوم است بايد به نزد آن ديگرى بيايد و بگويد: اى برادر تقصير با من است و من ظلم كرده‏ام، تا نزاع از ميان ايشان بر طرف شود. به درستى كه خدا حاكم عادل است و از ظالم، حق مظلوم را مى‏گيرد».«» و حضرت امام محمد باقر - عليه السّلام - فرمود كه: «خدا رحمت كند كسى را كه الفت بيندازد ميان دو نفر از دوستان ما. اى گروه مؤمنين سعى كنيد و با يكديگر مهربانى نمائيد».«» و اخبار به اين مضامين بسيار است. پس لازم است بر هر كه طالب نجات آخرت باشد كه در اين اخبار تأمّل كند و آنچه در ثواب «اضداد»«» آن، از: دوستى و الفت با برادران رسيده ملاحظه نمايد، و خود را از شرّ شيطان نگاهدارد، و به جهت مطالب پوچ دنيويّه پيوسته از گرد كدورت و رنجش يكديگر، چون زنده در گور نباشد. و اگر نزاعى فيما بين او و كسى واقع شود خود را بر آن بدارد كه: ابتدا به صلح و ديدن او كند تا بر شيطان و نفس امّاره غالب گردد، و به درجات رفيعه و ثوابهاى اخرويّه برسد.
و بداند كه: هر كه چون شيطان لعين، دشمنى در كمين، و چون نفس امّاره بدخواهى همخوابه و «قرين»«» او باشد. چون فرصت كدورت و رنجش و دشمنى با ديگران دارد، چگونه از مكر و نيرنگ دو عدوى تيزچنگ فراغت يافته، با برادران دينى راه دشمنى مى‏پويد؟