فايده مراتب حسد
بدان كه: از براى حسد چهار مرتبه است:
اوّل اينكه: ميل نفس او به برطرف شدن نعمت ديگرى باشد، اگر چه از زوال آن، نفعى به حاسد نرسد. و اين خبيث‏ترين مراتب حسد است.
دوّم اينكه: ميل نفس او به زوال نعمت از ديگرى باشد، به جهت اينكه خود همان نعمت به دست او آيد، مثل اينكه خانه معينى، يا زن جميله‏اى را شخصى داشته و ديگرى همان خانه يا همان زن را طالب باشد، و خواهد از دست او دررود و به تصرف خودش درآيد. و شكى نيست در خباثت اين مرتبه و حرمت آن.
چنان كه خداى - تعالى - نهى صريح از آن فرموده كه:«وَ لا تَتَمَنَّوْا ما فَضَّلَ اللَّهُ بِهِ بَعْضَكُمْ عَلى بَعْضٍ» 4: 32.خلاصه معنى اينكه: «آرزو مكنيد چيزى را كه خدا به سبب آن، بعضى را به بعضى تفضيل داده».«» سوّم اينكه: ميل نفس او به مثل آنچه ديگرى دارد بوده باشد نه به خود آن، اما چون از رسيدن به آن عاجز باشد ميل داشته باشد كه از دست او نيز دررود، تا با يكديگر برابر باشند. و اگر متمكن گردد كه آن نعمت را از دست آن شخص بيرون كند و تلف سازد، سعى مى‏كند تا بيرون كند.
چهارم اينكه: مثل سيّم باشد، و ليكن اگر متمكن شود از تلف كردن نعمت آن شخص، قوت دين و عقل او مانع او شود كه سعى كند در ازاله آن نعمت. و بر نفس خود خشمناك شود از شادشدن به زوال نعمت او. و صاحب اين مرتبه را اميد نجات هست، و ميل نفسانى او اگر چه خوب نيست و ليكن خدا از او عفو مى‏فرمايد.