|
فصل: خاموشى و ترك سخنان لغو و بىفايده
ضدّ تكلم به مالا يعنى، و فضول كلام، خاموشى است، يا تكلم كردن به سخنانى كه:
به آنها احتياج است، و فايدهاى بر آنها مترتب مىشود. و فوايد خاموشى، و فضيلت آن، بعد از اين در محل خود مذكور خواهد شد.
و اخبار بسيار در خصوص مدح ترك سخنان بىفايده و فضول، وارد شده است.
همچنان كه از حضرت پيغمبر - صلّى اللّه عليه و آله - مروى است كه: «علامت نيكوئى اسلام مرد، آن است كه: چيز بىفايده را ترك كند».«» و نيز از آن حضرت منقول است كه: «خوشا به حال كسى كه زيادتى زبانش را نگاه دارد. و زيادتى مالش را به مصرف برساند».«» و ببين كه: مردم كار را چگونه بر عكس كردهاند، زيادتى مال را نگاه مىدارند، و زبان را رها مىكنند.
روزى آن حضرت فرمود: «اول كسى كه از اين در داخل مىشود مردى است از اهل بهشت. چون آن مرد داخل شد از او پرسيدند كه: ما را خبر ده به بهترين عملهاى خود، كه اميد به آن دارى. گفت: من مردى هستم كم عمل، و محكمترين چيزى كه به آن اميدوار به خدا هستم سلامتى نفس، و ترك چيزهاى بىفايده است».«» به أبي ذر - ره - فرمود كه: «مىخواهى تورا ياد دهم عملى كه بر بدن سبك باشد، و در ترازوى اعمال، سنگين؟ عرض كرد: بلى يا رسول الله. فرمود: خاموشى و حسن خلق و ترك امر بىفايده».«»
معراجالسعادة ج : 2 ص : 455
شخصى از لقمان پرسيد كه: «دانائى و حكمت تو چه چيز است؟ گفت: سؤال نمىكنم از چيزى كه كفايت كرده شدهام از آن. و بر خود نمىبندم چيز بىفايده را».«» و آنچه در فضيلت ترك فضول كلام و سخن بىفايده وارد شده است در اخبار ائمه اطهار و حكماء اكابر اهل دين، از حد تحرير و تقرير متجاوز است. و همين قدر كه مذكور شد از براى اهل بصيرت كافى است، ان شاء الله سبحانه. .
|