|
فصل: عفو و بخشش و فضيلت آن
ضد انتقام كشيدن عفو و بخشش است، و آيات و اخبار در مدح و حسن آن از حد و حصر متجاوز است.
خداوند عالم مىفرمايد: «خُذِ الْعَفْوَ وَ امُرْ بِالْعُرْفِ 7: 199»يعنى: «طريقه عفو و بخشش را نگهدار و امر به معروف كن».«»
معراجالسعادة ج : 2 ص : 248
و نيز فرموده است: «وَ لْيَعْفُوا وَ لْيَصْفَحُوا 24: 22»يعنى: «بايد عفو و گذشت نمايند».«» و نيز فرموده است: «وَ انْ تَعْفُوا اقْرَبُ لِلتَّقْوى 2: 237»يعنى: «اگر عفو نمائيد به تقوى و پرهيزكارى نزديكتر است».«» حضرت پيغمبر - صلّى اللّه عليه و آله - فرمودند: «به خدائى كه جان من در قبضه قدرت اوست كه سه چيز است اگر از من قسم خواهند بر آنها قسم مىخورم:
يكى آنكه: صدقه دادن از مال هيچ كم نكند.
دوم آنكه: هيچ كس از ظلمى كه به او شده عفو نمىكند از براى خدا مگر اينكه خدا عزت او را در روز قيامت زياد مىفرمايد.
سيم اينكه: هيچ كس نيست يك درى از سئوال بر خود نگشايد مگر اينكه يك درى از فقر و احتياج بر او گشوده مىشود».«» و نيز از آن حضرت مروى است كه: «عفو و گذشت زياد نمىكند مگر عزت را پس گذشت كنيد تا خدا شما را عزيز گرداند».«» و آن جناب به عقبه فرمودند كه: «مىخواهى تورا خبر دهم به افضل اخلاق اهل دنيا و آخرت؟ نزديكى كن به هر كه از تو دورى كند. و بخشش كن به كسى كه تورا محروم سازد. و گذشت كن از آن كسى كه به تو ظلم نمايد».«» مروى است كه: «موسى - عليه السّلام - عرض كرد كه: پروردگارا كدام يك از بندگان تو نزد تو عزيزترند؟ فرمود: آنكه در وقت قدرت و توانائى عفو نمايد».«» و حضرت سيد الساجدين - عليه السّلام - فرمودند كه: «در روز قيامت خداى - تعالى - اولين و آخرين را در بلندى جمع مىكند، سپس منادى ندا مىكند كه كجايند اهل فضل؟ پس طايفهاى بر مىخيزند. ملائكه گويند كه: چه چيز است فضل شما؟ گويند توسل مىجستيم به هر كه از ما دورى مىكرد. و عطا مىكرديم به هر كه ما را محروم مىساخت. و گذشت مىكرديم از هر كه به ما ظلم مىنمود. ملائكه گويند: راست گفتيد كه اهل فضلايد، داخل بهشت شويد».«»
معراجالسعادة ج : 2 ص : 249
و حضرت امام محمد باقر - عليه السّلام - فرمودند كه: «پشيمانى بر عفو بهتر و آسانتر است از پشيمانى بر انتقام و عقوبت».«» و همين قدر فضل و شرافت از براى عفو و گذشت كافى است كه از نيكوترين صفات پروردگار است، و در مقام ثنا و ستايش او را به اين صفت جميله ياد مىكنند. حضرت امام زين العابدين - عليه السّلام - در مناجات خود مىگويد:«انت الذي سميت نفسك بالعفو فاعف عنى»
يعنى: «توئى كه خود را به عفو و گذشت نام بردهاى پس در گذر از من».«»
|