امورى كه وسيله نجات مؤمنين است
قسم پنجم: از امورى كه وسيله نجات مؤمنان، و باعث اميدوارى گناهكاران است، شفاعت شافع روز قيامت، و عذر خواه گناهكاران امت، پيغمبر رءوف رحيم، و ائمه طاهرين - صلوات اللّه عليه و عليهم اجمعين - است، كه چون عرصه قيامت بر پا شود خود و اهل بيت مطهر او دامن شفاعت برزنند، و كمر عذر خواهى نامه سياهان امت را بر ميان
معراجالسعادة ج : 2 ص : 206
بندند، و عفو تقصيرات ايشان را از بارگاه احديّت مسئلت نمايند، و از خدا آمرزش ايشان را بطلبند. و چنانچه خداوند مهربان به آن برگزيده جهانيان وعده فرموده شفاعت او را قبول خواهد فرمود.
«وَ لَسَوْفَ يُعْطيْكَ رَبُّكَ فَتَرْضى 93: 5»يعنى: «هر آينه زود باشد كه پروردگار تو، اين قدر به تو بخشش و عطا كند كه تو راضى و خشنود شوى».«» و در تفسير اين آيه رسيده است كه: «محمد - صلّى اللّه عليه و آله - راضى نخواهد شد كه يك نفر از امت او در جهنم باشد».«» و از حضرت رسول - صلّى اللّه عليه و آله - مروى است كه فرمودند:«ادّخرت شفاعتى لأهل الكبائر من امّتى»
يعنى: «من شفاعت خود را ذخيره كردهام از براى صاحبان گناه كبيره از امت خود».«» و الحق اين بشارتى است كه چشم مؤمنان به آن روشن، و دل ايشان به آن شاد و خرّم مىشود.
اى گروه مؤمنان شادى كنيد همچو سرو و سوسن آزادى كنيدآرى: چرا شادى نكنند و حال آنكه از براى ايشان چنين عذر خواهان هست.
چه غم ديوار امت را كه باشد چون تو پشتيبان چه باك از موج بحر آن را كه باشد نوح كشتيبانقسم ششم: بشارات و مژدههائى است كه از براى شيعيان وارد شده است، كه ايشان مخلّد در جهنم نخواهند بود، و دوستى پيغمبر و اهل بيت، ايشان را از عذاب خلاص خواهد كرد، هر قدر گناه كه داشته باشند، و هر چه معصيت كه كرده باشند.«» قسم هفتم: آياتى كه دلالت مىكند بر اينكه: خداوند عالم آتش جهنم را به جهت كفار خلق كرده و به غير از دشمنان خدا كسى داخل جهنم نخواهد شد، و دوستان خود را به آن مىترساند و تخويف مىكند.
مىفرمايد: «ذلكَ يُخَوِّفُ اللَّهُ بِهِ عِبادَهُ 39: 16». يعنى: «به آتش جهنم، خدا بندگان خود را مىترساند».«» و نيز مىفرمايد: «وَ اتَّقُوا النَّارَ الّتى اعِدَّتْ لِلْكافِرينَ 3: 131»يعنى: «بپرهيزيد از آتش جهنم كه از براى كفار خلق و مهيا شد».«»
معراجالسعادة ج : 2 ص : 207
و باز مىفرمايد: «لا يَصْليها الا الاشْقى الَّذى كَذَّبَ وَ تَوَلَّى 92: 15 - 16»يعنى: «به آتش جهنم نمىافتد مگر بسيار شقى، كه تكذيب پروردگار را كند و از او اعراض نمايد».«» قسم هشتم: آنچه وارد شده است در خصوص وسعت عفو و مغفرت خداوند، و و وفور مهربانى و رحمت او، چنانچه فرموده:
«وَ انَّ رَبَّكَ لَذُو مَغْفِرَةٍ لِلنَّاسِ عَلى ظُلْمِهِمْ 13: 6»يعنى: «به درستى كه پروردگار تو صاحب مغفرت و آمرزش است مردمان را بر گناهانى كه كردهاند».«» و مرويست كه: «خداوند عالم به حضرت پيغمبر - صلّى اللّه عليه و آله - وحى فرستاد كه من در روز قيامت محاسبه امت تو را به تو وا مىگذارم. آن حضرت عرض كرد كه:
تو از براى ايشان بهترى از من، و محاسبه ايشان با تو باشد. خطاب رسيد كه: هر گاه چنين باشد من هم تورا در حق ايشان مخذول و منكوب نخواهم كرد».«» مرويست كه: «روزى حضرت رسول - صلّى اللّه عليه و آله - گفت:يا كريم العفو
جبرئيل - عليه السّلام - عرض كرد كه: مىدانى معنى كريم العفو را؟ يعنى بديهاى بندگان را به رحمت خود عفو مىكند. بعد از آن، آنها را به كرم خود مبدّل به حسنات مىكند».«» و مرويست كه: «هر گاه بنده گناهى كند و استغفار نمايد، خداى - تعالى - به ملائكه مىفرمايد: ببينيد بنده مرا كه گناهى از او سر زد، پس دانست كه او را پروردگاريست كه گناهان را مىآمرزد و به گناه، مؤاخذه مىكند، گواه مىگيرم شما را كه من او را آمرزيدم.«» و در حديث قدسى وارد است كه: «من خلق را آفريدم تا از من نفعى ببرند و سودى كنند و نيافريدم ايشان را كه من از آنها منتفع گردم».«» مثنوى:
من نكردم خلق تا سودى كنم بلكه تا بر بندگان جودى كنمو مروى است كه اگر بندگان، گناه نكنند خدا خلق ديگرى خواهد آفريد كه گناه كنند و ايشان را بيامرزد.«» و حضرت پيغمبر - صلّى اللّه عليه و آله - فرمودند كه: «به آن خدائى كه جان من در قبضه قدرت اوست كه خدا به بندگان مهربانتر است از مادر مهربان به فرزند خود».«»
معراجالسعادة ج : 2 ص : 208
و در احاديث وارد شده است كه: در روز محشر خداوند عالم چنان آمرزش و مغفرت كند كه به خاطر هيچ كس خطور نكرده باشد، تا اينكه شيطان هم به طمع افتد.«» و آيات و اخبارى كه در اين معنى رسيده از حدّ و حصر متجاوز است و بيان از شرح و ذكر همه آنها عاجز.
قسم نهم: اخبارى كه رسيده است كه: هر بلا و ناخوشى و مرضى كه در دنيا به مؤمن مىرسد، حتى پاى او كه به سنگى بر آيد كفاره گناه او مىشود.
حضرت پيغمبر - صلّى اللّه عليه و آله - فرمودند كه: «تب، از بوى آتش جهنم است، و همينقدر نصيب مؤمنين است از آتش جهنم».«» قسم دهم: اخبارى كه وارد شده است در خصوص اينكه: با وجود ايمان، گناهى ضرر نمىرساند، همچنان كه با وجود كفر، هيچ عملى نفع نمىبخشد.«» و اينكه گاه است كه خداى - تعالى - به جهت مقدار ذرهاى از ايمان، با عمل خوبى از اعمال صالحه، بنده را مىآمرزد و داخل بهشت مىكند.
قسم يازدهم: اخبارى كه رسيده است در ترغيب و امر به حسن ظن به خدا، - چنانكه شمهاى از آن گذشت -. و از آن جمله حضرت پيغمبر - صلّى اللّه عليه و آله - گفت كه: «خداى - تعالى - مىفرمايد كه: من در پيش گمان بنده خود هستم، پس هر چه مىخواهد به من گمان كند».«» و نيز از آن حضرت مروى است كه: «بايد هيچ يك از شما نميرد مگر به حسن ظن به خدا».«» منقول است كه: «يكى از علما«» را در خواب ديدند به او گفتند كه: حق - تعالى - با تو چه كرد؟ گفت: چون قبض روح مرا كردند خطاب رسيد كه: يا شيخ السوء (اى شيخ بدكردار) چنين و چنان كردى؟ پس به نحوى خوف و دهشت بر من غلبه كرد كه حد و پايان نداشت. عرض كردم كه به اين نحو حديث از پيغمبر تو به من نرسيده. حق - تعالى - فرمود: به چه نحو رسيده؟ گفتم: به من رسيده كه: پيغمبر تو گفت جبرئيل به من گفت حق - سبحانه و تعالى - مىفرمايد من در نزد ظن بنده خودم، به هر نحو كه به من گمان برد چنان با او سلوك خواهم كرد. و گمان من اين بود كه: مرا عذاب نخواهى كرد.
معراجالسعادة ج : 2 ص : 209
پس حق - تعالى - فرمود كه: پيغمبر من راست گفته است، و جبرئيل راست گفته، و تو نيز راست گفتى، اى ملائكه من ببريد اين را و داخل بهشت كنيد و در ميان حور و غلمان داخل نمائيد».
در بيان احاديثى كه روز قيامت گناه مؤمنين را به گردن كفار نهاده و آنها را به جهنم مىبرند.
قسم دوازدهم: احاديثى كه وارد شده است كه: در روز قيامت، كفار و دشمنان اهل بيت رسالت، فداى مؤمنين و شيعيان خواهند شد. و گناهان شيعيان را به پاى ايشان نوشته آنها را به عوض ايشان به جهنم خواهند برد.
همچنان كه مروى است كه: «حضرت پيغمبر - صلّى اللّه عليه و آله - فرمودند كه:
امت من، امت مرحومهاند، و در آخرت از براى ايشان عذابى نيست. و آنچه بايد از عقاب به ايشان رسيد در دنيا به واسطه بلاها و محنتها و زلزلهها مىرسد، و چون روز قيامت شود به هر يك از امت من، مردى از كفار اهل كتاب را بدهند و گويند اين فداى تو است از آتش».«» و در احاديث اهل بيت وارد است كه: «ناصبين و دشمنان ما را به سبب ظلمى كه به شيعيان ما كردهاند و بدى ايشان را گفتهاند فداى ايشان خواهند كرد».«» و از حضرت صادق - عليه السّلام - مروى است كه: «روز قيامت يكى از شيعيان ما را كه دوستى ما را محافظت كرده باشد، و در دين خود تقيه نموده باشد، و حقوق برادران مؤمن خود را به جا آورده باشد و ليكن در طاعت و عبادت كوتاهى كرده باشد مىآورند و مقابل او صد نفر يا بيشتر، يا صد هزار از دشمنان ما را مىگذارند و مىگويند:
اينها فداى تو است از آتش جهنم، پس آن مؤمنان را به بهشت مىبرند و اين ناصبين را داخل جهنم مىكنند».«»
|