سرّ اباحه مكان نماز گزار و اقسام فتح
در فصل هشتم مقاله يكم كتاب در تبيين راز مباح بودن مكان چنين آمده است:
«مادامى كه... قلب در تصرف شيطان يا نفس است، معبد حق... مغصوب است، و به هر اندازه كه از تصرف شيطان خارج شد، مورد تصرف جنود رحمانى
سرالصلاة ج : 1 ص : 24
شود، تا آنكه فتوحات ثلثه واقع شود.» و سپس به اقسام سهگانه فتح (فتح قريب، فتح مبين، فتح مطلق) به استناد آيات سورههاى «فتح» و «صف» و «نصر» و برداشت عرفانى خاص به خود پرداخته شده. منبع اصلى اين استنباط عرفانى را مىتوان در نوشتههاى عرفاى سلف، نظير تأويلات مرحوم مولى عبد الرزاق كاشانى، يافت.
ايشان در آغاز تأويل سوره «فتح» چنين مىفرمايند: فتوح رسول اللّه (ص) ثلاثة:
أولها، الفتح القريب... و ثانيها، الفتح المبين... و ثالثها، الفتح المطلق.«» و مرجع اين اقسام همان آيههاى سور مزبور است. گر چه در تشريح معانى «فتوح سهگانه» اختلاف تعبير يا تفسير وجود دارد، ولى خطوط كلى آن همسان است.
|