|
[پيشگفتار]
الحمد للّه ربّ العالمين و صلّى اللّه على سيّدنا محمّد و آله الطّيّبين و لعنة اللّه على أعدائهم أجمعين.
الهى جنود عقل و رحمان را در باطن قلب ما بر جنود جهل و شيطان غلبه ده و خرگاه معرفت خود را در بسيط روح ما بپا دار و چشم اميد ما را از غير خود كور فرما، و به خود و معارف خويش روشنى بخش، و دست تصرّف شيطان و جنود او را از مملكت باطن ما قطع كن، و آن را به تصرّف خود آور و ما را به عنايات خاصّه و معارف مخصوصه خود مزيد اختصاص ده و به جذبه محبت خود مجذوب فرما و به قرب نافله و فريضه«» مشرّف گردان و دست وسيله ما را از دامن پر شرف و فضيلت محمّد [صلى اللّه عليه و آله و سلّم] و اهل بيت او
شرححديثجنودعقلوجهل ص : 4
كوتاه نفرما، و نور مقدّس آنان را با ما مشفوع و شفاعت آنها را مرزوق فرما، إنَّكَ ذُو فَضْلٍ عَظيمٍ.
و بعد، چون احاديث شريفه اهل بيت عصمت و طهارت - عليهم السلام - را كه خلفاء رحمان و خلاصه بني الانسانند، روحانيّت و نورانيّتى است كه در ديگر كلمات و احاديث يافت نشود، چه كه آن از سرچشمه علم رحمانى و فيض سبحانى نازل، و دست تصرف هوا و نفس امّاره از آن دور، و ديو پليد و شيطان بعيد از خيانت به آن مهجور است، و نورانيّت نفوس شريفه و طهارت ارواح لطيفه آن بزرگان دين و اولياء يقين، در كلام آنها جلوه نموده، بلكه نور كلام حق از گريبان احاديث آنها تجلّى فرموده،قُلْ كُل يَعْمَلُ عَلى شَاكِلَتِهِ 17: 84«»از اين جهت، نفوس لطيفه مؤمنان را - كه از فاضل طينت آنان مخلوق«»، و به ماء محبّت ايشان معجون است - از آن احاديث شريفه اهتزازاتى روحانى و طربهائى معنوى حاصل آيد كه به وصف نيايد، و رابطه معنويّه بين ارواح مقدّسه آنان و قلوب لطيفه اينان به واسطه آن حاصل شود.
و اين كه از قرآن شريف به «حبل ممدود بين آسمان و زمين» تعبير شده«»، شايد يك وجهش همين باشد كه رابطه روحانيّه و واسطه معنويه بين عالم قدس و ارواح انس است. از اين رو از كلمات حضرات معصومين - عليهم الصّلوة و
شرححديثجنودعقلوجهل ص : 5
السلام - كه از ارواح متعلقه به عالم قدس و نفوس منقطعه به حضرت انس صدور يافته، به «حبل ممدود بين آسمان و زمين» تعبير مىتوان [كرد]. چه كه سروران ما - عليهم السلام - آنچه در ارشاد خلق و اصلاح مخلوق بيان مىفرمودند، از سر چشمه علم كامل لدنّى رسول اكرم است كه از صراح وحى الهى و علم ربّانى بوده و از قياسات و اختراعات، كه ساخته بدست تصرّف شيطان است، عارى و برى است. و همان طور كه درباره رسول اكرم [صلى اللّه عليه و آله و سلم] وارد است كه:مَا يَنْطِقُ عَنِ الْهَوى، إنْ هُوَ إلا وَحْيٌ يُوْحَى 53: 3 - 4«»در حضرات ائمه هدى جارى و سارى است، چنانچه در احاديث شريفه بدان اشارت است.«» لهذا اين قاصر را به خاطر افتاد كه حديث شريفى كه در كافى شريف، مشتمل بر «جنود عقل و جهل» است«» و متضمّن امّهات فضائل و رذائل است، به قدر ميسور و به طريق اجمال شرح كنم، شايد مؤمنى را از آن نفعى حاصل آيد و اين خود موجب جبران نقايص قاصر شود. و مشتمل نمودم اين وجيزه را بر مقدمهاى و چند مقاله و يك خاتمه.
|