|
ترجمهاخلاق ص : 113
باب نهم اسرار روزه
پيامبر اكرم صلى اللّه عليه و آله و سلّم فرمود: روزه سپر آتش است [1].
و همچنين فرمود: روزه دار تا زمانى كه غيبت مسلمانى را نكند در عبادت است حتى اگر در رختخوابش خوابيده باشد [2].
و همچنين فرمود خداى تعالى مىفرمايد: روزه براى من است و من در مقابل آن پاداش مىدهم، شخص روزه دار را دو شادى است، يكى هنگامى كه افطار مىكند و ديگر هنگامى كه پروردگارش را ملاقات كند قسم به كسى كه جان محمد در دست اوست، بوى بد دهان روزهدار «كه ناشى از گرسنگى است» در نزد خدا خوشتر از بوى مشك است [3].
امام كاظم عليه السّلام فرمود: «اى روزه داران» قبل از ظهر بخوابيد كه خداى تعالى روزهدار را در رختخوابش آب و غذا مىدهد [4].
و به قولى اگر در روزه فايدهاى جز ترقى از لذائذ نفس حيوانى به قلّه همسانى با ملائكه
__________________________________________________
[1]الصّوم جنّة من النّار.
[2]الصّائم في عبادة و ان كان نائما في فراشه ما لم يغتب مسلما.
[3]قال اللّه تعالى الصّوم لي و انا اجزى به، و للصّائم فرحتان حين يفطر و حين يلقى ربّه، و الّذي نفس محمّد بيده لخلوف فم الصّائم عند اللّه اطيب من ريح المسك.
[4]قيلوا فانّ اللّه تبارك و تعالى يطعم الصّائم و يسقيه في منامه.
ترجمهاخلاق ص : 114
روحانى نبود براى فضل و برترى روزه كافى بود.
روزه از آن جهت سپر آتش است كه آتش غضب و شهوت را كه آتش جهنم را در زندگى دنيا شعلهور مىكنند و در قيامت بروز مىدهند دفع مىكند.
و از اين جهت روزهدار به مجرد غيبت مسلمان از جرگه عبادت كنندگان خارج مىشود كه «همچنان كه در قرآن عزيز آمده» غيبت به منزله خوردن گوشت مردار شخصى است كه غيبتش را مىكنند و اين خود نوعى خوردن است.
و اينكه از ميان تمام عبادات، روزه را به خدا اختصاص داده در حالى كه همه عبادات براى خداست، مثل اين است كه كعبه را به خود نسبت داده در حالى كه تمام زمين از آن اوست و اين دو جهت دارد:
1 - قوام روزه با ترك و خود نگهدارى است و ترك و خود نگهدارى يك چيز سرّى است و عملى در آن نيست كه در معرض ديد باشد در حالى كه تمام عبادات در معرض ديد مردم است پس جز خدا كسى از روزه خبر ندارد، لذا فرموده: «روزه براى من است».
2 - اينكه روزه تسلط بر دشمن خداست زيرا وسيله شيطان در فريب انسان شهوات انسانى است و خوردن و آشاميدن باعث تقويت شهوات مىشوند «بنابر اين روزه خلع سلاح دشمن است» لذا پيامبر اكرم صلى اللّه عليه و آله و سلّم مىفرمايد: شيطان از راه خون در وجود فرزندان آدم جريان مىيابد، پس محل عبور شيطان را با گرسنگى تنگ كنيد [1].
شهوات چراگاه و مرتع شياطين است، و از اين جهت بوى دهان روزهدار از بوى مشگ در نزد خدا خوشتر است كه باعث خوش بويى روح مىشود، و روح در نزد خدا همان ارزش را دارد كه بدن در نزد انسان. خداى تعالى به همين مطلب اشاره كرده مىفرمايد: «ما عِنْدَكُمْ يَنْفَدُ وَ ما عِنْدَ اللَّهِ باقٍ 16: 96»[2].
و بوى خوش روح كجا و بوى مشك، چه بوى روح عقلانى و معنوى است و بوى مشك جسمانى و حسى و صورى.
__________________________________________________
[1]انّ الشّيطان ليجرى من ابن آدم مجرى الدّم فضيّقوا مجاريه بالجوع.
[2] آنچه در نزد شماست (جسمها) نابود مىشود و آنچه نزد خداست (روح) ماندنى است، اين معنائى است كه مرحوم مؤلف از اين آيه استنباط كرده ولى به نظر مىآيد منظور آيه اين است كه نعمتهاى دنيائى فانى و نعمتهاى آخرت جاويدان هستند. (سوره نحل، آيه 96).
|