فصل هفتم توجه‏
هنگامى كه به گفتن تكبيرات مى‏پردازى عظمت خدا را در نظر آورده به حقارت نفست و ناچيزى عبادتت در مقابل عظمت او توجه كن و بى همتى خود را در اقدام به وظائف بندگى و شكر نعمتهاى كامل و بى نقصانش در نظر داشته باش.
هنگامى كه مى‏گويى: «اللّهم أنت الملك الحق المبين».
بينديش كه پهنه ملكش تا كجا كشيده شده و وسعت قدرتش تا چه ذراتى را در برگرفته و تسلّط كاملش بر چه عواملى سايه افكنده.
و هنگامى كه مى‏گويى: «عملت سوء و ظلمت نفسي فاغفر لي فإنّه لا يغفر الذّنوب الا أنت».
با ذلت و انكسار به گناهانت اعتراف كن و از او طلب بخشش نما.
و آنگاه كه مى‏گويى: «لبّيك سعديك و الخير في يديك».
بخاطر داشته باش كه او تو را براى انجام اين خدمت دعوت كرده، خود را در پيشگاهش
ترجمه‏اخلاق ص : 72
نگهدار و بدان كه او به تو نزديك است صداى كسى را كه او را صدا بزند مى‏شنود و خواهش او را پاسخ مى‏گويد.
و بدان كه خير دنيا و آخرت فقط در دست اوست و كسى را جز او ياراى آن نيست كه خيرى به تو رساند.
و آنگاه براى طلب ارشاد و هدايت بگو: و الشّر ليس إليك و المهدىّ من هديت.
و در آن هنگام كه مى‏گويى: «عبدك و ابن عبديك منك و بك و لك و إليك» به بندگيت اعتراف كن و بدان كه قوام وجودت از اوست و از او آمده‏اى و به سوى او بر مى‏گردى، يعنى اى خداى بزرگ اين بنده‏اى است كه وجودش وابسته به توست قوامش و ادامه حياتش از توست او مال توست و به سوى تو بر مى‏گردد، زيرا او است كه آفرينش را پديد آورده و دوباره برمى‏گرداند«يبدء الخلق ثمّ يعيده»و اين كار براى او آسان است«و هو أهون عليه و له المثل الأعلى»اين حقايق را در ذهن بياور و از آنها به اسرار و دقايقى كه به رويت گشوده مى‏شود پرواز كن و از عالم بالا فيض بگير [1].