ترجمهاخلاق ص : 367
باب سوم رضايت از قضاء
راضى بودن از قضاى الهى عبارت است از: اعتراض نكردن و خشمگين نشدن از آنچه پيش مىآيد.
خداى تعالى «در مقام مدح كسانى كه به قضاى الهى راضى و خشنودند» مىفرمايد:رَضِىَ اللَّهُ عَنْهُمْ وَ رَضُوا عَنْهُ 5: 119[1].
امام صادق عليه السّلام مىفرمايد: اصل طاعت خدا صبر، و رضايت به خوشايند و ناخوشايند است.
هر بندهاى در مكروه و محبوب و خوشايند و ناخوشايند از خدا راضى باشد، همه آنها براى او خير خواهد بود [2].
و فرمود: داناترين مردم به خدا، راضىترين آنها به قضاى اوست [3].
و امام كاظم عليه السّلام فرمود: كسى كه خدا را خوب شناخته باشد سزاوار است كه او را در روزى دادنش كند نشمارد، و در قضائش (حكمش) متّهم نسازد [4].
__________________________________________________
[1] خداوند از آنان راضى است، و ايشان از خدا راضيند. (سوره بينه، آيه 8)
[2]رأس طاعة اللّه الصّبر و الرّضا فيما احبّ العبد او كره. و لا يرضى عبد عن اللّه فيما احبّ او كره الا كان خيرا له فيما احبّ او كره.
[3]انّ اعلم النّاس باللّه ارضاهم بقضاء اللّه.
[4]ينبغي لمن عقل عن اللّه ان لا يستبطئه في رزقه و لا يتّهمه في قضائه.
ترجمهاخلاق ص : 368
امام صادق عليه السّلام فرمود: خداوند عز و جل مىفرمايد: بنده مؤمنم را به هر سوى بگردانم خيرش را در همان قرار مىدهم. پس به قضاى من راضى باشد، و بر بلاى من صبر كند، و نعمتهايم را شكر گذارد، تا - اى محمد - او را در زمره صديقين ثبت كنم [1].
و فرمود: از جمله چيزهائى كه به موسى عليه السّلام وحى شد اين است: چيزى نيافريدم كه از بنده مؤمنم محبوبترم باشد، و او را فقط به چيزى مبتلا مىكنم كه برايش خير باشد، و از او دور كنم آنچه براى او بد است، و او را عافيت دهم چنان كه برايش خير است. من به صلاح بندهام آگاه ترم پس بر بلايم صبر كند، و بر نعمتهايم شكر گزارد، و به قضايم راضى باشد، اگر به رضاى من عمل كند، و امرم را امتثال نمايد او را در زمره صديقين مىنويسم. و مىفرمايد: تعجب مىكنم از مسلمان كه خدا چيزى برايش مقدر نمىكند مگر برايش خير باشد.
اگر با قيچى تكه تكهاش كنند برايش خير است، و اگر مغرب و مشرق عالم را مالك شود برايش خير است [2].
امام باقر عليه السّلام مىفرمايد: سزاوارترين مخلوقات به تسليم در مقابل قضاى الهى، كسى است كه خداى عز و جل را شناخته باشد. قضاى الهى در هر صورت محقق مىشود، اما كسى كه به آن راضى است اجرى بزرگ مىگيرد، در حالى كه خدا اجر بنده ناراضى را از بين مىبرد [3].
امام سجاد عليه السّلام مىفرمايد: زهد ده درجه دارد، بالاترين درجه زهد، پائينترين درجه پرهيزگارى است، و بالاترين درجه پرهيزگارى پائينترين درجه يقين است، و بالاترين درجه يقين پائينترين درجه رضاست [4].
در روايت است كه نبى اكرم صلى اللّه عليه و آله و سلّم از گروهى از اصحاب خود پرسيد شما كيستيد؟ گفتند: ما گروه مؤمنانيم.
فرمود: علامت ايمان شما چيست؟ گفتند: به هنگام بلا صبر مىكنيم، و به هنگام گشادگى و نعمت شكر مىگزاريم، و به قضاى او راضى هستيم.
__________________________________________________
[1]عبدى المؤمن لا اصرفه في شيء الا جعلت له خيرا فليرض بقضائى و ليصبر على بلائى و ليشكر نعمائى اكتبه - يا محمد - من الصّدّيقين عندى.
[2]عجبت للمرء المسلم لا يقضى اللّه عزّ و جلّ له قضاء الا كان خيرا له و ان قرض بالمقاريض كان خيرا له و ان ملك مشارق الارض و مغاربها كان خيرا له.
[3]احقّ خلق اللّه ان يسلم لما قضى اللّه عزّ و جلّ من عرف اللّه عز و جل. و من رضى بالقضاء اتى عليه القضاء و عظّم اللّه اجره و من سخط القضاء مضى عليه القضاء فاحبط اللّه اجره.
[4]الزّهد عشرة اجزاء اعلا درجة الزّهد ادنى درجة الورع ادنى درجة اليقين و اعلا درجة اليقين ادنى درجة الرّضا.
ترجمهاخلاق ص : 369
حضرت فرمود: به پروردگار كعبه شما مؤمنانيد.
و در روايت ديگرى است كه به آنها فرمود: عالمان حكيمى هستيد كه از شدت بينش نزديك است به درجه انبياء برسيد.
|