فريب خوردگان دنيا
فريب خوردگان دنيا كفّار و سركشانى هستند كه زندگى دنيا را بر آخرت ترجيح داده مىگويند دنيا نقد است و آخرت نسيه و نقد از نسيه بهتر است همچنين لذّات دنيا يقينى و آخرت مشكوك است و يقينى از مشكوك برتر است.
اين سخن عين جهل است چه اينكه اگر دنيا طلاى فانى باشد و آخرت سفال باقى مسلما سفال باقى از طلاى فانى برتر است پس چگونه دنيا مىتواند بهتر باشد در حالى كه دنيا سفال فانى و آخرت طلاى باقى است.
چون خداى تعالى مىفرمايد:ما عِنْدَكُمْ يَنْفَدُ وَ ما عِنْدَ اللَّهِ باقٍ 16: 96[2].
و مىفرمايد:وَ لَلاخِرَةُ خَيْرٌ وَ ابْقى 87: 17[3].
و مىفرمايد:وَ مَا الْحَياةُ الدُّنْيا الا مَتاعُ الْغُرُورِ 3: 185[4].
«اين آيات به صراحت به ما مىگويند كه نقد واقعى آخرت است و دنيا نقد نمايى است از نسيه پستتر و بر فرض كه آخرت نسيه باشد» نمىتوان گفت هر نقدى از نسيه برتر است زيرا چيزى كه زياد و ارزشمند است اگر چه نسيه هم باشد از نقد ناچيز بهتر است.
همين كسانى كه مىگويند نقد از نسيه برتر است عملا اين حرف را قبول ندارند زيرا گاهى پنج درهم نقد مىدهند كه ده درهم نسيه بگيرند و به دستور پزشك لذت نقد خوردنيها را از ترس درد نسيه رها مىكنند.
رنج سفر براى تاجر يقينى است ولى سودش مشكوك است، دانشجو به زحمت خود يقين، و به اجتهادش شك دارد مريض به تلخى دارو يقين دارد ولى شفايش مشكوك است پس نمىتوان بطور مطلق گفت يقينى از مشكوك بهتر است.
__________________________________________________
[1]حبّذا نوم الاكياس و فطرهم كيف يغبنون سهر الحمقى و اجتهادهم و لمثقال ذرّة من صاحب التّقوى و يقين افضل من ملأ الأرض من المغترّين.
[2] آنچه نزد شماست (دنيا و هر چه در آن است) نابود مىشود و آنچه نزد خداست (آخرت) باقى و پاينده است. (سوره نحل، آيه 96).
[3] و حتما آخرت بهتر و پاينده است. (سوره اعلى، آيه 17).
[4] و زندگى دنيا جز متاع فريب نيست. (سوره آل عمران، 185).
ترجمهاخلاق ص : 319
بنابر اين كسى كه به آخرت شك دارد به حكم احتياط بر او واجب است اين چند روزه كوتاه عمر دنيا را صبر كند پس اگر آخرت و آنچه دربارهاش گفتهاند دروغ بود چيز مهمّى را از دست نداده است ولى اگر صبر نكند و آخرت راست باشد جاويدان در آتش خواهد ماند و اين غير قابل تحمل است.
بماند كه آخرت امرى است يقينى كه عقل سليم و طبع مستقيم بر يقينى بودن آن شهادت مىدهند و جميع انبياء و اولياء و صالحان از وجود آن خبر دادهاند.
|