|
ترجمهاخلاق ص : 23
خطبه
سپاس خدايى را كه خلقت انسان را نيكو كرد و او را با رنگ و فطرت ايمان آفريد و به او معارف و بيان آموخت و نعمت احسان و تفضّلش را بر او ارزانى داشت و او را به كسب فضايل ارشاد كرد و از ارتكاب رذايل بر حذر داشت و سعى در نيكوكردن اخلاق را بر او واجب نمود و او را با ترس از عذاب به تهذيب اخلاق تشويق كرد و با رفع مشكلات و تسهيل سختىها و توفيق خويش طى اين مسير را بر او آسان نمود. و درود بر نبى اكرم كه در قرآن حكيم چنين توصيف شده كه تو به خلقى بس بزرگ آراستهاى و نزديكانش كه خداى تعالى به دوستى آنها تشويق كرده و اهل ذكر كه خدا به پرسيدن از آنها دستور داده و اولى الأمر كه به اطاعتشان امر نموده.
اما بعد: بنده گناهكار سركش كه در درياى گناهان و سركشيها غرق است و فقيرترين مخلوقات به پروردگار بىنيازش مىباشد يعنى عبد اللّه بن محمد رضا حسينى كه خدا خير دو سرا را روزى آن دو كند چنين مىگويد:
فضيلت و شرافت علم اخلاق و ارزش والا و شأن رفيع آن بر صاحبان بينشهاى نكته سنج و مالكان افهام روشن پوشيده نيست ايشان مىدانند كه قوام دين به اخلاق است و نظام عقلاى عالم بر آن مبتنى است و طلبش بر جميع مسلمين واجب است و بدين وسيله است كه پيروى از رسول اكرم و خانواده گرامش مسير مىشود. زيرا اخلاق حسنه نجات بخش و خلق نكوهيده سمّى است كشنده كه باعث دورى از جوار پروردگار و دخول در نظام شيطان لعين مىشود، و ضررى كه از
ترجمهاخلاق ص : 24
امراض روحى بر دين وارد مىشود، بس بزرگتر از ضررى است كه امراض بدن بر جسد وارد مىكنند چه اين امراض، حيات جسد را به خطر مىاندازند ولى امراض روحى حيات ابدى را از انسان مىگيرند.
و طب امراض بدن واجب كفايى است در حالى كه طب امراض روحى واجب عينى است، اينك اين اوراقى اندك است كه شامل فوايدى بزرگ است و اهمّ مسائل اين علم شريف را در بر گرفته و خلاصه اين طب عالى را در مورد امراض قلبى و راه علاج آن و بيان خصلتهاى نجات دهنده و رذائل هلاك كننده را در خود جمع نموده و با جواهر آيات قرآنى و در درر احاديث معصومين و براهين يقينى و دلايل عقلى و شواهد نقلى مرصع شده.
«اما اين نوشته ما را عيبى بزرگ است».
«و آن اينكه»: اين مطالب را كسى مىگويد كه خود از جمله كسانى است كه مىگويند آنچه را كه عمل نمىكنند و مردم را به نيكى دعوت مىكنند و خود را فراموش كرده به خير اقدام نمىنمايند و ديگران را از معاصى و گناهان نهى كرده خود از آنها دست بر نمىدارند.
و مواعظ و نصايح اگر فقط از زبان صادر شود جز به گوش شنونده نرسد و همچنان كه آب از محل صاف مىلغزد از گوشها بيرون رود «قبل از آنكه در قلوبشان تأثير كند» امّا اگر از كسى صادر شود كه خودش متّصف به آنها باشد در قلبها نقشى باقى مىگذارد، چون نقش در سنگ.
«امّا براى اين عيب كه در اين كتاب است ما را عذرى است، عذر ما اين است كه از آن باب اين مطالب را ذكر نموديم» كه در تقصير و قصور خود بينش بيشتر يابيم و به نفس خود غضب كنيم و نزد خود خوار و شكسته شويم و بر باطن عيوب و زشتى اعمال خود اطلاع يابيم «و لذا به نتيجهاش اميدواريم» چه اينكه اينها از زبان اين شخص گناهكار جانى صادر نشده بلكه صدور آنها از معادن وحى و نزول قرآن و صاحبان علوم و حقائق و تأويل كه جبرئيل در خانههايشان فرود آمده و از علماء دين و پايههاى شريعت سيد مرسلين و نواب ائمه طاهرين صادر شده.
و ما اين كتاب را بر مقدمهاى و ابواب و فصولى مرتب كرديم و از خدا توفيق مىخواهيم و از او آرزوى كمك داريم و عذر ما نزد مردم بزرگوار مقبول است، همو مرا كافى است و بهترين وكيل است.
|