علاج عملى تكبر
علاج عملى تكبر آن است كه براى خدا و خلق عملا تواضع كند به اين معنى كه افعال و اخلاق متواضعين را پيشه نمايد.
از نبى اكرم صلى اللّه عليه و آله و سلّم روايت شده: كه در روى زمين غذا مى‏خورد و مى‏فرمود: من بنده‏اى هستم،
__________________________________________________
[1] كشته باد انسان چرا كفر مى‏ورزد (نمى‏نگرد خدا) از چه چيز خلقش كرده؟ از نطفه خلقش كرده است سپس راه را براى او سهل و آسان كرده سپس او را ميرانده و در قبر نموده است. (سوره عبس، آيات 21 - 16).
ترجمه‏اخلاق ص : 292
مثل بندگان غذا مى‏خورم.
به سلمان گفتند چرا لباس نو نمى‏پوشى؟ فرمود: من بنده هستم اگر روزى آزاد شدم لباس نو مى‏پوشم.
منظورش آزاد شدن در آخرت است.
بعد از اين كه انسان شناخت و معرفت پيدا كرد جز با عمل، متواضع نمى‏شود لذا مى‏بينيم كه خداى تعالى اعرابى را كه بر خدا و رسول تكبر مى‏ورزيدند مأمور به ايمان و نماز مى‏كند.
در نماز اسرارى هست كه به خاطر آنها عمود دين شده. از جمله اسرار آن قيام و ركوع و سجود است زيرا اعراب از خم شدن ابا داشتند و چه بسا كسى تازيانه از دستش مى‏افتاد و براى برداشتنش خم نمى‏شد و بند كفشش باز مى‏شد ولى براى اصلاح آن سر خم نمى‏كرد. به همين خاطر خداى تعالى آنها را مأمور به سجود و ركوع كرد.