14 - سخن چينى‏
«يكى از آفاتى كه از جانب زبان متوجه انسان است و باعث هلاكت او مى‏شود سخن چينى است».
خداوند متعال درباره كسانى كه به اين مرض كشنده مبتلا هستند مى‏فرمايد:
هَمَّازٍ مَشَّاءٍ بِنَمِيمٍ مَنَّاعٍ لِلْخَيْرِ مُعْتَدٍ اثِيمٍ عُتُلٍّ بَعْدَ ذلِكَ زَنِيم 68: 11 - 14[3].
و مى‏فرمايد:وَيْلٌ لِكُلِّ هُمَزَةٍ لُمَزَةٍ 104: 1[4].
در تفسير اين آيه شريفه گفته‏اند منظور از همزه سخن چين و منظور از لمزه غيبت كننده است.
نبى اكرم صلى اللّه عليه و آله و سلّم مى‏فرمايد: هيچ سخن چينى داخل بهشت نمى‏شود [5].
و أمير المؤمنين عليه السّلام مى‏فرمايد: بدترين شما كسانى هستند كه سخن چينى مى‏كنند و بدين وسيله بين دوستان جدائى مى‏اندازند. و براى انسان‏هاى بى‏گناه در جستجوى عيبند [6].
__________________________________________________
[1]قال:الغيبة اشدّ من الزّنا. فقيل: يا رسول اللّه و لم ذلك؟ قال: امّا صاحب الزّنا يتوب فيتوب اللّه عليه و اما صاحب الغيبة يتوب فلا يتوب اللّه عليه حتّى يكون صاحبه الّذى يحلّه.


[2]ان اغتبت فبلغ المغتاب فاستحلّ منه و ان لم يلحقه فاستغفر اللّه.

[3] و دائم عيبجوئى و سخن چينى مى‏كنند و هر چه بتوانند خلق را از خير و سعادت باز مى‏دارند و به ظلم و بدكارى مى‏كوشند و با اين همه متكبرند و خشن با آنكه حرامزاده و بى‏اصل و نسبند. (سوره قلم، آيات 13 - 11).
[4] واى بر هر عيبجوى هرزه زبان. (سوره همزه، آيه 15).
[5]لا يدخل الجنّة نمّام.

[6]شراركم المشّاءون بالنّميمة المفرّقون بين الاحبّة، المبتغون للبراء المعايب.

ترجمه‏اخلاق ص : 243
امام باقر عليه السّلام فرمود: بهشت بر غيبت كنندگان و سخن چينان حرام است [1].
سخن چين كيست؟ سخن چين كسى است كه حرف ديگرى را به كسى كه سخن درباره‏اش گفته شده مى‏رساند، و آنچه را كه گوينده يا شنونده يا شخص ديگرى خوش ندارد آشكار شود، آشكار مى‏كند. اعم از اينكه مطلب را به وسيله سخن گفتن برساند يا به وسيله چيز ديگرى مثل نوشتن، رمز و اشاره. و فرقى نمى‏كند كه آنچه نقل مى‏كند عملى باشد يا گفتارى و فرقى نمى‏كند آنچه را نقل مى‏كند عيب و نقص گوينده باشد يا نه.
بنابر اين حقيقت سخن چينى همان افشاء سرّ و پرده درى است.