14 - سخن چينى
«يكى از آفاتى كه از جانب زبان متوجه انسان است و باعث هلاكت او مىشود سخن چينى است».
خداوند متعال درباره كسانى كه به اين مرض كشنده مبتلا هستند مىفرمايد:
هَمَّازٍ مَشَّاءٍ بِنَمِيمٍ مَنَّاعٍ لِلْخَيْرِ مُعْتَدٍ اثِيمٍ عُتُلٍّ بَعْدَ ذلِكَ زَنِيم 68: 11 - 14[3].
و مىفرمايد:وَيْلٌ لِكُلِّ هُمَزَةٍ لُمَزَةٍ 104: 1[4].
در تفسير اين آيه شريفه گفتهاند منظور از همزه سخن چين و منظور از لمزه غيبت كننده است.
نبى اكرم صلى اللّه عليه و آله و سلّم مىفرمايد: هيچ سخن چينى داخل بهشت نمىشود [5].
و أمير المؤمنين عليه السّلام مىفرمايد: بدترين شما كسانى هستند كه سخن چينى مىكنند و بدين وسيله بين دوستان جدائى مىاندازند. و براى انسانهاى بىگناه در جستجوى عيبند [6].
__________________________________________________
[1]قال:الغيبة اشدّ من الزّنا. فقيل: يا رسول اللّه و لم ذلك؟ قال: امّا صاحب الزّنا يتوب فيتوب اللّه عليه و اما صاحب الغيبة يتوب فلا يتوب اللّه عليه حتّى يكون صاحبه الّذى يحلّه.
[2]ان اغتبت فبلغ المغتاب فاستحلّ منه و ان لم يلحقه فاستغفر اللّه.
[3] و دائم عيبجوئى و سخن چينى مىكنند و هر چه بتوانند خلق را از خير و سعادت باز مىدارند و به ظلم و بدكارى مىكوشند و با اين همه متكبرند و خشن با آنكه حرامزاده و بىاصل و نسبند. (سوره قلم، آيات 13 - 11).
[4] واى بر هر عيبجوى هرزه زبان. (سوره همزه، آيه 15).
[5]لا يدخل الجنّة نمّام.
[6]شراركم المشّاءون بالنّميمة المفرّقون بين الاحبّة، المبتغون للبراء المعايب.
ترجمهاخلاق ص : 243
امام باقر عليه السّلام فرمود: بهشت بر غيبت كنندگان و سخن چينان حرام است [1].
سخن چين كيست؟ سخن چين كسى است كه حرف ديگرى را به كسى كه سخن دربارهاش گفته شده مىرساند، و آنچه را كه گوينده يا شنونده يا شخص ديگرى خوش ندارد آشكار شود، آشكار مىكند. اعم از اينكه مطلب را به وسيله سخن گفتن برساند يا به وسيله چيز ديگرى مثل نوشتن، رمز و اشاره. و فرقى نمىكند كه آنچه نقل مىكند عملى باشد يا گفتارى و فرقى نمىكند آنچه را نقل مىكند عيب و نقص گوينده باشد يا نه.
بنابر اين حقيقت سخن چينى همان افشاء سرّ و پرده درى است.
|