1 - سخن مباح
ساده و كم زيانترين آفت زبان سخن گفتن مباح است.
سخن گفتن بيهوده تضييع عمر شريف و تبديل متاع بهتر - عمر - به متاع پست و بىارزش چون سخن بىفايده گفتن است و انسان به اين خاطر مورد محاسبه قرار خواهد گرفت.
در روايت است كه لقمان حكيم عليه السّلام بر داود نبىّ عليه السّلام وارد شد، ديد مشغول ساختن زره است.
لقمان كه قبلا زره نديده بود تعجب كرد و تصميم گرفت راجع به آن سؤالى كند ولى حكمتش اجازه نداد. وقتى جناب داود زره را تمام كرد آن را پوشيد و گفت براى جنگ خوب زرهى است.
آنگاه لقمان فرمود: سكوت حكمت است ولى فاعلش كم است، يعنى آنچه را مىخواستم، بدون سؤال فهميدم.
گفتهاند: لقمان تا يك سال تمام براى فهميدن اين موضوع نزد داود مىرفت ولى چيزى نمىپرسيد.
علاج اين مرض آن است كه انسان بداند مرگ در پيش روى او قرار دارد و در مقابل هر كلمهاى مسئول خواهد بود، بداند كه اين لحظاتى كه در هنگام سخن گفتن بيهوده از دست مىدهد سرمايه او هستند و اين زبان دامى است كه مىتوان بوسيله آن حور العين شكار كرد پس اگر از آن استفاده نكند دچار خسارت شده است.
علاج سكوت در مقام عمل آن است كه بعضى از سخنان لازم را نگويد تا به ترك سخنان غير ضرورى عادت كند
|