ترجمهاخلاق ص : 213
باب اول شهوت شكم
اگر با ديده تحقيق بنگرى شكم سرچشمه شهوات و محل روئيدن جميع آفات و دردهاست.
زيرا در صورتى كه به شهوت شكم پاسخ مثبت دهى به دنبال آن شهوت فرج و حرص و ولع در آميزش مىآيد، و چون شهوت خوردن و آميزش با هم جمع شوند انسان به جاه و مال رغبت پيدا مىكند كه وسيله توسعه خوراكيها و ابزار شهوت رانى است.
و چون در صدد جمع مال برآيى انواع ظلمتها و اقسام رقابتها پيدا مىشوند و از اينهاست كه آفت رياء و آشوب تفاخر و تكاثر و تكبّر متولّد مىشوند اين صفات انسان را به كينه و حسد و بغض و دشمنى مىخوانند و سپس صاحب خود را در ورطه سركشى، گناه، فحشاء و منكرات غوطهور مىسازند.
و تمام اينها ثمره رها كردن معده و مولود سركشيهاى سيرى و پرى آن است. اگر انسان بواسطه گرسنگى و تنگ ساختن مجارى شيطان نفس خود را رام كند، نفس به اطاعت خدا گردن مىنهد، و از مسير عصيان و طغيان باز مىگردد، و در نتيجه محو دنيا نمىشود، و آن را بر آخرت ترجيح نمىدهد، و اين چنين براى دنيا رقابت نمىكند.
پيامبر اكرم صلى اللّه عليه و آله و سلّم فرمود: كسى كه شكمش را پر مىكند روحش به ملكوت آسمانها راه
ترجمهاخلاق ص : 214
نمىيابد [1].
مىفرمايد: فكر نصف عبادت، و كم خورى عين عبادت است [2].
و باز مىفرمايد: قلوب خود را با زيادهروى در خوردن و آشاميدن نميرانيد، زيرا قلب انسان مانند كشت از آب زيادى مىميرد [3].
و باز مىفرمايد فرزند آدم بدتر از شكمش ظرفى پر نكرده است، بس است براى انسان چند لقمهاى كه او را بر پاى دارند. و چون او را از خوردن گزيرى نيست، يك سوم معدهاش را به غذا اختصاص دهد و يك سوم را به نوشيدنى و ثلث آخر را به نفس.
و باز مىفرمايد: شيطان از مجراى خون انسان در وجود او جريان دارد، پس راه جريانش را با گرسنگى و تشنگى تنگ كنيد [4].
امام صادق عليه السّلام مىفرمايد: شكم با خوردن طغيان مىكند. نزديكترين حالات بنده به خدا هنگامى است كه شكمش سبك باشد و مبغوضترين حالات او نزد خدا وقتى است كه شكمش پر باشد.
و باز مىفرمايد: انسان چارهاى ندارد جز اينكه غذائى بخورد تا بوسيله آن بر پاى بماند، ولى هنگامى كه غذا مىخوريد يك ثلث شكم را به غذا اختصاص دهيد و يك ثلث را به نوشيدنى و يك ثلث را به نفس، و خود را چون خوك پروار نكنيد.
و امام باقر عليه السّلام مىفرمايد: چيزى در نزد خدا مبغوضتر از شكم پر نيست [5].
و لقمان به پسرش مىفرمود: پسركم هنگامى كه شكم پر باشد فكر مىخوابد و حكمت گنگ مىشود و اعضاء و جوارح از عبادت مىمانند [6].
|