ترجمهاخلاق ص : 193
باب نهم حقوق خويشان و نزديكان
قرآن مجيد مراعات خويشاوندان را در رديف تقواى از خدا قرار داده مىفرمايد: «وَ اتَّقُوا اللَّهَ الَّذِى تَسائَلُونَ بِهِ وَ الأَرْحامَ انَّ اللَّهَ كانَ عَلَيْكُمْ رَقِيبا 4: 1»[1].
امام صادق عليه السّلام در باره اين آيه مىفرمايد: منظور از ارحام در آيه خويشاوندان است كه خدا دستور به احترام و ارتباط با آنها داده است، آيا نمىبينى كه ارحام را با اسم خود مقرون كرده.
و در حديثى از اوست كه مردى خدمت پيامبر صلى اللّه عليه و آله و سلّم آمده عرض كرد يا رسول اللّه خانواده من جز ستم و نا سزا و قطع رابطه با من كارى نكردند، آيا آنها را ترك كنم؟.
حضرت فرمود: در اين صورت خدا هم همه شما را ترك خواهد كرد.
عرض كرد: پس چه كنم؟.
حضرت فرمود: هر كس با تو قطع رابطه كرد تو با او رابطه بر قرار كن و هر كس تو را محروم كرد تو عطايش كن و هر كس به تو ظلم كرد او را ببخش اگر چنين كنى خدا تو را در مقابل آنان پشتيبانى مىكند.
و باز مىفرمايد: چيزى جز صله رحم سراغ نداريم كه عمر را زياد كند، تا جائى كه كسى كه
__________________________________________________
[1] و بپرهيزيد از خدايى كه به نام او از هم درخواست مىكنيد و درباره ارحام و خويشاوندان كوتاهى نكنيد كه همانا خدا مراقب شما است.
ترجمهاخلاق ص : 194
عمرش فقط سه سال است ولى با خويشاوندان رابطه بسيار دارد خدا سى سال به عمرش مىافزايد و آن را سى و سه سال مىكند، و كسى كه عمرش سى و سه سال است ولى با خويشاوندان قطع رابطه مىكند خدا سى سال از عمرش مىكاهد و آن را سه سال مىكند.
و امام باقر عليه السّلام مىفرمايد صله ارحام اعمال را تزكيه، اموال را زياد، بلاها را دفع، و حساب را آسان مىكند و اجل را به تأخير مىاندازد [1].
و مىفرمايد: كه رسول اكرم صلى اللّه عليه و آله و سلّم فرمود: وصيت مىكنم از امتم آنهايى را كه شاهدند و آنهايى را كه غائب و آنهايى را كه در صلب مردان و رحم زنان هستند تا روز قيامت كه صله رحم به جا آورند، اگر چه بين آنها فاصله يكسال راه باشد، چه، صله رحم جزء دين است.
و مىفرمايد: رحم (خويشاوندى) روز قيامت آويزان به عرش است، مىگويد «خدايا» هر كس حق مرا مراعات كرد با او رابطه بر قرار كن و هر كس حق مرا مراعات نكرد او را از خود دور كن.
شهيد ثانى (ره) مىفرمايد:
رحم، بنا به روايات و اجماع، عبارت از نزديكانى است كه معروف به اصل و نسب انسان باشند اگر چه به علت كثرت نسل از انسان دور شده باشد و ازدواج با او جايز باشد.
__________________________________________________
[1]صلة الارحام تزكّى الاعمال و تنمى الاموال و تدفع البلوى و تيسّر الحساب و تنسئ الاجل.
|