[مناجات شعبانيه‏]
اين مناجات، مناجات معروفى است. و اهلش بخاطر آن با ماه شعبان مأنوس شده و بهمين جهت منتظر و مشتاق اين ماه هستند. اين مناجات شامل مطالب اساسى در مورد چگونگى معامله بندگان با خداى بزرگ بوده و آداب خواستن، دعا و طلب آمرزش از او را، آنگونه كه شايسته است، بيان مى‏كند. و استدلال‏هاى جالب توجهى جهت اميدوار شدن به درگاه خدا كه با مناجات با او مناسب است، در بردارد. و بروشنى، ملاقات، نزديكى و ديدن خدا را معنى مى‏كند و به اين ترتيب شبهه‏هاى سالك، شكهاى منكر و وحشت اهل شك را برطرف مى‏كند. و نيز اشاره‏اى به شناخت نفس و اين كه شناخت آن باعث شناخت پروردگار است دارد بنابر تفسير بعضى از فرازهاى آن توسط يكى از بزرگان اهل معرفت.
ترجمه‏المراقبات ص : 167
تمام كلام اين كه اين مناجات، از اعمال مهم اين ماه است، و نه تنها ماه، كه سالك نبايد بعضى از فرازهاى آن را در طول سال ترك كند و در قنوتها و ساير حالهاى عالى خود، خيلى با آن مناجات نمايد و وقتى كه مى‏گويد:«و أنر أبصار قلوبنا بضياء نظرها إليك، حتى تخرق أبصار القلوب حجب النور، فتصل إلى معدن العظمة، و تصير أرواحنا معلّقة بعزّ قدسك،
و ديدگان قلبهاى ما را با نور نگاه آن به حضرتت روشن بفرما تا آنگاه كه چشمهاى دل پرده‏ها و مانعهاى نورى را پاره كرده و به معدن بزرگى برسد و روحهاى ما به عزت پاكيت وصل شود.» از گفته خود غافل نباشد. و تأمل كند، آيا قلب او چشم ديدن نور را دارد؟ پرده‏هاى نورى چيست؟ و معدن بزرگيى كه در پوشش پرده‏هاى نورى مى‏باشد، كدام است؟ تا بداند چه مى‏گويد و از پروردگارش چه مى‏خواهد. چون كسى كه نمى‏داند از خدا چه مى‏خواهد نمى‏توان گفت: فلان چيز را خواسته، بلكه بايد گفت: الفاظى را به زبان آورده است. خداوند در قرآن مى‏فرمايد: «اى كسى كه وقتى او را بخوانند، به داد بيچاره رسيده و گرفتارى او را برطرف مى‏كند.» و مى‏فرمايد: و «بخوانيد مرا تا اجابت كنم شما را.» نيز مى‏فرمايد: «از فضل خدا بخواهيد، زيرا خدا با شما مهربان است.» و نمى‏فرمايد: الفاظ را بزبان آوريد.
بهر حال اين مناجات بزرگى است و يكى از ارمغانهاى آل محمد صلّى اللّه عليه و آله و سلّم مى‏باشد كه بزرگى آن را كسى كه قلب سالم و گوش شنوايى داشته باشد، درك مى‏كند. و اهل غفلت از درك فوايد و
ترجمه‏المراقبات ص : 168
نورهاى آن بى‏بهره‏اند.