[ساير اعمال شب قدر]
[1 -] نمازى در شب قدر وارد شده كه در آن يك بار حمد و هفت بار«قل هو اللّه احد»خوانده مى‏شود و بعد از پايان نماز هفتاد بار ذكر«استغفر اللّه و اتوب إليه»
گفته مى‏شود و سپس حوائج از خدا خواسته مى‏شود.
[2 -] صد ركعت نماز و خواندن دعاهايى كه در بين آن وارد شده از مهمترين امور مهم است. زيرا مضامين آن برآمده از سينه امامان دين مى‏باشد كه عالمان به خداوند هستند. در اين ادعيه علوم گرانبهايى است كه بجز پيامبران و جانشينان آنان كسى از آن آگاه نيست. دانشهايى از قبيل علم به خدا و صفات جمال و جلال و نامهاى نيك و مراتب فضل و حكمت عدل و مقتضاى كار و ادب مناجات با خداوند متعال.
لازم است در خلال خواندن اين ادعيه زنده دل بوده و با توجه آن را بخواند. و اگر بتواند از آنچه مى‏گويد، تأثير پذيرفته و اين مطلب را نيز در دعايش بخواهد، بايد به او تبريك گفت. زيرا اگر اين ادعيه ثواب و پاداشى از جانب خدا نداشته و فقط مضامين آن در انسان مؤثر باشد، عاقل بايد روح و جان خود را براى بدست آوردن آن فدا كند. چه رسد به اين كه خداوند براى هر حكم و حتى هر حرفى از آن جواب و نورى
ترجمه‏المراقبات ص : 305
آماده نموده است كه جهانيان نمى‏توانند قيمتى بر آن بگذارند.
همچنين بايد درباره معنى كلماتى كه مى‏گويد تأمل نموده و آن را درك كند. و اگر اين مقدار نيز نمى‏تواند بهتر است بجاى خواندن اين دعاها بر مصيبت خود و مجازات خدا بخاطر آن، گريه كرده و بگويد:
«انا للّه و انا إليه راجعون، چه مصيبت و چه مجازات بزرگى» درباره اهل آخرت، در حديث قدسى آمده است: «دعاى آنان در نزد خداوند بالا رفته و كلام آنان را مى‏شنود. فرشتگان بواسطه آنان خوشحال مى‏گردند... پروردگار باندازه‏اى دوست دارد دعاى آنان را بشنود كه مادرى فرزند را».
بنابراين اى فقير در مورد دعايى كه بدون حضور قلب مى‏خوانى، انصاف بده. آيا دوست دارى، در حالى كه خدا مى‏بيند كه زبانت او را خوانده و دلت با دنيا سخن مى‏گويد، دعايت به خداوند برسد دنيايى كه درباره آن آمده است كه دشمن خدا و دوستان اوست و مى‏خواهد با شكوفه‏هاى اين دنياى فانى، تو را از خداوند دور نمايد. آيا عاقل مى‏تواند مصيبتى بزرگتر از اين را تصور كند.
[3 -] خواندن دعاى گشودن قرآن و قرآن را روى سر گذاشتن، باين نيت كه عقل و انديشه او با اين عمل تقويت شده و با دانشهاى قرآن كامل شود و نور عقل با نور قرآن ضميمه گردد. و ساير نيتهايى كه مناسب با اين عمل است.
[4 -] زيارت امام حسين عليه السّلام با بعضى از زيارتهايى كه وارد شده
ترجمه‏المراقبات ص : 306
است.
[5 -] خواندن سوره روم، عنكبوت و دخان در شب بيست و سوم.
[6 -] خواندن دعاهايى كه در اين شبها وارد شده است، بخصوص دعايى كه سيد از بعضى از كتابهاى كهن نقل نموده و اول آن چنين است:«اللهم ان كان الشك في ان ليلة القدر فيها او فيما تقدمها واقع فانه فيك و في وحدانيتك و تزكيتك الاعمال زائل،
خداوندا اگر در اين كه شب قدر، امشب يا شبهاى پيش از آن است، شكى هست، ولى در مورد يكتايى تو و اين كه اعمال را پاكيزه مى‏نمايى، شكى نيست.» و اگر توانست معنى از بين رفتن شك در خدا و يكتايى او را بفهمد، همين پاداش براى عبادت آن شب براى او كافى خواهد بود.
[7 -] دعاى كوچكى كه سيد از امام سجاد عليه السّلام روايت نموده و اول آن«يا باطنا في ظهوره»
مى‏باشد. دعايى كه در يكتا دانستن خداوند كامل مى‏باشد. و اگر وجود ائمه عليهم السّلام هيچ نفعى نداشت، مگر همين كه با اين گونه دعاها پرده از يكتايى خدا برداشته، و ما را از اين مطالب آگاه نمودند، لازم بود مؤمن تمام وجودش را فداى اين عمل آنان نمايد. و حتى فدا كردن تمام وجود خود را ناچيز شمرده و خود را ناتوان از اداى شكر نعمتهاى آنان ببيند.
[8 -] ساعتى از شب را مخصوص مراقبت قرار داده، و در آن ساعت علم پروردگارش را به بدحالى او و قدرتش را بر نجات دادن او، و فضل و بخشش و كرم او را در نظر گرفته و سپس با اميدوارى، بر در
ترجمه‏المراقبات ص : 307
بخشش و كرم او چشم دوخته و در انتظار رحمت و بخشش او باشد.