ضرورت كسب حلال
بر شخص مسلمان واجب است كه در حدّ ضرورت و به قدر توان، كار كند و مخارج خود و خانوادهاش را تأمين سازد. شغل انسان بايد مباح باشد و نيز مالى را كه صرف هزينههاى زندگى خود مىكند، بايستى حلال باشد. اولياى گرامى اسلام همواره پيروان خود را از پستى و ذلّتِ درخواست و طلب از ديگران باز مىداشتند و مىكوشيدند تا آنان را به عزّت و بزرگوارى عادت دهند؛ از آنان مىخواستند كه حتّى در سختترين شرايط از كار شرافتمندانه براى امرار معاش خود دست برندارند و با سعى و كوشش، خود را از ديگران بىنياز سازند.
شخصى خدمت حضرت صادق (ع) شرفياب شد و عرض كرد: من نمىتوانم با دست خود كار كنم يا به تجارت بپردازم، در حالى كه فردى بىبهره، محروم و نيازمند هستم (چه كنم؟)، امام (ع) فرمود:
اعْمَلْ وَاحْمِلْ عَلى رَأْسِكَ وَاسْتَغْنِ عَنِ النَّاسِ. «1»
كار كن و با سرت بار ببر و خويشتن را از مردم بىنياز كن.كسى كه توان كار كردن دارد و مىتواند از راه مشروع امرار معاش كند، ولى بيكار و سربار جامعه است و بدين وسيله شخصيت انسانى خود را پايمال مىسازد، انسان ارزشمندى نيست. در روايت اينگونه مىخوانيم:
هرگاه رسول خدا (ص) مردى را مىديد كه قيافه خوشى داشت، مىپرسيد آيا شغلى دارد؟ اگر مىگفتند: نه، مىفرمود: از چشمم افتاد. «2»
|