ركن دوم «تحميد» است.
و آن، مقام توحيد فعلى است كه مناسب حال قيام است و مناسب قرائت است نيز، و از اين جهت، اين تسبيحات در ركعات اخيره قائم مقام «حمد» است و مصلّى مختار است كه «حمد» را نيز بخواند به جاى آن. و توحيد فعلى را - چنانچه در «حمد» مذكور شد - از حصر
آداب‏الصلاة ص : 372
حمد به حق تعالى استفاده كنيم و دست عبد را از محمدتها بكلّى كوتاه نماييم‏و هُوَ الاوَّلُ وَ الآخِرُ وَ الظّاهِرُ وَ الْباطِن 57: 3«»را به سامعه قلب رسانيم، و حقيقت‏ما رَمَيْتَ اذْ رَمَيْتَ وَ لكِنَّ اللَّه رَمى‏ 8: 17«»را به ذائقه روح چشانيم، و خود بينى و خود خواهى را زير پاى سلوك نهيم تا به مقام تحميد خود را رسانيم و دل را از زير بار منّت خلق بيرون كشانيم.