ارزش شناسى و تشويق‏

. «وَ لا يَكُونَنَّ الُمحْسِنُ وَ الْمُسِىْ‏ءُ عِنْدَكَ بِمَنْزِلَةٍ سَواءٍ فَانَّ فى‏ ذلِكَ تَزْهيداًلِاهْلِ الْاحْسانِ فِى الْاحْسانِ وَ تَذريباً لِاهْلِ الْاساءَةِ عَلَى الْاساءَةِ وَ الْزِمْ كُلًّا مِنْهُمْ ما الْزَمَ نَفْسَهُ». «1»و هرگز نيكوكار و بد كار در نظرت يكسان نباشند كه اين، نيكوكاران را در نيكى كردن بى رغبت و بد كاران را به كارهاى زشت تشويق مى‏كند. هر كسى را به همان جايگاه بنشان كه خود برمى‏گزيند.
نكته‏ها و پيام‏ها
1- بى تفاوتى و بى توجّهى به گرايشها و لياقتهاى افراد، از آفات خطرناك يك نظام است؛ زيرا اين برخورد، دو انعكاس شديد سياسى و مديريتى دارد:الف- نيروهاى مفيد، كاردان و شايسته، عرصه‏هاى سياست را ترك مى‏گويند و حالت بى تفاوتى به خود مى‏گيرند.ب- كارهاى مهم و پست هاى حسّاس به دست افراد ناشايست سپرده مى‏شود، و كار كشور و دولت، رو به تباهى و ويرانى مى‏رود.
2- بر دولت و زمامداران است كه با ارزشيابى دقيق افراد و شناخت‏ لياقتها وتوانمندى‏ها، خدمت گزاران را از خيانت پيشگان باز شناسند و شيفتگان خدمت را تشويق و خيانت پيشگان را به تناسب و به عدل و انصاف تنبيه كنند.
3- تشويق و تنبيه ريشه در فطرت آدمى و شريعت نبوى دارد. انسان با تشويق، تحرك مضاعف مى‏يابد و با وعيد تنبيه از كار بد دست مى‏شويد. بدين لحاظ است كه قرآن كريم، پيروانش را پيوسته به بهشت جاودان وعده مى‏دهد و آنها را تشويق و به اعمال شايسته ترغيبشان مى‏كند و گنه پيشگان و دامن آلودگان را با وعيد به دوزخ و عذاب دائمى و آتش خشم خدايى بيم مى‏دهد و با تنبيه فراخور، تعديلشان مى‏كند.