آزمايش بهوسيله روزى
. «وَ قَدَّرَ الْأَرْزاقَ فَكَثَّرَها وَ قَلَّلَها وَ قَسَّمَها عَلَى الضَّيْقِ وَالسَّعَةِ فَعَدَلَ فيها لِيَبْتَلِىَ مَنْ ارادَ بِمَيْسُورِها وَ مَعْسُورِها وَ لِيَخْتَبِرَ بِذلِكَ الشُّكْرَ وَالصَّبْرَ مِنْ غَنِيِّها وَ فَقيرِها.» «2»هم اوست كه روزى خلق را رقم زد، و با رعايت عدالت، كم و بيش آن را مقرر كرد، و تنگنا و فراخى پديد آورد، تا با دشوارى و گشايش، كسان را چنان كه مىخواست محك زند و توانگران و تنگدستان را در سپاس و شكيب بيازمايد.
نكتهها و پيامها
1- روزى همه جنبدگان در دست خداوند است. چنان كه مىفرمايد: «وَ ما مِنْ دابَّةٍ فِى الْأَرْضِ الَّا عَلَى اللَّهِ رِزْقُها وَ يَعْلَمُ مُسْتَقَرَّها وَمُسْتَوْدَعَها، كُلٌّ فى كِتابٍ مُبينٍ.» «1»هيچ جنبندهاى در زمين نيست مگر اين كه روزى او بر خداست، او قرارگاه و محلّ نقل و انتقالش را مىداند، همه اينها در كتاب آشكارى ثبت است.
2- تقسيم روزى ميان بندگان از روى حكمت و مشيّت انجام مىشود.
قرآن كريم در اين باره مىفرمايد: «انَّ رَبَّكَ يَبْسُطُ الرِّزْقَ لِمَنْ يَشاءُ وَ يَقْدِرُ انَّهُ كانَ بِعِبادِهِ خَبيراً بَصيراً.» «2»به يقين پروردگارت روزى را براى هر كس بخواهد گشاده يا تنگ مىدارد، او نسبت به بندگانش، آگاه و بيناست.
3- خداوند با كم كردن و زياد كردن روزى، بندگانش را امتحان مىكند.
چنان كه خود مىفرمايد: «وَ لَنَبْلُوَنَّكُمْ بِشَىْءٍ مِنَ الْخَوْفِ وَالْجُوعِ وَ نَقْصٍ مِنَ الْأَمْوالِ وَالْأَنْفُسِ وَالَّثمَراتِ وَ بَشِّرِ الصَّابِرينَ.» «3»
قطعا شما را با چيزى از ترس، گرسنگى، و كاهش در مالها، و جانها و ميوهها آزمايش مىكنيم و بشارت ده به استقامت كنندگان.
4- آزمايش خداوند گاهى با كم كردن روزى و ايجاد فقر در زندگى انسان است تا صبر او را بيازمايد. چنان كه مىفرمايد:
«وَ امّا اذا مَا ابْتَلاهُ فَقَدَرَ عَلَيْهِ رِزْقَهُ فَيَقُولُ رَبّى اهانَنِ.» «4» و اما هنگامى كه براى امتحان، روزىاش را بر او تنگ مىگيرد (مأيوس مىشود) و مىگويد: پروردگارم مرا خوار كرده است!»
5- گاهى نيز آزمايش خداوند از طريق روزى زياد صورت مىگيرد تا انسان شكرگزار و ناسپاس معلوم شود. چنان كه مىفرمايد:
«وَ اذا قيلَ لَهُمْ انْفِقُوا مِمَّا رَزَقَكُمُ اللَّهُ قالَ الَّذينَ كَفَرُوا لِلَّذينَ امَنُوا انُطْعِمُ مَنْ لَوْ يَشاءُ اللَّهُ اطْعَمَهُ.» «1»و هنگامى كه به آنان گفته مىشود، از آنچه خدا به شما روزى كرده انفاق كنيد، كافران به مؤمنان مىگويند: آيا ما كسى را اطعام كنيم كه اگر خدا مىخواست او را اطعام مىكرد؟
|