پس از مرگ‏
شهيد ثانى- رحمه الله عليه- فرمودند: «در قبر و عالم برزخ از مومن و كافر محض به تفصيل سوال خواهد شد. يعنى اين كه از كليه اصول عقايد و فروع آن مثل نماز، روزه، حج، جهاد و ... سوال مى‏شود. اما از كسانى كه ضعيف العقل هستند و يا حجت الهى در ايمان بر آنها ثابت نشده، به طور اجمال از كفر و ايمانشان بازجويى مى‏شود.»از بيانات علما و بزرگان به دست مى‏آيد كه چهار گروه (اطفال- افراد كم عقل- جاهل قاصر و كسى كه فسق عملى ندارد) عذاب برزخى ندارند. زيرا يا امكان دسترسى به عقايد صحيح و لوازم ايمان رانداشته‏اند و يا مستعضف فكرى، فرهنگى و يا عقب افتادگان فكرى هستند.نكته مهم ديگرى كه بايد در آن تأمل كرد اين است كه پس از مرگ، دفتر اعمال انسان بسته نمى‏شود، زيرا بعضى از اعمال متوفى اعم از سيئه و حسنه مى‏تواند اثرات منفى و يا مثبت ماندگارى بر فرد و يا جامعه بگذارد. و تا زمانى كه آن اثر باقى است به مناسبت آن اثر روح هم در عذاب يا آرامش باقى مى‏ماند. لذا ثواب كارهاى خير انسان بعد از مرگ هم براى ميّت نافع است.