|
مثل زندگى و آب
إِنَّما مَثَلُ الْحَياةِ الدُّنْيا كَماءٍ أَنْزَلْناهُ مِنَ السَّماءِ فَاخْتَلَطَ بِهِ نَباتُ الْأَرْضِ مِمَّا يَأْكُلُ النَّاسُ وَ الْأَنْعامُ حَتَّى إِذا أَخَذَتِ الْأَرْضُ زُخْرُفَها وَازَّيَّنَتْ وَ ظَنَّ أَهْلُها أَنَّهُمْ قادِرُونَ عَلَيْها أَتاها أَمْرُنا لَيْلًا أَوْ نَهاراً فَجَعَلْناها حَصِيداً كَأَنْ لَمْ تَغْنَ بِالْأَمْسِ كَذلِكَ نُفَصِّلُ الآياتِ لِقَوْمٍ يَتَفَكَّرُونَ. (يونس: 24)مثل زندگى دنيا، همانند آبى است كه از آسمان نازل كردهايم؛ كه بر اثر آن گياهان (گوناگون) زمين كه مردم و چهارپايان از آن مىخورند، مىرويد تا زمانى كه زمين، زيبايى خود را (از آن) گرفته و تزيين مىگردد، و اهل آن مطمئن مىشوند كه مىتوانند از آن بهرهمند گردند؛ (ناگهان) فرمان ما شب هنگام يا در روز (براى نابودى آن) فرا مىرسد؛ (سرما يا صاعقهاى را بر آن مسلط مىسازيم) و آن چنان آن را درو مىكنيم كه (گويى) هرگز چنين كشتزارى نبوده است اين گونه آيات خود را براى گروهى كه تفكر مىكنند، شرح مىدهيم.خداوند متعال در اين آيه «زندگى زود گذر» و پر زرق و برق دنيا را به «آب بارانى» تشبيه كرده است كه بر سرزمينهاى آماده فرو ريزد و انواع گياهان از آن برويد كه بعضى قابل استفاده براى انسانها و بعضى براى حيوانات است و سطح زمين با پوشش گياهان چنان مزين و جذاب مىشود كه اهل زمين مطمئن مىشوند كه مىتوانند از مواهب آن گياهان بهره گيرند، اما ناگهان سرماى سختيا تگرگ شديد و يا طوفان در هم كوبندهاى بر آن گياهان اصابت مىكند و آنها را چنان در هم مىپيچد و درو مىنمايد كه گويى هرگز نبوده است.آرى، چنين است ماجراى زندگى انسانها به خصوص در عصر و زمان ما كه گاه يك زلزله يا يك جنگ چند ساعته، چنان يك شهر آباد و خرم را در هم مىكوبد كه چيزى جز يك ويرانه يا يك مشت اجساد قطعه قطعه شده باقى نمىگذارد.وه! چه غافلند مردمى كه به چنين زندگى ناپايدار دل خوش كردهاند؟!بعضى از مفسران در وجه شباهت اين تشبيه گفتهاند: «باران چو به نهال گل رسد بر لطافت و طراوت آن مىافزايد و چون به خاربن گذر كند، تيزى آن خار زيادتر مىشود. و مال دنيا نيز اگر به دست انسان مصلح برسد، با مصرف كردن آن در امور خيريه، بر نيكى و صلاحش افزوده مىشود. كه رسول اكرم (ص) فرمود: «نِعْمَ الْمالُالصّالِحُ لِلرَّجلِ الصّالِحِ؛ چه نيكوست كه مال سالم و پاك در دست انسان صالح و خوب باشد.» و اگر به دست مفسدان رسد، ماده فساد و عناد وى زيادتر مىگردد. «1»
|