5. ادبآموزى و تعليم
آشنايى با آداب عملى و راه و رسم صحيح زندگى سرمايهاى بس گرانقدر است كه كودكان از والدين خود به ارث مىبرند. پدر و مادر بايد آداب صحيح زندگى را به فرزند خود بياموزند.بهترين و مناسبترين دوران براى اين آموزش دوران كودكى و به ويژه هفت سال دوم زندگى اوست. در اين دوران كه آن را دوران «ادب آموزى» و «تعليم» خواندهاند، كودك نرمش بيشترى براى فراگيرى دارد و مىتوان از اين فرصت براى آموزش آداب درست زندگى براى او سود جست.برخى از مهمترين آداب عبارتاند از:
1- 5. پاكيزگى
كودكان بايد آموزش داده شوند تا با دستان آلوده بر سر سفره ننشينند، هنگام غذا خوردن سفره را به غذا و بقاياى آن آلوده نكنند، بعد از غذا دستهاى خود را بشويند، بدون كفش به حياط خانه و محلهاى غير مفروش نروند، به هيچ عنوان با كفش وارد اتاق نشوند، در كوچه و خيابان آب دهان نيندازند و، آشغال نريزند و ....
2- 5. رعايت نظم
هر چيزى در خانه بايد براى خود جايى مشخص داشته باشد و هر كس چيزى را برمىدارد، دوباره در جاى خود بگذارد. هر كس تا آنجا كه ممكن است بايد كارهاى شخصى خويش را خود انجام دهد. براى مثال، خود رختخواب خود را جمع يا مرتب كند، اگر مشغول درس و مشق است، بعد از تمام شدن آن وسائل خود را جمع كند و در جاى خود بگذارد و از وسائل خود شخصاً مراقبت كند؛ وقت خواب و استراحتش مشخص باشد و ....
3- 5. صرفهجويى
هيچ چراغى بىجهت در خانه روشن نباشد؛ از تلفن استفاده بىرويه و غير ضرورى نشود؛ در شستن دست و صورت و ظروف يا استحمام بيش از حد متعارف آب مصرف نشود؛ از مصرف بىرويه مواد غذايى و دور ريختن نان و غذا به شدت پرهيز شود؛ هنگام غذا خوردن هر كس به اندازه نياز غذا بردارد تا آن را به طور كامل مصرف كند؛ هر كس از وسائل شخصى خود چنان مراقبت نمايد كه عمر مفيد آنها به حداكثر برسد؛ كودكان در مصرف لوازم التحرير صرفهجويى كنند و اينگونه وسائل به طور بىحساب در اختيار آنها قرار نگيرد.
4- 5. مراعات حقوق ديگران
اگر كسى مشغول درس و مطالعه هست ديگران مراعات حال او را بكنند و مزاحم كار او نشوند؛ اگر كسى در خواب است ديگران با ايجاد سر و صدا، آسايش او را بر هم نزنند؛ اگر يكى از بچهها به وسيله يا لوازم التحرير ديگرى نياز دارد با كسب موافقت او از آن استفاده كند؛ به اموال عمومى تجاوز نكنند براى مثال در پارك گلها را پر پر نكنند، در مدرسه ميز و نيمكت را كثيف و خراب نكنند، بر ديوار كلاس چيزى ننويسند، در حفظ وسائل نقليه عمومى كوشا باشند؛ بر در و ديوار خانه مردم چيزى ننويسند؛ در مهمانيها وسائل خانه ميزبان را دستكارى و خراب نكنند يا غذا و نوشيدنى را بر روى فرش نريزند و ....
5- 5. نزاكت در گفتار و رفتار
كودكان بايد آموزش داده شوند كه در سخن گفتن مطلقاً الفاظ زشت و ركيك به كار نبرند؛ به كسى اهانت نكنند يا او را مسخره ننمايند؛ با دهان انباشته از غذا سخن نگويند و در غذا خوردن، حرص نورزند؛ احترام مهمان را حفظ كنند؛ مؤدّبانه بنشينند و مؤدبانه سخن بگويند.
6- 5. همكارى در خانواده
محيط خانواده بايد نمونهاى از همكارى صميمانه بين اعضا باشد؛ پدر در هنگام فراغت و روزهاى تعطيل در انجام كارهاى خانه به همسر خود كمك كند؛ فرزندان هر يك به فراخور حال، بخشى از كارهاى خانه را به عهده داشته باشند؛ از دلسوزيهايى كه بعضى مادران نسبت به فرزندانشان مىكنند و آنها را از انجام هر كارى معاف مىدارند پرهيز شود كه موجب تنبل و راحتطلب بار آمدن بچهها مىشود. «1»
|