1. معاشرت با نيكان
در اسلام، سفارش شده كه انسان، نيكان و پرهيزكاران را براى همنشينى خود برگزيند. روابط افراد براساس تقوا تنظيم گردد. هر معاشرتى كه بر اين چارچوب منطبق نباشد به انسان آسيب مىرساند. قرآن كريم مىفرمايد:الْاخِلّاءُ يَوْمَئِذٍ بَعْضُهُمْ لِبَعْضٍ عَدُوٌّ الَّا الْمُتَّقينَ. (زخرف: 67)دوستان [در دنيا]، در روز قيامت برخى دشمن برخى ديگرند، مگر پرهيزگاران.
به قول فردوسى:
به عنبرفروشان اگر بگذرى
همه جامه تو شود عنبري
وگر بگذرى نزد انگشتگر «1»
نيابى از او جز سياهى دگر
برخى از افراد و خانوادهها به دليل برخوردارى از بعضى ويژگيها لايق دوستى نيستند واز معاشرت با آنان بايد پرهيز كرد. از اين رو، كدبانوى خانه بايد مواظف باشد افراد بدكار، دروغگو، چاپلوس و سخنچين و مانند اينها را به دوستى و همنشينى انتخاب نكند؛ چرا كه معاشرت با اينگونه افراد، او را از ايجاد يا تداوم ارتباط با افراد خوب و مؤمن بازمىدارد و از طرفى اخلاق و رفتار او را فاسد مىسازد. امام على (ع) مىفرمايد:از دوستى با بدكار بپرهيز؛ چون تو را ارزان مىفروشد. «2»در روايتى ديگر مىفرمايد:از دوستى با دروغگو بپرهيز؛ زيرا دروغگو، سراب را مىماند كه دور را به تو نزديك و نزديك را دور مىنماياند. «3»چهبسيار روابط دوستانه و خانوادگى كه بر اثر معاشرت با افراد چاپلوس و سخنچين به تيرگى مىگرايد و مايه قطع روابط و گاه دشمنى و آشوب مىشود، ولى با گذشت زمان و روشن شدن حقايق آشكار مىگردد كه چه كسى با انگيزههايى، از قبيل حسادت زنانه، دشمنى و كينهتوزى، پادرميانى كرده و دوستان و آشنايان و خانوادهها را به جان هم انداخته است.
سخنچين با كار خود در بر هم زدن روابط صميمانه و گرم قدرتى ساحرانه دارد و سخنچينى در روايات از بزرگترين سحرها شمرده شده است كه دوستان را از يكديگر جدا مىسازد و ميان آنان دشمنى ايجاد مىكند، آبروى افراد را مىريزد، خانهها را ويران مىكند و خانوادهها را به جان هم مىاندازد. «1» رسول خدا (ص) مىفرمايد:وقتى مرا به معراج بردند، در آنجا زنى را ديدم كه سرش به شكل خوك و بدنش به شكل الاغ است و هزاران رنگ از عذاب بر او نمايان. گفتند: او زنى است سخنچين و دروغگو. «2»امام صادق (ع) مىفرمايد:از سه طايفه مردم كنارهگيرى كن و هرگز طرح دوستى و رفاقت با آنان نريز: خائن و ستمگر و سخنچين. كسى كه براى تو، به ديگرى خيانت كند، روزى نيز به تو خيانت خواهد كرد و كسى كه براى تو به ديگران ظلم كند، به تو نيز ستم خواهد كرد و كسى كه از ديگران، نزد تو سخنچينى كند، سخنان تو را نيز نزد ديگران خواهد برد. «3»
|