رزق همه از حلال تعيين شده
اين نكته را عرض كنم كه رزق همة ما حلال قسمت شده است؛ لذا عجله نکن. اگر يک مقداري در تنگنا قرار مي گيري، براي امتحان است. خدا مي خواهد من را امتحان كند؛ لذا يک خرده بر من سخت مي گيرد. من اگر تحمل کردم، گشايش مي شود. در روايتي دارد که روزي اميرالمؤمنين7سوار بر مرکب به طرف مسجد آمدند. به مسجد که رسيدند به يک نفر كه آنجا بود فرمودند: «افسار اين حيوان را بگير و آن را نگه دار، تا من به مسجد بروم و برگردم». حضرت به مسجد رفتند و دو رکعت نماز خواندند و برگشتند. در راه که مي آمدند، دو درهم از جيبشان در آوردند که به اين شخصي که افسار اسب را نگه داشته است بدهند. به هر حال، زحمت کشيده و عمل مؤمن، محترم است. وقتي آقا آمدند، ديدند که افسار اسب را در آورده و فرار كرده است. حضرت ديدند که اسب آنجا قدم مي زند. فرمودند: «چه قدر انسان عجول است. اگر صبر کرده بود، دو درهم حلال نصيب او مي‌شد. عجله کرد و دو درهم حرام به دست او آمد». بعد حضرت شخصي را فرستادند تا لجامي بخرد. آن شخص در بازار، همان لجام حضرت را پيدا كرد و با دو درهم خريد1.
برادرها! براي هر يک از ما خدا قسمت کرده است که چه قدر مال نصيبش شود. اگر صبر نکردي و امتحان‌هايت را بد دادي، تو را عقاب مي کنند و اين مال به تو وفا نمي کند؛ علاوه بر آن،‌تو را عذاب هم مي‌کنند؛ پس عجله نکن و صبر داشته باش برادر من! اميرالمؤمنين7فرمود: انسان، چهار مرحله و موقعيت دارد؛ يک مرحله، آن است که در شكم مادر است2. بعد از چهار ماه كه انسان در شکم مادر است در او روح دميده مي شود. آنجا انسان غذا مي خواهد و خدا غذاي او را از راه ناف تهيه کرده است. من از خدا طلب نکرده‌ام و طلبکار هم که نبوده‌ام؛ اما لطف و کرم و مهرباني او باعث شده که از اين راه، بهترين غذا را که به درد من مي‌خورد، براي من تهيه کند.
همچنين قبل از اينکه دنيا بيايم، يک غذايي که موافق مزاج و معده من باشد، براي من تهيه کرد تا استفاده کنم؛ چون نه دندان داشتم و نه معدة من طاقت غذاي ديگر را داشت؛ لذا شير مادر را براي من قرار داد. يکي دو سال که يک خُرده بزرگ شديم و دنداني پيدا کرديم و معده کمي قوي شد، گفت: «خودت غذا بخور» و رزق من را از طريق پدر و مادر من قرار داد؛ يعني با زحمت آن‌ها رزق من تأمين شد.تا چند سال بعد که ديگر خودم قدرتي پيدا کردم و اين، مرحلة چهارم حيات انسان است.
با اين وجود؛ آيا گمان مي‌کني حالا که بزرگ شده‌اي و فعاليت مي کني و اين در و آن در مي زني، تو را غافل مي گذارد و محروم مي کند؟ در آن مراحل که هيچ راهي نداشتي، تو را کفالت کرد و به نحو احسن به تو عنايت کرد. حالا که خودت به اين طرف و آن طرف مي تواني بزني و تلاش بکني، تو را محرومت مي کند؟ ابداً چنين نيست.
در همة عالم وجود و بين همة حيوانات که عدد آن‌ها را کسي جز خدا نمي داند، فقط انسان و دو حيوان ديگرند كه رزق خود را ذخيره مي کنند. همة حيوانات، صبح به صبح، گرسنه از خانه بيرون مي روند و شب، سير به خانه بر مي گردند. «الرزق مقسوم»3. خدا روزي را قسمت تو کرده است. عجله نکن و فقط دنبال حلال آن باش. حرام آن به تو وفا نمي کند و در مقابل آن، براي تو عذاب و عقاب هست.
------------------------------
1.شرح‏نهج‏البلاغة ابن ابي الحديد، ج 3 ، ص160 .
2. نهج‏البلاغة، ص233.
3.وسائل‏الشيعة، ج 17، ص 47.