|
علم سودمند
امير المؤمنين7دربارة متقين فرمودند: «گوش‌هاي خود را براي ياد گرفتن علم نافع، منحصر مي‌كنند.»؛ امام علم نافع چيست؟ حالا اگر کسي بخواهد علمي ياد بگيرد که نفع داشته باشد، چه علمي نافع است؟ علمي نافع است که نفع آن براي دين انسان، براي دنياي او و براي آخرت او، و اجتماع، مفيد باشد. آن علم را برو ياد بگير، نه علمي که موجب ضرر روحي يا جسمي باشد.
نبي اکرم9فرمودند:
إِنَّمَا الْعِلْمُ ثَلَاثَةٌ آيَةٌ مُحْكَمَةٌ أَوْ فَرِيضَةٌ عَادِلَةٌ أَوْ سُنَّةٌ قَائِمَةٌ وَ مَا خَلَاهُنَّ فَهُوَ فَضْلٌ؛6
همانا علم سه قسم است: ؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟
------------------------------
6.الكافي، ج 1 ، ص 32.
به دنبال مراتب توحيد و ولايت برو؛ اين‌ها علم است به دنبال احکام الهي برو؛ احكام خريد و فروشي كه مي خواهي بکني. اين هم علم مفيد است. کاسبي براي خودش علمي دارد. مرحوم شيخ انصاري کتاب مفصلي به نام مكاسب نوشته اند كه بزرگان و مراجع، تدريس ميکنند. انسان علم معاملات را برود ياد بگيرد، تا بداند رهن چيست؟ اجاره چيست؟ مضاربه چيست؟ همة اين‌ها جزء علم دين و فقه است؛ برو ياد بگير. مراتب توحيد را هر چه مي خواهي، برو ياد بگير؛ اشکال ندارد.علمي که هم به درد خودت مي خورد و هم به درد اجتماع، اين‌ها را ياد بگير؛ اما اينکه فلان ورزش حرفه اي را ياد گرفتي و همه را زمين زدي يا مثلاً فلان وزنه سنگين را هم بلند کردي، اين چه نفعي دارد؟ علم نافع، اين است؟!
در روايت دارد:
العلم نور يقذفه الله في قلب من يشاء؛ 1
علم، نوري است كه خداوند در دل هر كسي كه بخواهد، مي گذارد.
آيا اين علم ها هم که الآن هست، اين ها هم نور است؟ در جواب بايد گفت: علمي که به نفع دنياي من و آخرتم و اجتماع و مملکت من باشد، اين علم، صد در صد نور است؛ اما آيا اين علم‌هايي که فقط نفع‌هاي فکري براي آن است، اين ها هم نور است؟ چه عرض کنم. تصديق آن با شما.
روايتي هم هست که حضرت امير 7 فرمودند:
رحم الله امرءِ عَلِمَ مِن أين و في أين و إلي اين. 2
خدا رحمت کند کسي را که، بداند از کجا آمده و در کجا است و به سوي کجا [مي رود].
بشين دربارة اين‌ها فکر کن. اين، علم است. ببين تو را به کجا مي رساند؟ قرب الهي و سعادت ابدي پيدا ميکني. به قدري نورانيت پيدا ميکني که مقامات عاليه را هم ممکن است با چشم قلبت ببيني.
------------------------------
1. مصباحالشريعة، ص : 16
2. اطيب البيان، ج 9، ص106 ؛تفسير القرآن الكريم (ملاصدرا)، ج3، ص101.
|