4- همّت عالى‏
امام راحل (ره) از ديدى وسيع، عزمى آهنين و همّتى عالى برخوردار بود و هرگز در تعليم و تعلّم، نشر اسلام، تهذيب نفوس، مبارزه با فساد و ترويج خوبى‏ها به كم قناعت نكرد و تا آخر عمر به هجوم و پيشروى خود در جبهه كفر و نفاق ادامه داد و سنگرهاى آنان را يكى پس از ديگرى فتح كرد و قصد داشت ريشه ظلم و فساد را بخشكاند و در اين راستا همه توش و توان خويش را به كار بست و چون همتى والا داشت، از هر فرصتى براى انهدام زشتى‏ها و استحكام خوبى‏ها سود مى‏جست و به تعبير امام‏على عليه السلام:
«مَنْ كَبُرَتْ هِمَّتُهُ كَبُرَ اهْتمامُهُ» «1»
هر كس همّتش عالى گردد، اهتمامش نيز رشد مى‏يابد.
امام خمينى ريشه همه مفاسد را- كه بخشى از آن، مفاسد اخلاقى بود- رژيم غاصب و ستمگر پهلوى مى‏دانست و عقيده داشت تا حكومتى فاسد بر جامعه حكمفرما است، برخورد با مفاسد اخلاقى مبارزه با معلول و كارى روبنايى است كه چندان ثمرى ندارد و آثارش ناپايدار است. از اين رو تصميم گرفت نخست «ام الفساد» را نابود كند، سپس بر ويرانه‏هاى رژيم فاسد، كاخ آرمانى خويش را بنا كند تا در آن انديشه و اعمال و اخلاق صحيح شكوفا شود و رشد يابد. از اين رو در ابتداى مبارزه مقدس خود اعلام داشت:
من مصمم هستم كه از پا ننشينم تا دستگاه فاسد را به جاى خود بنشانم و يا در پيشگاه مقدس حق تعالى با عذر وُفود «2» كنم. شما هم اى علماى اسلام‏ مصمم شويد و بدانيد پيروزى با شماست. «1»
همين‏طور آن امام عظيم الشأن، در فكر و عمل، سياست را عين ديانت و ديانت راعين سياست مى‏دانست. اخلاق را وارد سياست كرد و سياست را به اخلاق گره زد و اخلاق را در همه صحنه‏هاى زندگى مردم وارد ساخت و كشور را به صورت يك كلاس اخلاق درآورد. چنانكه مى‏فرمود:
اسلام احكام اخلاقى‏اش هم سياسى است؛ همين حكمى كه در قرآن هست كه مؤمنين برادر هستند، «2» اين حكم اخلاقى است، يك حكم اجتماعى، يك حكم سياسى، اگر مؤمنين، طوايف مختلفه‏اى كه در اسلام هستند و همه مؤمن به خدا و پيغمبر اسلام هستند، اينها با هم برادر باشند، همان طورى كه برادر با برادر نظر محبت دارد، همه قشرها با هم نظر محبت داشته باشند، علاوه بر اينكه يك اخلاق بزرگ اسلامى است و نتايج بزرگ اخلاقى دارد، يك حكم بزرگ اجتماعى است و نتايج بزرگ اجتماعى دارد. «3»